محسن پرویز، عضو هیات امنای موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)، درباره اقدام غیرفرهنگی مسئولان برگزاری نمایشگاه فرانکفورت، با بیان اینکه غربی‌ها و دست‌اندرکاران نمایشگاه کتاب فرانکفورت، صرفا در مقام شعار، مسائل مختلف از‌جمله فرهنگی را از مسائل سیاسی جدا می‌کنند، بیان کرد: وقتی در عمل رویکرد‌ها را بررسی می‌کنیم، اقدام آن‌ها آلوده به سیاست و اساسا به گونه‌ای در‌آمیخته با سیاست است؛ به‌عبارت دیگر براساس دیدگاه آن‌ها امکان جداسازی فعالیت‌ها از مسائل سیاسی وجود ندارد؛ بنابراین برخورد مسئولان برگزاری در منع حضور کشورمان در بخش عمومی، به‌دلیل مسائل امنیتی و جانمایی در سالنی که پُربینده و پُرمراجعه نیست، نمونه‌‌ای از این رویکرد‌ها است که قطعا سیاسی و غیرفر‌هنگی است.                    

عضو هیات امنای موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، تاکید کرد: اینکه در مواجه با چنین کارهایی درگذشته چه کردیم، موجب شده به‌اصطلاح جری بشوند و تصور کنند که هر‌کاری می‌توانند انجام دهند.
 
پرویز با یادآوری خاطره‌ای از دوران تصدی پست معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، گفت: حدود 15 سال قبل، مسئول خاورمیانه نمایشگاه فرانکفورت، طی سال‌های مختلف میهمان ایران بود؛ هزینه‌هایشان را پرداخت می‌کردیم، غرفه‌ای هم در نمایشگاه داشتند؛ اما اعتقاد داشتم و اعلام کردم، نباید چنین باشد؛ هررفتاری باید از سوی مقابل هم انجام شود؛ به‌عبارت دیگر اگر قرار است میهمان باشند، به تعداد مهمانان، باید در نمایشگاه آن‌ها نیرو داشته باشیم و برابر آن‌ها غرفه رایگان در اختیار ایران بگذارند.
 
وی افزود: این رویکرد، موجب شد از دوره‌های آتی با هزینه خودشان به ایران سفر کنند اساساً حضور در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برای آن‌ها ارزشمند بود. فکر می‌کنم، رفتار عزت‌مندانه مسئولان در مواردی که اتفاق‌هایی از این دست رخ می‌دهد، خیلی مهم است.
 
این چهره فرهنگی با تاکید بر اهمیت حضور فعالان حوزه نشر در نمایشگاه‌‌های بین‌المللی کتاب گفت: با وجود اینکه حضورمان در بسیاری از نمایشگاه‌های بین‌المللی خارج کشور مهم است، اما باید تلاش کنیم با برنامه و صحیح در این نمایشگاه‌ها حاضر شویم، افزود: نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیز یک نمایشگاه بزرگ و مهم است و بسیاری از فعالان حوزه نشر، علاقه‌مند به حضور در بزرگترین رویداد فرهنگی ایران و برقراری ارتباط با مولفان و ناشران کشورمان هستند.
 
               

باید پاسخ متناسب داده شود
به گفته پرویز اگر فرصت حضور در نمایشگاه فرانکفورت را به دلیل جاجایی غرفه از دست بدهیم، دلیلی ندارد از کسانی که رفتار سیاسی می‌کنند و مدعی هستند که فرهنگ با سیاست آمیخته نیست، استقبال کنیم؛ بلکه باید در همان سطح پاسخ بدهیم؛ علاوه‌بر مقامات دیپلماتیک کشور، رایزن فرهنگی ایران در آلمان نیز باید نسبت به این رفتار ناشایست اعتراض کنند و اجازه ندهند ماجرا به سادگی تمام شود.

