از بانوی پیشکسوت نگارگری تقدیر شد
وزیر فرهنگ: نیازمند حضور همیشگی بانوان در صحنههای غرورانگیز هستیم
آئین نکوداشت «زینت السادات امامی اصفهانی» سوم دیماه در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد.
در ابتدای این برنامه متنی از طرف وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی توسط محمود شالویی قرائت شد. در این متن آمده بود: «هنر متعالی و برخواسته از حقیقت ضمیر آدمی یادآور فردوس برین است و مایه اصلی آن رنج پرسوز و درد سترگ روح غربتزده و گام برداشتن در مسیر سعادت و کمال. همچنان که جوهره هنر معنوی ایران اسلامی پیوندی ریشه دار و عمیق میان زیبایی، تعالی، معنویت و صناعت به نمایش میگذارد، آن گاه که این موهبت الهی به عطوفت زنانه و مهر مادری آراسته گردد موجبات خلق آثار ارزشمندی را فراهم میکند که انسان را به سوی اصل افلاکی خویش فرا میخواند. این حقیقتی است که زنان از دیرباز سهمی انکارناپذیر در هنر ایرانی داشتهاند و بخش زیادی از هنرهای کشور عزیزمان مرهون سرپنجه توانمند بانوان ایران زمین و وامدار جد و جهد خلاقانه آنان است که گاه در سما حروف و نقوش تابلوی جان ساختند و آمیزه عرش داشتهاند و گاه در رگ رگ قالی، گلیم، سفال و نگارگری و تمامی هنرهای دیروز و امروز نقش خود را به شیوایی و شیرینی رقم زدهاند.
هنرمند پیشکسوت سرکار خانم زینت السادات امامی فرزند نامدار مرحوم استاد میرزا آقا امامی از هنرمندان بلندآوازه اصفهانی در سده اخیر است که در زمینه هنر سوخت، طلاکوبی، تذهیب و تشهیر مینیاتور و گل و مرغ به مقام و مهارت ستودنی دست یافت که به ویژه در هنر سوخت که آمیزهای از چند هنر است، هم اکنون چهرهای فاخر به شمار میآید. به یقین میراث گرانسنگ نگارگری و تذهیب، ریشهای عمیق و پیوندی دیرینه با تبار خاندان امامی در اصفهان دارد و خانم امامی با بیش از هفت دهه فعالیت هنری به حق از میراثداران این هنر متعالی و ارزنده هستند که با شایستگی به چهرهای فاخر و ماندگار در هنر سوخت بدل شدند. با تلاشهای ایشان این هنر به گونهای تازه مستقل، فاخر و شکوهمند جلوهگری را آغاز کرد و پنجرهای نو فراروی هنرمندان مستعد گشود؛ به نحوی که از رهگذر کوشش مثال زدنی و پشتکار توام با خلوص ایشان این هنر زمینی را به معراج رهنمون ساختند.
تردیدی نیست بیش از آنکه بانوان هنرمند ارجمندی همچون سرکار خانم امامی نیازمند تشویق و تحسین ما باشند ما نیازمند حضور همیشگی بانوان در صحنههای غرورانگیز هستیم تا به نسل جوان این پیام را منتقل کنیم که اگر امروز در سرزمین ما درخت هنرهای تجسمی پربار است و میوه میدهد به یمن وجود برکت این انسانهای بزرگ است. امیدوارم مسیری که دولت در جهت مشارکت زنان در عرصههای مختلف در پیش گرفته با تکاپوی بانوان گرانقدر به رشد و توسعه بیشتر منجر شود.»
در ادامه محمود شالویی خود نکاتی را دربارهی زینت السادات امامی اصفهانی، بیان کرد: «از دورهای که مسئولیت هنرهای تجسمی را بر عهده داشتم، بانوانی که در این عرصه فعال بودند را میشناختم و از نزدیک با آثار آنها آشنا بودم ولی در بین آنها خانم امامی از ویژگیهای منحصر به فردی برخوردار بود.»
