مترجم و فعال فرهنگی در جمهوری آذربایجان گفت: امیدوارم که در هفته کتاب ایران به مکتوبات و فرهنگ دیگر کشورهای مسلمان هم توجه بشود. من به ایران سفر کردهام و کتابفروشیهای ایران را جذاب دیدهام.
وی افزود: من به ایران سفر کردهام و میتوانم بگویم جالبترين چيزى كه در کشور شما ديدهام، کتابفروشیها هستند. در فروشگاههای کتاب در ایران میتوان منابعی درباره همه رشتهها پیدا کرد و این نکته مهمی است.
این فعال فرهنگی در کشور آذربایجان با اشاره به این نکته که مردم ایران را مردمی کتابخوان و فرهنگدوست دیده، گفت: اميدوارم در هفته كتاب ایران به فرهنگهاى مختلف مخصوصا فرهنگ ديگر كشورهاى مسلمان هم اهتمام و توجه شود؛ این نوعی از دیپلماسی فرهنگی است. در دنیای امروز، كتاب بهعنوان پلى مهم براى ديالوگ فرهنگى محسوب مىشود.
مترجم کتاب «کربلا را دوباره زیستن» اثر امام موسی صدر به زبان ترکی آذربایجانی در بخش دیگری از سخنان خود بیان کرد: اکنون مشغول ترجمه متن کتاب شریف «نهجالبلاغه» از زبان عربی به زبان ترکی آذربایجانی هستم. كتاب شريف «نهجالبلاغه» تاکنون دو بار به زبان تركى آذربايجانى ترجمه و چاپ شده است. يک نوبت این ترجمه از روی برگردان ترکی استانبولی آن به قلم مترجم و مورخ مشهور ادبیات ترکیه عبدالباقى گلپنارلى صورت گرفت. این ترجمه از زبان واسط در سال ۱۹۹۳ از سوی انتشارات صباح منتشر شد. ترجمه دوم نیز در سال ۲۰۰۶ از زبان فارسى در دو جلد توسط انتشارات نورلار به چاپ رسيد. متن مورد استفاده مترجم، ترجمه فارسی مرحوم سید علینقی فیضالاسلام بود.
حسناُف درباره کیفیت دو ترجمه قبلی نهجالبلاغه نیز توضیح داد: ترجمه اول كه از زبان تركى استانبولى به ترکی آذربایجانی برگردانده شده بود، از لحاظ ادبى بسيار دلنشين است. ولى نکته نخست اینکه استاد گلپنارلى در اين كتاب همه خطبهها و نامهها را جمع نكرده بود. همچنین در بعضى قسمتها اهتمام ايشان به ادبى بودن و روان بودن متن سبب شد تا ترجمه از اصل كلام امام على (ع) دورى شود و حتى در بعضى جملهها معنى کلام آن حضرت بهطور کل عوض شده است. اما ترجمه دوم كه ترجمه سيد فيضالاسلام است با اينكه همه متن ترجمه شده، باز هم درنظر پژوهشگران نهجالبلاغه ترجمه كاملی محسوب نمىشود. افزود بر اين، ترجمه كتاب به زبان تركى آذربايجانى هم اندکی سنگین است و زبانش چندان روان نيست. اين موضوع سبب شده كه بيشتر خوانندگان در فهم مطلب با مشکل مواجه شوند.
وی افزود: مسأله دیگر اینکه هر دو ترجمه از زبان اصلى نهجالبلاغه ترجمه نشده است. به همین دلیل بهنظرم آمد که باید این متن شریف را مستقیما از زبان عربی به ترکی آذربایجانی برگرداند. جای چنین ترجمهای در بازار اندیشه آذربایجان خالی است؛ ترجمهای که هم روان و هم امانتدار کلام امام علی (ع) باشد. ترجمه را از سال ۲۰۱۸ آغاز کردم و تاکنون نیز ترجمه ۱۵۹ خطبه و ۴۵ نامه به پایان رسیده است.
این مترجم در ادامه با اشاره به اینکه ترجمه نهجالبلاغه را براساس نسخه تصحیح شده مرحوم دکتر صبحی صالح انجام میدهد، گفت: ترجمه براساس این نسخه صورت میگیرد، اما براى فهم معانى الفاظ و محتواى كلام به شرحهاى معروف نهجالبلاغه هم مراجعه مىكنم. بيشترين شرحهایی كه از آنها استفاده كردهام، شرح نهجالبلاغه ابن ابىالحديد و و دیگری «مهاجالبراعه» ميرزا حبيبالله خوئى است. علاوه بر اين ترجمههاى نهجالبلاغه به زبان فارسى را نیز نگاه مىكنم. بهنظر من ترجمه استاد حسين انصاريان و آيتالله مكارم شيرازى از لحاظ زبان و معنى به اصل متن نهجالبلاغه نزديكتر است.
وی که متونی از متفکران ایرانی و عرب را به ترکی آذربایجانی ترجمه و منتشر کرده، درباره میزان استقبال از این متون اظهار کرد: بيشتر به ترجمه كتابهاى امام موسى صدر از زبان عربى اهميت مىدهم. تاکنون مقاله «اسلام و فرهنگ قرن بيستم» امام صدر و سخنرانىهاى ايشان درباره قیام انقلابی امام حسين (ع) را ترجمه كردهام و استقبال خیلی خوبی نیز از این ترجمهها بهعمل آمده است. مخاطبانی که مستقيما با من آشنايى دارند، از این ترجمهها تشکر کرده و درباره کتابهای آینده میپرسند.
حسناُف در پایان بیان کرد: چند متن دیگر از امام موسی صدر را نیز در نوبت ترجمه دارم. بهنظرم محيط لبنان كه امام صدر بيشتر سخنرانىهايش را آنجا ارائه كرده بود با محيط کشور آذربايجان شباهت بسیار دارد. نخست اینکه استعمار در آذربایجان هم وجود داشته و دیگر اینکه زندگى مسالمتآميز مسلمانان و مسيحيان حتى سنىها و شيعهها از قرنهای گذشته و همچنین هماهنگى فرهنگهاى شرقى و غربى در تاريخ آذربايجان مخصوصا در صد سال اخير مشاهده مىشود. به همین دلیل زبان و اندیشه امام صدر اسلام براى خواننده آذربايجانى خيلى دلنشين و نزديک جلوه مىكند. به بیان دیگر اینکه خواننده فضا را درک کرده و با متن احساس دوری نمیکند.
رشاد حسناُف متولد ۲۹ می ۱۹۸۸ است. او در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد به ترتیب در رشتههای مطالعات منطقهای و زبان عربی تحصیل کرده و دکترای رشته زبان و ادبیات عرب از دانشگاه سلطان قابوس عمان دارد. با ترجمه او از گفتارها، مقالات و کلام امام موسی صدر تاکنون دو کتابِ «اسلام و فرهنگ قرن بیستم» و «کربلا را دوباره زیستن» از سوی انتشارات پارلاق امضالارِ شهر باکو منتشر شده است.
سیاُمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «ما همانیم که میخوانیم» از ۲۱ تا ۲۷ آبانماه ۱۴۰۱ برگزار خواهد شد.
نظر شما