وی در ادامه با بیان اینکه لازم است، اقدام متقابل داشته باشیم، گفت: در هر سطحی که فرهنگ کشورمان مورد تحقیر قرار ‌گیرد و تلاش ‌شود به حضور فرهنگی ایران در عرصه بین‌الملل ضربه زده شود، در همان سطح باید پاسخ بدهیم و برای تبیین موضوع برای مردم باید تلاش کنیم. 
 
پرویز افزود: در دنیای ارتباطات قرار داریم؛ همه کسانی که علاقه‌ دارند، می‌توانند با ناشران و فعالان حاضر در نمایشگاه فرانکفورت مکاتبه کنند، ارتباط بگیرند و اطلاع‌رسانی کنند که ایران به چه دلیل در این دوره حضور ندارد و اجازه ندهد این موضوع ساده و بی‌سر و صدا تمام شود.
 
عضو هیات امنای خانه کتاب و ادبیات ایران با بیان اینکه باید پاسخ متناسب با رفتار آن‌ها از سوی مسئولان داده شود، گفت: تجربه همیشگی ایران نشان می‌دهد، هر وقت منفعلانه و ذلیلانه برخورد کردیم، غربی‌ها که خودشان را متمدن و برتر می‌بینند، جلوتر می‌آیند و تلاش‌می‌کنند ما را نادیده بگیرند و عقاید و مسائل فرهنگی و تصیم‌های خود را تحمیل کنند.
 
به گفته وی، اگر هرچه محکم‌تر بایستیم و تلاش کنیم عزت ایرانی و سطح بالای فرهنگ کشورمان را نشان بدهیم مجبور می‌شوند رفتار خود را تغییر دهند و به شکل صحیح‌‌تری برخورد کنند؛ البته از نپذیرفتن حضور ایران در یک سالن متروک هم تشکر می‌کنم و امیدوارم با اقدامات بعدی این رفتار تکمیل شود.

نمایشگاه کتاب فرانکفورت یک رویداد مهم بین‌ا‌لمللی است. بسیاری از ناشران هرسال برای حضور در این رویداد، برنامه‌ریزی می‌کنند و معمولا به انعقاد قرارداد و خرید و فروش حق نشر کتاب‌هایشان منجر می‌شود؛ همچنین ناشران می‌توانند در سایه این نمایشگاه، تجربیات بین‌المللی خود در ارتباط با کشورهای مختلف را گسترش دهند.
 
وی در تحلیل نتیجه سال‌ها حضور  فعالان حوزه نشر در نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب افزود:  تردید دارم حضور ایران در نمایشگاه‌های بین‌المللی به‌ویژه برای خرید و فروش حق نشر، معرفی کتاب‌های برجسته و خوب ایرانی به ناشران خارجی و ترجمه آثار موفق بوده باشد!
 
پرویز با بیان اینکه یکی از اقدامات اساسی و اصولی در شرایط فعلی، ارزیابی دستاوردها از حضور  ایران در ادوار مختلف نمایشگاه‌های بین‌المللی است، گفت: البته ارزیابی به معنای کاهش حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی نیست؛ بلکه باید توجه داشت، چه اهدافی را دنبال و چقدر به آن‌ها دسترسی پیدا کرده‌ایم. سال‌ها زیادی است که ایران در نمایشگاه‌های خارجی با صرف هزینه‌های مختلف حضور دارد. در مقاطع زمانی مختلف همیشه در یک غرفه بزرگ و دکور پُر‌هزینه در نمایشگاه‌های خارجی ازجمله فرانکفورت حضور داشته است.
 
معاون پیشین امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر ارزیابی عملکرد ایران با حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی بیان کرد: فارغ از اتفاقی که درباره حضور ایران در هفتادو‌‌چهارمین دوره نمایشگاه کتاب فرانکفورت رخ داد، باید دستاوردهای حضور ایران در نمایشگاه‌های بین‌المللی از‌جمله فرانکفورت را ارزیابی کنیم؛ به‌عبارت دیگر باید نقاط ضعف را برطرف کنیم و اگر قرار به ادامه حضور است با برنامه و در نظر گرفنتن هزینه ـ فایده برای حضور، برنامه‌‌ریزی کنیم.