جمعه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۲ - ۱۳:۱۲
شعر طنز در ادبیات فارسی سابقه طولانی دارد/ کیفیت آثار طنزپردازان امروز قابل قبول نیست

ناصر فیض، شاعر طنزپرداز کشورمان تأکید دارد که در ادبیات کهن فارسی همواره شعر طنز رونق داشته و به‌ویژه در حافظ و مولانا نمود بیشتری داشته است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، ناصر فیض در این نشست که در سومین روز برگزاری نمایشگاه کتاب 1402 برگزار شد، در سخنانی با تأکید بر سابقه طولانی شعر طنز در ادبیات فارسی عنوان کرد: در مناظره بز و درخت آسوریک که از قدیمی‌ترین اشعار به زبان فارسی پهلوی بوده با بیان طنز روبه‌رو هستیم. درخت و بز با هم مناظره زیبا و طنزگونه‌ای دارند و هر یک خود را بر آن دیگری برتری است. بنابراین طنز ظرفیتی نوظهور در ادبیات فارسی نیست و در تمام دوران‌های ادب فارسی رگه‌های آن دیده شده است.

این شاعر طنزپرداز همچنین با اشاره به اینکه کنایه و تمثیل را نیز می‌توان نوعی طنز به شمار آورد، افزود: حتی گاه شاهدیم خداوند در قرآن کریم از کنایه استفاده کرده و وقتی فرموده است «فبشرهم بعذاب الیم»می‌بینیم از بشارت برای کیفر استفاده کرده است.

وی با اشاره به اینکه شاعران سده‌های سوم تا پنجم هجری به‌ویژه انوری از طنز استفاده به‌وفوری داشته‌اند، گفت: شعر شهرآشوب انوری به نوعی هجو مردم بلخ است و زبانی تند و همراه با شوخ طبعی دارد. این روند در سایر شاعران نیز ادامه یافته و مولانا در تمام حکایاتش رگه‌هایی از کنایه و طنز داشته که به عنوان نمونه می‌توان به  حکایت نحوی و کشتیبان اشاره کرد. جدی‌ترین طنزها را نیز حافظ داشته که توانسته در دوران یکی از ظالم‌ترین حاکمان یعنی امیرمبارزالدین با زبان طنز مسائل سیاسی و اجتماعی را بیان کرده است «ترسم که صرفه‌ای نبرد روز بازخواست/ نان حلال شیخ ز آب حرام ما»

فیض با بیان اینکه در دوران مشروطه با آزادی مطبوعات و ورود تجدد شاهد ظهور دوران طلایی در ادبیات فارسی و احیای طنز شدیم، افزود: روزنامه نسیم شمال توانست با زبانی نرم و لطیف به بیان مسائل موجود بپردازد.  همچنین با ظهور نهضت ترجمه آثار بسیاری به‌ویژه کتاب‌های نویسندگان شوروی ترجمه و بوارد بازار ادبیات کشورمان شدند.

وی تأکید کرد: شاعر مانند یک متخصص است و شاعری که وارد عرصه طنز می‌شود حکم فوق تخصص را در عرصه شعر دارد. استفاده از طنز بیشتر از نثر کلام را گیرا و در مخاطب جاذبه ایجاد می‌کند.

فیض با بیان اینکه ریشه طنز همان تضاد و پارادوکس در کلام است، افزود: طنز کمک می‌کند که آنچه از دید دیگران مخفی مانده را ببینیم و اصل آن راست کردن کجی‌هاست. طنز متفاوت از هجو است چراکه به دنبال بهبود و اصلاح امور است.

این شاعر طنزپرداز کشورمان بر تأثیر فرهنگ در طنز نیز تأکید کرد و گفت: به عنوان نمونه بسیاری از مواردی که در فیلم‌های طنز کشورهای دیگر مطرح می‌شود در کشور ما عادی است.
 
این شاعر به وضعیت شعر طنز روزگار ما نیز اشاره کرد و گفت: از زمان راه‌اندازی دفتر طنز در حوزه هنری شاهد افزایش تعداد آثار طنز شده‌ایم در عین حال به دلیل نوعی نگاه سطحی‌نگرانه کیفیت رشد قابل قبولی نداشته و اشعار طنز امروز چندان به دل نمی‌نشینند.

وی همچنین تصریح کرد: شاعران بومی می‌توانند از ظرفیت‌‌های زبانی خود در عرصه طنز استفاده زیادی کنند.

پایان‌بخش این دیدار نیز قرائت یکی از اشعار طنز ناصر فیض با لهجه قمی توسط این شاعر بود.

سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی تخصصی کتاب تهران با شعار «آینده خواندنی است» از ۲۰ تا۳۰ اردیبهشت ماه در مصلای امام‌ خمینی(ره) و همزمان به‌ صورت مجازی در ketab.ir  برگزار می‌شود.


 

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها