علیرضا نوروزی در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، درباره آمار انتشار نشریه در حوزه کتابداری بیان کرد: بر اساس آمار کمیسیون نشریات وزارت عتف حدود 20 نشریه تخصصی در حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی در ایران منتشر می‌شود که حدود 10 نشریه به‌روز هستند و به‌طور مستمر منتشر می‌شوند. از‌جمله این نشریات فعال که از گذشته جبهه‌ پژوهش در حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی را در کشور پیش می‌برند، «پژوهش‌نامه پردازش و مدیریت اطلاعات»، نشریه «مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات»، نشریه « کتابداری و اطلاع‌رسانی آستان قدس رضوی»، «تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی»، «تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی» است.

وی افزود: «پژوهشنامه علم‌سنجی»، «رهیافت»، «پژوهشنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی»، و «علوم و فنون مدیریت اطلاعات» نمونه‌های دیگری از نشریات‌ موفق کتابداری و اطلاع‌رسانی‌اند که نه‌تنها قدمت دارند، بلکه توانسته‌‌اند آوازه و اعتبار علمی خود را حفظ کنند.

عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران در پاسخ به این پرسش که ملاک‌های موفقیت نشریات علم اطلاعات و دانش‌شناسی چیست؟ گفت: مدیریت نشریه‌، نتیجه یک کار جمعی است. یک نشریه اگر سردبیرمحور و کارشناس‌محور باشد، در درازمدت موفقیتی کسب نمی‌کند؛ اما نشریاتی که محتوای نو و مفاهیم جهان‌شمول دارند، تیم‌محور هستند و اعضای هیئت تحریریه فعال و خوانندگان ملی و بین‌المللی دارند، می‌تواند  اعتبار علمی خود را حفظ کند.

نمونه نشریات کتابداری انگلیسی‌زبان
نوروزی درباره عناوین نشریات علم اطلاعات و دانش‌شناسی که به زبان انگلیسی در کشور منتشر می‌شوند، عنوان کرد: در حال حاضر سه نشریه فعال به زبان انگلیسی International Journal of Information Science and Management_
International Journal of Digital Content Management و Informology نشریه نخست به همت استاد پیشکسوت دکتر جعفر مهراد منتشر می‌شود و همچنان فعال و پیشگام است؛ البته درگذشته نشریه Webology هم بود که از سال 2020 به یک ناشر خارجی واگذار شده است.

وی درباره نمایه‌سازی نشریات علم اطلاعات و دانش‌شناسی گفت: پیشرفت یک نشریه بر سه رکن: نشر، نمایه‌سازی و ترویج علم (برند‌سازی و شبکه‌های اجتماعی) استوار است. اما اغلب نشریات کشور، بر گزینه «نشر» تمرکز می‌‌کنند؛ اما در حوزه نمایه‌سازی، برندسازی و ترویج علم فعالیت موثری انجام نمی‌دهند.

عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران با اشاره به اهمیت نمایه‌سازی نشریات ادامه داد: نمایه‌سازی شامل انتشار اطلاعات کتابشناختی و چکیده یا متن کامل مقالات یک نشریه در نمایه‌ها و پایگاه‌های اطلاعاتی است. هرچه یک نشریه در نمایه‌ها و پایگاه‌های اطلاعاتی حضور  بیشتری داشته باشد، احتمال مشاهده‌پذیری و به تبع آن خوانده‌ شدن و استناد به مقاله‌های آن نشریه بیشتر می‌شود و در نهایت، ضریب تاثیر پژوهشی استنادی و تاثیر نشریه در سطح ملی و بین‌المللی افزایش می‌یابد.

نوروزی درباره ضرورت نمایه‌سازی «تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی» دانشگاه تهران در پایگاه استنادی جهان اسلام (ISC) اظهار کرد: این نشریه اکنون در تلاش است تا در پایگاه استنادی جهان اسلام که نشریات فارسی زبان را  پوشش می‌دهد، نمایه شود. نمایه‌سازی نشریه در پایگاه استنادی جهان اسلام به اعتبار نشریه کمک خواهد کرد و زمینه‌ساز پذیرفتن این نشریه ازسوی پژوهشگران داخلی می‌شود و آن‌‌ها را ترغیب می‌کند تا  مقالاتشان را برای نشریه «تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی» دانشگاه تهران ارسال کنند؛ البته نشریه اکنون با کمبود مقاله مواجه نیست و به‌زودی شماره‌های تابستان و پاییز هم منتشر خواهد شد.

 عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران گفت: انتشار نشریه «تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی» دانشگاه تهران طی سال‌های 98 تا 99 با تأخیر مواجه شد و  ازسال 1400 برای به‌روزرسانی این نشریه تلاش زیادی انجام شد. این نشریه بعد از به‌روزرسانی در دو پایگاه بین‌المللی مجلات دسترسی آزاد DOAJ و سپس EBSCO نمایه شد. نشریه «تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی» دانشگاه تهران تا دی‌ماه ۱۴۰۰ رتبه ج داشت و  آخرین شماره چاپ شده آن زمستان سال ۱۳۹۹  منتشر شده بود. این نشریه سال گذشته به رتبه «ب» ارتقاء پیدا کرده و به‌زودی، مجدد در پایگاه ISC هم نمایه می‌شود.