او ادامه داد: یکی از آثار مهم ایشان تابلوی «معراج» بود که حتی در یکی ـ دو بازار جهانی نسبت به معرفی آن اقدام شده بود و ما به دنبال معرفی هر چه بهتر آن بودیم. ایشان به رغم اینکه توانایی بالایی در این عرصه دارد اما تا اندازه زیادی در سایه هنری پدر بزرگوار خود قرار گرفته است؛ یعنی ممکن نیست نام ایشان را ببریم و یادی از میرزا آقا امامی نکنیم. ایشان استاد آقای فرشچیان بودند و آقای فرشچیان هر جا که صحبتی داشته، از استاد خویش و اثر ایشان در هنر ایران یاد کردهاند.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی اعلام کرد: در دوره جدید تلاش میکنیم که در انجمن از چهرههای مختلف هنری و ادبی که امروز به درجاتی رسیدهاند و مورد توجه ما قرار میگیرند، تجلیل کنیم. چهرههای ناشناختهای داریم که باید طی فرصتی مناسب آنها را معرفی و تکریم کنیم.
پس از آن محمود سالاری ـ معاون هنری ـ طی سخنانی عنوان کرد: گفته میشود ساقی آن است که فضل فضیلت را از عالمی دیگر میگیرد و واسطه فیض میشود. به زعم بنده هنرمندان واسطه فیضاند و ساقیان عصر ما. درباره بزرگواری مثل استاد امامی، امامی بودن ایشان را هم از تبار و هم از سمت والده محترم میدانم؛ چون این خاندان ساقیاند و سقایند در عالم هنر و هنوز هم ما خوشه چین هنر معرفت این خاندان هستیم. انگار به یک منبع الهام و فیضی وصلاند و از عالمی دیگر میگیرند و به عالمی زمینی میدهند. این فضل و فضیلت یک موهبتی است الهی که به هر کسی داده نمیشود. بنابر آنچه رسول اکرم میفرمایند کسی که زیاد جست و میکند، زحمت زیاد میکشد، به خدمت بزرگان میرسد، پاکی عمل دارد و استعانت از خداوند، آن وقت میتواند تجلیات دیگری از انسان ذا به ما نشان دهد. امیدوارم که ما همیشه جرعهای از معرفت این بزرگواران نصیبمان شود.
همچنین مهدی جمالینژاد (معاون وزیرکشور) با بیان اینکه شاید بتوان این برنامه را به دو جهت بررسی کرد، گفت: جنبه اول این است که سرکار خانم امامی که افتخار شاگردی و خادمی او و خانواده را سالها داشتهام، از نخبگان هنری نه فقط اصفهان کشور بلکه از نخبگان جهانی هستند. خانواده ایشان در اصفهان بسیار خوشنام هستند و در تمامی حوزهها دستی بر آتش دارند.
او ادامه داد: جنبه دوم اینکه خود این برنامهها بسیار برای نسل جوان ارزشمند هستند، نسلی که شاید کمتر به آن توجه کردهایم. این نسل بسیار متفاوت هستند چه به لحاظ هوش، تحرک و پویایی. با این انفجار اطلاعاتی که در جهان داریم بسیار ارزشمند است که نسل جوان ما تشویق شوند و بدانند که اگر مانند خانم امامی یک عمری را روی کاری گذاشتند یقینا جایی دیده میشوند. در این کشور استعدادهای زیادی داریم که آنها را نمیبینیم و توجه نمیکنیم. زمانی که در اصفهان شهردار بودم هر هفته از هنرمندان شهر طی برنامهای تجلیل میکردیم ولی چند سالی که من آنجا بودم این برنامه به پایان نرسید و همچنان هنرمندانی برای تقدیر داشتیم. این امر نشان میدهد که چقدر از این جهت کشوری قوی داریم. ما متاسفانه سرمایههای نمادین خود را همچون خانم امامی معرفی نمیکنیم و اینگونه الگوی نسل جوان ما افراد اشتباه میشوند. البته چه بهتر میشود که در کنار تجلیل از هنرمندان پیشکسوت شاگردان آنها را نیز معرفی کنیم تا اینگونه برای نسلهای جدید انگیزه ایجاد شود.
