به مناسبت روز همبستگی با مردم فلسطین
تاریخنگاری علمی فلسطینیان و روایت جدید تاریخی برای رد ادعاهای عجیب اسرائیل
به مناسبت روز همبستگی با فلسطین سراغ کتاب نوام چامسکی و ایلان پایه «درباره فلسطین» رفتیم و با مروری بر آنچه در این کتاب از زبان غیرمسلمانها بیان شده است به دورنمای وضعیت فلسطین و نقش جامعه جهانی در همراهی با مبارزه فلسطینیها با رژیم صهیونیستی پرداختیم.
در این کتاب ایلان پاپه و نوام چامسکی با سوالاتی که فرانک بارات مطرح میکند، به بحث و بررسی درباره فلسطین میپردازند. در بخش مذاکرات جدید و قدیم ایلان پایه با نگاهی به روایتهای تاریخی ماجرای فلسطین و اشغال آن به دست اسرائیل مینویسد: «در 1982 و در آستانه حمله اول اسرائیل به لبنان ادوارد سعید مقالهای با عنوان «مجوز روایتهای نوین» منتشر کرد که در آن از مردم فلسطین خواسته بود مبارزات خود را به عرصههای روایتهای تاریخی ماجرا بسط دهند. او در این مقاله یادآور شده بود که توازن واقعی اقتصادی، سیاسی و قدرت نظامی بدان معنا نیست که ضعفا توانایی تولید دانش را ندارند. اینکه آیا چنین روایتگرانی در فلسطین یا به نام فلسطین مستقیما به رهنمودهای ادوارد سعید گوش فرا دادند یا آنها نیز به طور مستقل چنین میاندیشیدند مهم نیست، آنچه اهمیت دارد این است که چنین نهضتی در سراسر جهان با قوت و اشتیاق فراوان به راه افتاد. تاریخنگاری علمی فلسطینیان و روایت جدید تاریخی در اسرائیل توفیق داشت بخش عمدهای از ادعاهای عجیب و غریب اسرائیلیها را درباره وقایع 1948 افشا کند و در سطحی پایینتر از روایت فراگیر راکه سازمان آزادیبخش فلسطین سازمانی تروریستی است، تطهیر کند.»
ایلان پاپه، استاد دانشکده علوم اجتماعی و مطالعات بینالمل در دانشگاه اگزتر بریتانیاست پس از آن که تاریخنگاری علمی را روشی موثر در مبارزه فلسطینیان با اسرائیل برمیشمرد به نقاط قوت و ضعف این تاریخنگاری نیز اشاره میکند: «با وجود این حتی تاریخنگاری علمی و بازبینی درست و منصفانه وقایع تاریخی هم نتوانست تاثیر مستقیم و بسزایی در روند مذاکرات صلحی بگذارد که به طور کلی تمام رویدادهای 1948 را به دست فراموشی سپرده بود. از قرار معلوم غیبت روایتها و گفتوگوهای تاریخی در آنچه امروز تحت عنوان مذاکرات و فرایند صلح در جریان است به خوبی در خدمت نخبگان سیاسی هر دو سوی مناقشه به طور اخص و نخبگان سیاسی در سراسر جهان به طور اعم درآمده است و به نظر میرسد هیچ انگیزه و مشوقی برای تغییر گفتمان مسلط حاکم بر مذاکرات وجود ندارد و این گفتمان دقیقا از آن جهت مقبول همگان است که خواستار هیچ تغییر شگرف و بنیادینی در سیاستهای عملی در حال اجرا نیست.»
نوام چامسکی، فیلسوف، مورخ و زبانشناس مشهور در سخنانش درباره فراموشی تاریخ غصب و چپاول اسرائیل هشدار میدهد: «شما حتی نمیتوانید تصور هم بکنید که میشود اسرائیل را از آنچه آنها «اسرائیل بزرگ» میخوانند، جدا کرد. گویی مردم بلندیهای جولان را به طور کامل فراموش کردهاند، اما نباید از یاد برد که اسرائیل بلندیهای جولان را بر خلاف نص صریح و دستور بسیار واضح شورای امنیت سازمان ملل اشغال کرد. ظاهرا جهان دوست دارد فراموش کند که بلندیهای جولان متعلق به سوریه است و در آن جنایت بزرگی صورت میگیرد. وضعیت این زندان مخوف امروزه بدتر شده است...»
