رضا جهان‌فر گفت: کتاب «تجربه‌ای از نفت و توسعه در نروژ» نوشته عبدالرضا فرجی‌راد، سفیر سابق ایران در نروژ یک مطالعه تطبیقی است. همان‌طور که می‌دانید کشورها و سازمان‌ها برای رشد و تعالی نیازمند بررسی تجربه سایر سازمان‌ها و کشورها هستند. ارتش جهوری اسلامی ایران به عنوان سازمانی که از دیرباز فرایند انتقال تجربه و مدیریت دانش را راهبری کرده است و در زمینه تغییر و توسعه انواع مختلف مطالعات را در رده‌های مختلف دانشی و پژوهشی خودش در مراکز مطالعات و پژوهشکده‌های مختلف در داخل و خارج از ارتش هدایت می‌کند در این کتاب که از سوی سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح منتشر شده و دکتر جواد اسحاقی نیز در میان نویسندگان آن وجود دارد، به عنوان یک اثر درباره تجربیات کشورهای دیگر در زمینه توسعه نگاه می‌کند.
او افزود: این کتاب در هفت فصل تالیف شده و سفیر سابق ایران در نروژ با ابزار مشاهده میدانی به گردآوری اطلاعات پرداخته است. ضمن این‌که در فرایند تالیف کتاب از اسناد و مدارک فراوان بهره گرفته و در واقع روش اسنادی را پیشه کرده است و از ابزار گردآوری اطلاعات با گرفتن مصاحبه، مشاهده و مطالعات کتابخانه‌ای نیز بهره برده است.
این منتقد بیان کرد: با توجه به ویژگی‌هایی که نروژ به عنوان یک کشور توسعه یافته دارد و جزو کشورهای عضو ناتوست، اما بنا بر سیاست‌هایش گاهی اوقات مستقل عمل می‌کند و اعلام نیز کردند که آماده هستند تجربیات‌شان را در زمینه انرژی در اختیار سایر کشورها قرار دهند. لذا نروژ نمونه موفقی از توسعه و برنامه‌ریزی مناسب در زمینه انرژی به شمار می‌آید. برای همین کتاب مزبور می‌تواند در زمینه توسعه و تولید فکر به ما کمک کند.
رضا جهان‌فر گفت: به نظرم مهم‌ترین بخش کتاب از صفحه 278 تا 291 با عنوان «بهره‌گیری از تجربیات نروژ به عنوان مدل موفق» است. ضمن این‌که از جمله مطالبی که در کتاب آمده اشاره به ویژگی جامعه نخبگی ماست، (که من نه تائید می‌کنم نه تکذیب) و آن فرافکنی است که ویژگی و عادت مهم جامعه ایران ذکر شده است! نویسنده معتقد است که مطالعه تطبیقی راه فرافکنی در جامعه نخبگی ایران را می‌بندد. بنابراین سفیر سابق ما در نروژ در کتاب خودش ویژگی‌های توسعه را در دو جامعه مختلف بررسی کرده است.
امیر کریمی، پژوهشگر مطالعات ژئوپلیتیک در ادامه این برنامه گفت: به نظرم جای بسی خوشبختی دارد که ارتش بعد از سال‌های طولانی پس از انقلاب به موضوع تدوین استراتژی توسعه ورود کرده است. به این دلیل که مدت‌هاست در این زمینه کاری انجام ندادیم و تصور می‌کنم اگر این اتفاق زودتر از این رخ می‌داد، خیلی بهتر بود.
او افزود: در زمینه اهمیت موضوع کتاب و توجهی که به ژئو انرژی دارد، امروز نقش و تاثیر خودش را بیش از هر زمان دیگری نشان می‌دهد و جنگ اوکراین و رویکردی که روسیه از طریق انرژی در دنیا انجام می‌دهد و فشاری که وارد می‌کند و روش تامین اهداف و منافعش در دنیا حاکی از آن است که حوزه انرژی بسیار اهمیت دارد و ارزش آن از گذشته نیز بیشتر شده است.
این پژوهشگر مطالعات ژئوپلیتیک اظهار کرد: کتاب «تجربه‌ای از نفت و توسعه در نروژ» به خوبی اهمیت موضوع را نشان داده است. نکته مهم دیگر این‌که ما ژئواستراتژی‌های مختلفی داریم برای این‌که بتوانیم قدرت خودمان را در منطقه و جهان به نمایش بگذاریم. یکی از این استراتژی‌ها، استراتژی ژئوانرژی است، هر چند استراتژی ژئوکالچر، ژئواکونومی و ژئوکریدور نیز داریم. در استراتژی‌هایی که ذکر کردم ایران فوق‌العاده حرف برای گفتن دارد و اکثر این استراتژی‌ها را می‌تواند به کار بگیرد به این دلیل که زمینه‌های لازم را دارد؛ چه از لحاظ موقعیتی که در آن قرار دارد و تاریخی که در خود نهفته است.
امیر کریمی گفت: تصور می‌کنم مولف کتاب در نوشتن اثر خود از یک هوشمندی بهره برده و آن شباهت میان ایران و نروژ است، زیرا نروژ که جزو کشورهای اسکاندیناوی است در محل قرارگیری‌اش که میان شرق و غرب است با ایران یک شباهتی دارد و در زمینه توسعه توانسته از انرژی به خوبی بهره بگیرد، چون موفق شده سیاست خوبی در تنظیم مناسباتش با کشورهای شرق و غرب برقرار کند.
او ادامه داد: این رویکرد نروژ در زمینه انرژی نشان می‌دهد که اگر کشورهای دارای انرژی بتوانند به خوبی مناسبات خود را با شرق و غرب تنظیم کنند، به طور قطع در بحث توسعه این رویکرد می‌تواند کارساز باشد.
کتاب تجربه‌ای از: نفت و توسعه در نروژ (مطالعه تطبیقی توسعه نفت در ایران و نروژ) با هدف بررسی ارتباط میان نفت و توسعه در کشور نروژ به رشته تحریر درآمده است. فصل اول این کتاب ویژگی‌های جغرافیای تاریخی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی نروژ را مورد بررسی قرار داده است. در فصل دوم تأثیرات انرژی در این کشور مورد بحث قرار گرفته است. در فصل سوم به بررسی استراتژی توسعه در نروژ و ارتباط نفت با این توسعه پرداخته شده است. در فصل چهارم دستاوردهای توسعه انرژی در نروژ و در فصل پنجم مدیریت انرژی در این کشور مورد بحث قرار گرفته است. فصل ششم به ارتباط انرژی و توسعه دیپلماسی اقتصادی اختصاص دارد و نهایتاً فصل هفتم به بررسی تطبیقی وضعیت نفت و گاز در ایران و نروژ پرداخته است.
نظر شما