محمدباقر آقامیری نیز گفت: برای من مایه افتخار است که برای تقدیر از هنرمندی که آثار گرانقدرش جزو ثروت کشور است، حضور داشته باشم. پدر خانم امامی شاگردان بزرگی تربیت کرده که هر کدام سرمایه بزرگی برای کشورند. هنر خصیصهای است که در کشور ما باقی و جاری است. همین آثاری که در اصفهان باقی مانده چقدر زیبا و بیبدیل هستند. به ارزشهای فرهنگی و ملی کشور خود باید ببالیم و ساده از کنارش نگذریم.
او ادامه داد: مسجد شیخ لطفالله در اصفهان را ببینید، در زیبایی، استحکام و معماری بینظیر است. چند قرن است که این بنا به این محکمی و زیبایی باقی مانده است چون آن را عشق ساخته است. آن گنبد به آدم آرامش میدهد، یک فضای روحانی و معنوی دارد. این گنبدها منحصر به فرد هستند و به لحاظ فرهنگی و تاریخی ما را به دنیا معرفی میکند. اما در سالهای اخیر وقتی گنبد مساجد را میبینم دلم میگیرد؛ تنها یک ورق برنجی روی آنها میکشند و تمام. ای کاش پیگیری شود.
جلیل جوکار نیز به عنوان آخرین سخنران متنی را درباره خانواده امامی قرائت کرد و در پایان نگاهی داشت به تابلوی «معراج».
در نهایت از زینت السادات امامی اصفهانی تقدیر شد.
سکینهالسادات امامی معروف به زینتالسادات امامی در سال ۱۳۱۳ در شهر اصفهان دیده به جهان گشود. از هنرمندان برجسته خاندان او میتوان به سیدمحمدرضا امامی، سیدمحسن امامی و پدربزرگش، میرزا آقاجان امامی مجتهدی اشاره کرد که جملگی در زمینه بوتهسازی، تذهیب ساخت قلمدان و جعبه آیینه چیره دست بودهاند. زینت السادات هجده ساله بود که کار را با آموختن نگارگری به سبک صفوی و گل و مرغ به سبک قاجار، در محضر پدر آغاز کرد و چندین سال پیاپی این یادگیری را نزد پدر پی میگیرد، آنگاه تذهیب و تشعیر به سبک صفوی را از مرحوم استاد حسین ختایی که از شاگردان پدرش بوده، میآموزد و هنر سوخت را از مرحوم استاد آقا تقی کلباسی که او نیز از شاگردان پدرش بوده است، فرا گرفت. او در ادامه مسیر با بهرهگیری از اساتیدی چون حسین خطایی که یکی از شاگردان برجسته پدرش بود، هنرهای مطرح در تذهیب و تشعیر را به نیکی بیاموزد. انگیزه فوقالعاده در کسب مهارت بیش از پیش وی را واداشت تا در اولین فرصت به امید استفاده از محضر استاد حسین بهزاد راهی تهران شود و توفیق آن را بیابد تا به لطف استاد - که به گفته خود او صرفاً به دلیل علاقهای که به مرحوم حاج میرزا آقای امامی داشت، خانم امامی را به شاگردی پذیرفته - پلّهای دیگر از مدارج هنر را بپیماید.
او سپس به شهر خود، اصفهان بازگشت و مدتی را نزد مرحوم استاد حاج مصورالمکلی تلمذ نمود آنگاه هنر سوخت را که جامع ۱۰ رشته است نزد مرحوم استاد تقی کلباسی یکی دیگر از شاگردان ممتاز پدر فرا گرفت. در این میان او هنر طلاکوبی را که یکی از هنرهای دهگانه به شمار میرود از مادر و مادربزرگ خود آموخت چرا که این شاخه هنر سوخت در خانواده مادری او موروثی بود.
نظر شما