برنامههایی در حوزه تاریخ و سیاست با محوریت کتاب؛
تاریخ و سیاست در هفتهای که گذشت/ از «چالشهای تاریخورزی» تا «نفوس اهالی مملکت کرمان»
در هفتهای که گذشت شش نشست با محوریت کتاب برگزار شد؛ برنامههایی چون «چالشهای تاریخورزی در ایران امروز»، «نظامالملک در آینه تاریخ»، «دیپلماسی فوتبال»، «بازنمایی ایران پساانقلاب»، «جغرافیا و عدد نفوس اهالی مملکت کرمان» و «حکایتهای کلیله و دمنه به روایت لافونتن» که از میان چهار کتاب نقد و بررسی شد و بقیه رونمایی و معرفی.
نظامالملک در آینه تاریخ
شنبه، روز نخست هفته جشن امضای کتاب «آینده در گذشته ایران، نظامالملک در آینه تاریخ» به قلم نگین یاوری ترجمه محمد دهقانی در کافه مانا برگزار شد. در این برنامه ابتدا نگین یاوری از انگیزه تالیف کتاب سخن گفت و پس از آن به منابع و نیاز پرداختن به نظامالملک در جامعه امروز تاکید کرد. مسعود جعفری جزی، استاد دانشگاه و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز نکاتی درباره کتاب را مطرح کرد و درباره علاقه جامعه امروز به تحقیق و تالیف درباره وزیر ملکشاه سلجوقی گفت: به نظرم کتاب «آینده در گذشته ایران» میتواند خون تازهای در احیای اندیشه سیاسی جامعه ما باشد که ریشههای آن به نظامالملک، امیرکبیر و دیگران برمیگردد که از دل آنها بتوانیم راههای تازهای پیدا کنیم که به گشایشهای سیاسی هم منجر شود.
چالشهای تاریخورزی در ایران امروز
از سلسله نشستهای علمی بررسی و نقد کتاب گروه روششناسی و تاریخنگاری، بررسی و نقد کتاب «چالشهای تاریخورزی در ایران امروز» با همکاری پژوهشکده تاریخ اسلام و انجمن ایرانی تاریخ شنبه 20 خردادماه 1402 برگزار شد. در این نشست علیرضا ملاییتوانی، مؤلف کتاب، ابراهیم موسیپور بشلی، پژوهشگر تاریخ اجتماعی و عباس قدیمی قیداری، عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز سخنرانی کردند. عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز که یکی از ناقدان این کتاب بود، با تکیه بر اهمیت نقش تدریس تاریخ در آموزش و پرورش عنوان کرد: جایگاه تاریخ در جامعه ما نیاز به بازنگری دارد. باید انجمنها و اتحادیههایی تاسیس شوند تا بکوشند و راهی پیدا کنند که دانش تاریخ از این وضع بحرانی خارج شود. اکنون در مدارس کشور تاریخ رو به زوال است. تا نظام آموزشی ما اصلاح نشود، به عنوان یک بنیان تغییر اجتماعی وضعیت رشته تاریخ به جایگاه مطلوب نخواهد رسید. امیدوارم این کتاب خوانده شود و در چاپ بعدی بخشی با عنوان نظام آموزش و پرورش و تاثیر آن بر تاریخ به آن اضافه شود.
شکافتن لایههای پنهان شوروی در «یکاترینا»
گودرز رشتیانی در بررسی و نقد کتاب «یکاترینا» عنوان کرد: نکته جالب این است که سازوکار نظام شوروی را میتوان در این کتاب دید. هر چند پس از فروپاشی مطالعات خیلی خوبی انجام شده که خیلی از این آثار ترجمه شده و جامعه ما با نظام شوروی بیش از گذشته آشنا شده است. این متن هم از این نظر غنیمت است که به اطلاعات ما اضافه میکند. ضمن آنکه در کتاب قدری هم لایههای پنهان را شکافته است که یک رابطه شخصی برقرار کردن با رهبر شوروی میتواند چه تأثیراتی بر تصمیمات او بگذارد! آن فضای بازی سیاسی هم که اشاره شد که در دوره خروشچف روی داد، در کتاب نشان داده میشود که چهقدر کاریکاتوری است و از جهاتی چندان با دوره استالین تفاوتی ندارد و تصویر ما از دوره خروشچف را واقعیتر میکند.
