در این گزارش به رفتار و اخلاق اجتماعى امام محمدتقى علیهالسلام اشاره میکنیم:
جود و بخشش
پیشوای نهم ما شیعیان از نظر جود و سخاوت در مرتبهاى قرار داشت که این صفت از ویژگیهاى آن حضرت قرار گرفت و لقب او جوادالائمه شد. امام جواد علیهالسلام بخشش به کسانى را که بر او حقى دارند، بر خود لازم مىدانست و مىفرمودند: «از نشانههاى سخاوت مرد، بخشش به کسانى است که بر او حقى دارند.»
امام جواد علیهالسلام که مصداق کامل بخشندگى و کرامت بود و مردم عصر خویش را از عطایا و بخششهاى خـود بهرهمند مىساخت علاوه بر آن که از خاندان کرم بود، از جانب پدر بزرگوارش نیز به جود و سخاوت توصیه شده بود.
امام هشتم علیهالسلام در نامهای به فرزندش سفارش مىکند: «هر کس چیزى از تو خواست باید او را ناامید نکنى و بخشش و عطاى تو نباید ناچیز باشد؛ اما از جهت افزون بودن در اختیار توست.»
دستگیرى از نیازمندان
یکی از اصول اخلاقی امامان علیهمالسلام توجه به نیازهاى مردم و برطرف کردن مشکلات آنان است؛ زیرا انسانها در فراز و نشیب زندگى و در میان کورانها و حوادث تلخ به یکدیگر نیاز پیدا مىکنند و نمىتوانند به تنهایى مشکل خود را رفع کنند. امامان علیهالسلام تا سرحد ایثار، از همه امکانات خود براى حل مشکلات مردم استفاده مىکردند و رسیدگى به نیازمندىهاى آنان را وظیفه توانمندان مىدانستند.
تواضع و فروتنی
یکی دیگر از ویژگیهای مهم اخلاقى که در زندگانى امامان علیهمالسلام دیده مىشود، تواضع و فرروتنی است. ائمه علیهالسلام از متواضعترین مردم زمان خود بودند و فروتنى را افتخارى براى خود مىدانستند. امام جواد علیهالسلام مىفرمایند: «فروتنى زینت و شرافت حسب و نسب است.»
کار و تلاش
امام جواد علیهالسلام مانند پدر گرامىاش و سایر ائمه (ع) به کار و تلاش و زراعت مىپرداخت و در مدتى که در مدینه بود، به کارهاى کشاورزى و رسیدگى به باغستانها و نخلستانها که به عنوان صدقه جاریه جد بزرگوارش امام موسیبن جعفر علیهالسلام بود، مشغول بود؛ دیگران را نیز به کار و تلاش و کسب روزی حلال تشویق میکرد.
بردبارى و مدارا
امامان علیهمالسلام در اخلاق اجتماعى خود، حلم و بردبارى و مدارا با مردم را سرلوحه زندگی خود قرار داده بودند. آن بزرگواران در رفتار خود با مردم، نرمخو، ملایم و گشادهرو بودند. در برابر تندیها و ناملایمات روزگار و بینزاکتی مردم تحمل داشتند و نرمش عظیم و تحمل قهرمانانه آنان موجی شد که بسیاری از گمراهان به راه راست هدایت شوند.
در ادامه گزارش به مروری بر چند اثر منتشر شده درباره امام محمدتقى علیهالسلام در حوزه کودک و نوجوان میپردازیم:
نویسنده: غلامرضا حیدریابهری/ انتشارات: جمال
مجموعه چهارده جلدی «من اهلبیت را دوست دارم» براساس یکی از بهترین روشها برای معرفی شخصیتهای مذهبی نوشته شده است. یکی از جلدهای این مجموعه «من امام جواد (ع) را دوست دارم» است.
در این مجموعه و بهخصوص در این کتاب، تنها به جنبههای تاریخی زندگی ائمه (ع) بسنده نمیشود؛ بلکه در کنار توجه به جنبههای تاریخی، مقام معنوی، سبک زندگی، افکار و اندیشهها و سخنان آنان نیز متناسب با مخاطب کودک و نوجوان مورد توجه قرار میگیرد. قرآن کریم نیز همین روش را برای معرفی انبیا و اولیا به کار میبرد.
مژده گل: داستانهایی از زندگی امام جواد علیهالسلام
نویسنده: محمود پوروهاب و مجید ملامحمدی/ انتشارات: کتاب جمکران
این کتاب، کودکان و نوجوانان را با زندگی امام جواد علیهالسلام در قالب داستان آشنا میسازد. کتاب «مژده گل» به قلم مجید ملامحمدی که به همت انتشارات کتاب مسجد مقدس جمکران منتشر شده بهعنوان برگزیده دهمین جشنواره بینالمللی کتاب سال رضوی معرفی و از آن تقدیر شد.
این کتاب شامل ۱۰ حکایت زیبا از داستانهای زندگی امام جواد (ع) است و نویسنده در پایان کتاب برای معرفی ایشان خلاصهای از زندگینامه این امام بزرگوار را برای کودکان آورده است.
8 قصه از امام جواد (ع) برای بچهها
نویسنده: حسین فتاحی/ انتشارات: قدیانی، کتابهای بنفشه
زندگی امامان ما شيعيان، پُر از حادثههای پندآموز و جالب است. اين حادثهها ما را با زندگی آن بزرگواران آشنا میسازد. مجموعه «8 قصه از امام جواد عليهالسلام» همراه با تصويرهای زيبا، مخاطب را با گوشههايی از زندگی امام جواد عليهالسلام آشنا میکند. در اين کتاب هشت قصه، با محوريت زندگی و سيره آن حضرت گردآوری و تدوين شده است.
آرزو، آخرين سفر، عموی مهربان، خوش به حال قاسم، مهمان غريب، روزی که عيد من شد، درخت خشکيده و روزی که مثل ديروز نبود؛ عناوين داستانهای اين مجموعه هشت جلدی است. داستانهای اين مجموعه دربردارنده اطلاعات خوبی از زندگی و زمانه آن امام بزرگوار برای کودکان 9 تا 12 سال است. ضمن آنکه مخاطب را نيز با سبک زندگی ايشان به عنوان يک الگوی کامل و متعالی رفتار، در شرايط گوناگون آشنا میسازد.
قصههايی از دوران کودکی امام جواد عليه السلام، علم و مهربانی ايشان، شيوه درست کمک به نيازمندان و رفتار خوب و شايسته با مخالفان، نترسيدن از زورمندان و موضاعاتی ديگر. اينها همه در داستانهای زيبای اين مجموعه با تصاوير رنگارنگ و جذاب، کودکان را به دنياي قصههايی واقعی از دل تاريخ میبرد.
نظر شما