چامسکی در سخنانش اطلاعات دقیق از وضعیت غزه ارائه میدهد و در این گزارش نگاهی ویژه به کودکان دارد: «خیلی مهم است زندگی و حال و روز مردمان غزه را زمانی که اسرائیل بحرانهای خودساخته این چنینیاش را ایجاد میکند، درک کنیم. ماس گیلبرت، پزشک بسیار شجاع و حاذق نروژی که سالها در غزه فعالیت کرده و در تمام دوران عملیات وحشیانه و جنایتکارانه (سرب گداخته) اسرائیل علیه غزه در منطقه بوده است، در گزارشی به سازمان ملل مینویسد: «شرایط غزه از هر سو که بنگرید فاجعهبار است.» او درباره کودکان مینویسد: «کودکان غزه در رنج و عذاب شکنجهآوری به سر میبرند. بخش اعظمی از کودکان غزه به خاطر محاصره عامدانه اسرائیل و رژیم غذایی نامناسب دچار سوءتغذیه بسیار شدید شدند که ماحصل فعالیت آدم بزرگهاست.»
ایلان پاپه، اما سعی میکند با بررسی آنچه که اسرائیل در فلسطین بیرحمانه و وحشیانه مرتکب میشود، به ارائه راه حل بپردازد: «جنبش جدید همبستگی با فلسطین به خوبی بر این نکته آگاهی دارد که دل بستن به تغییر رژیم سیاسی از درون اسرائیل خیالی باطل است و از سویی نمیتوان جامعهای را در جهان تصور کرد که همه اعضای آن با هم برابر باشند، با وجود این، بازگشت بیقید و شرط آوارگان فلسطینی به موطن خود امری غیرواقعی و دست نیافتنی نیست...»
ایلان پاپه که از منظر تاریخ هم به مسائل فلسطین نظر دارد در سخنانش نشان میدهد که تاریخ فلسطین را به خوبی میشناسد و بر این اساس سعی میکند با نگاهی به گذشته به مردم فلسطین برای همگام کردن جهان با مظلومیت مردم فلسطین راه حلی مبتنی بر گفتوگو با جهان ارائه کند: «باید به جهانیان نشان دهیم که صهیونیسم جنبشی استعماری بوده و هست و رژیم صهیونیستی رژیمی آپارتاید و نژادپرست است، به غیر از این هیچ معنای دیگری ندارد. این قدم به خودی خود میتواند منشا آثار بسیار بزرگی باشد. از آنجا که حمایتهای جهانی در حفظ و پایداری رژیم صهیونیستی در مقابل تمام نیروهای داخلی اهمیت دارد معرفی اسرائیل به این نحو میتواند از آن حمایتها بکاهد و اسرائیل را با اختلافات داخلی خود تنها بگذارد. هر راه حلی باید از درک و فهم درست ما از مسئله نشات بگیرد. این راه حل باید از این گفتوگو و مذاکره بسیار گسترده با مردم فلسطین آغاز شود که چگونه میخواهند ضمن برخوداری از تمام حقوق برابر مدنی و شهروندی چارچوبی برای زندگی و آینده خود ترسیم کنند.»
سالهاست که گفتوگوهای صلح در سرزمینهای اشغالی برقرار است اما گفتوگوهایی که جز تلف کردن وقت فایدهای در بر ندارد و ایلان پایه این دورنما از گفتوگو با صهیونیستها را در یک ضربالمثل به خوبی نشان داده است: «یک ضربالمثل بسیار مشهور یهودی میگوید: «جایی که کلیدت را گم کردهای دنبال آن بگرد، نه جایی که روشن نیست.» مذاکرات به اصطلاح صلح فلسطین و اسرائیل با محوریت تاسیس – دو دولت در بسیاری از جهات مصداق بارز این ضربالمثل است و تلاش بیهودهای زیر نور چراغ است برای یافتن کلیدی که آن سوتر در اتاق تاریکی گم شده است.» اهمیت کتاب «درباره فلسطین» به دلیل بحث و گفتوگو میان سه نفر غیرمسلمان است که به دفاع از فلسطین و محکومیت اعمال اسرائیل میپردازند و در این گفتوگو به بیان نکات قابل تاملی پرداختند که به توجه به آنها قطعا سودمند است.
نظر شما