دیپلماسی فوتبال آمیزهای از ثروت و قدرت
نشست بررسی کتاب «دیپلماسی فوتبال» ترجمه احسان محمدی با مقدمه احمد نقیبزاده با تلاش آکادمی دیپلماسی و با همکاری خانه اندیشهورزان برگزار شد. در این نشست که میثم زمانآبادی، مدرس و پژوهشگر روانشناسی یکی از سخنرانان آن بود با اشاره به اهمیت فوتبال در رسانه و توجه مخاطبان به آن گفت: یکی از تصمیمهای شبکه دو، قرار دادن ورزش پیش و پس از بخشهای خبری بود. یا ضمیمه ورزش در ایران و همشهری؛ کیهان ورزشی یک نمونه تاریخی دیگر است که تیراژ آن ۱۴۰ برابر تیراژ آن در بخشی دیگر بود. در واقع جریان اصلی رسانه چارهای جز فوتبال نداشته است. فوتبال مخاطب جذب میکند سرمایه میآید ابزار قدرت تولید میشود که دیپلماسی یکی از آنهاست. همگرایی رسانه، فوتبال و دیپلماسی فرصتی برای حکمرانها به وجود میآورد.
اهداف سیاسی در بازنمایی ایران پساانقلاب
در رونمایی از کتاب «بازنمایی ایران پساانقلاب» که در اندیشگاه کتابخانه ملی برگزار شد، حسین نظری، عضو هیئت علمی دانشکده زبانها و ادبیات خارجی دانشگاه تهران با بیان این مطلب که کتابهایی که در این اثر بررسی شدند به طور خاص برای مخاطب غربی نوشته شده است؛ تأکید کرد: این کتابها به قلم زنانی نوشته شده که در غرب دارای جایگاه علمی و آکادمیک هستند، اما متأسفانه با اغراقگویی و روایت نادرست جامعه ایرانی، به صورتی غیرآکادمیک و سیاسی تلاش دارند تا ذهن مخاطب خارجی را نسبت به ایران منحرف کنند تا به اهداف سیاسی خود برسند.
اهمیت پژوهشهای گذشتهنگر در مردمشناسی
اعظم علیخانی، پژوهشگر پژوهشکده اسناد شناخت و کشف چالشهای جمعیتی جامعه، تجزیه و تحلیل اطلاعات، پیشبینی یا جهتدهی عملکرد افراد و در نهایت سیاستگذاری برای جامعه را مسیر هدف یک مطالعه جمعیتشناسانه عنوان کرد و گفت: کتابِ «جغرافیا و عدد نفوس اهالی مملکت کرمان» با داشتن اطلاعاتی از جنس مؤلفههای اقتصادی، فرهنگی و جنسیتی درباره تعداد نفرات، جنسیت، شغل، قومیت، دین و همچنین تعداد ابنیه و ویژگیهای آب و هوایی و محصولات کشاورزی میتواند یکی از منابع مفید برای مطالعات در زمانی و همچنین پژوهشهای گذشتهنگر در رشتههای مختلف علوم اجتماعی، بهویژه مردمشناسی باشد.
نگاهی دوباره به روایت لافونتن از کلیله و دمنه
کتاب «حکایتهای کلیله و دمنه به روایت لافونتن» رساله عظمی عدل نفیسی ترجمه مشترک حامد فولادوند و گلنار گلناریان سهشنبه 23 خرداد در خانه خورشید رونمایی شد و تنی چند از اعضای انجمن زنان پژوهشگر تاریخ و منصوره اتحادیه در این رونمایی شرکت کردند. در این برنامه هدف دیدار و یادی از عظمی عدل نفیسی به عنوان یکی از نخستین مترجمان از زبان فرانسه به فارسی بود.
نظر شما