سردبیر نشریه «تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی» دانشگاه تهران درباره چالش‌های نشریات تخصصی ازجمله نشریات کتابداری در ایران اظهار کرد: توجه  نکردن به حقوق مالکیت فکری نویسندگان مقالات در ایران و دانشجومحور بودن مقاله‌های منتشر شده از مشکلات اساسی نشریات علمی و تخصصی کشور است. متاسفانه سردبیرمحوری و دانشگاه‌محوری جزو آفت‌های نشریات ایران است؛ زیرا در وضعیت سردبیرمحوری و دانشگاه‌محوری، دانشگاه‌ها ممکن است، مقاله‌های استادان و دانشجویان خودشان را برای چاپ در اولویت قرار دهند. همین مسئله موجب می‌شود وقتی یک سردبیر فوت کند یا کنار برود، نشریه دچار افت یا تعطیل ‌شود. برخی نشریات حوزه علم اطلاعات در ایران با بازنشسته شدن سردبیر نشریه، تقریباً متوقف شده است.

نوروزی با بیان اینکه چالش بعدی نشریات تخصصی در ایران این است که  موسسات انتشاراتی یا بنگاه انتشاراتی قدرتمندی درسطح ملی برای انتشار نشریات کشور وجود ندارد، گفت: البته دانشگاه‌ها با این نظر مخالف هستند و معتقدند نشریات جزو اموال و دارایی‌های فکری آن‌هاست. در شرایط کنونی بسیاری از نشریاتی که دامنه موضوعیِ عمومی و کلی دارند، یکی پس از دیگری در حال  تعطیل شدن هستند. این نشریات بهتر است در لایه‌های دوم و سوم تخصصی رشته خود فعالیت کنند. 

مشاور نمایه‌سازی نشریات کشور با بیان اینکه تعداد نشریات به‌ویژه در بخش عمومی رشته‌ها زیاد است، اظهار کرد: وزارت علوم و تحقیقات اکنون با سیاست تخصصی‌شدن به نشریات نگاه می‌کند و اصرار بر این است که نشریات جدید در لایه‌های دوم و سوم تخصصی فعالیت کنند. 

نوروزی با بیان اینکه البته برای مدیریت نشریات دانشگاهی کل کشور ممکن است پیشنهاد ایجاد بنگاه‌های انتشاراتی هم کارساز نباشد، گفت: این پیشنهاد نیز ممکن است مدیریت این نشریات به سمت سلیقه‌محور شدن ببرد و بنگاه‌های انتشاراتی دست طرفداران یک دانشگاه یا تفکر خاص بیفتد.

وی درباره مهم‌ترین مشکلات نشریات کتابداری گفت: در حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، تعداد نشریات زیاد اما نویسندگان حرفه‌ای و کارکشته کم‌ شده‌اند؛ علاوه‌براین اغلب نشریات محمل و محفلی برای انتشار مقاله‌های مستخرج از پایان‌نامه‌های کارشناسی‌ارشد و دکتری شده‌اند؛ البته انتشار مقاله‌ از پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و دکتری خود مزایا و معایبی دارد اما فقدان نویسنده حرفه‌ای، تجربی و کارکشته موجب شده است که نشریات با کمبود مقاله خوب و جذاب مواجهه شوند.

نوروزی ادامه داد: همین مسئله انتشار مقاله‌‌ از پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و دکتری در نشریات علمی و تخصصی کشور زمینه‌ساز ضعف محتوای علمی و کاهش رغبت خوانندگان نسبت به مطالعه نشریات علمی شده است، به‌طوری که اکنون کمتر نشریه‌ای پیدا می‌شود که حتی نقد کتاب و مقالات مروری بپذیرد.

سردبیر نشریه «تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی» دانشگاه تهران درباره این نشریه که قدیمی‌ترین نشریه حوزه کتابداری کشور است، اظهار کرد: این نشریه از سال 1345 به همت مرحوم ایرج افشار منتشر شد و قدیمی‌ترین نشریه با موضوع علم اطلاعات و دانش‌شناسی در ایران است که در قالب فصلنامه منتشر می‌شود.

وی با بیان اینکه این نشریه در سنوات گذشته از نظر محتوایی به همه حوزه‌های کتابداری می‌پرداخت، اظهار کرد: این نشریه بیش از 40 سال با نام نشریه «کتابداری» منتشر می‌شد؛ اما در دوره‌های اخیر و بعد از اصرار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مبنی بر تخصصی‌شدن نشریات کتابداری، به مسائل کتابخانه‌های دانشگاهی در ایران و جهان تمرکز کرد و درنتیجه، با عنوان «تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی» منتشر می‌شود.

نشریه «تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی» قدیمی‌ترین نشریه حوزه کتابداری کشور اظهار کرد: این نشریه از سال 1345 به همت مرحوم ایرج افشار منتشر شد و قدیمی‌ترین نشریه با موضوع علم اطلاعات و دانش‌شناسی در ایران است که در قالب فصلنامه منتشر می‌شود.

وی با بیان اینکه این نشریه در سنوات گذشته از نظر محتوایی به همه حوزه‌های کتابداری می‌پرداخت، اظهار کرد: این نشریه بیش از 40 سال با نام نشریه «کتابداری» منتشر می‌شد؛ اما در دوره‌های اخیر و بعد از اصرار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مبنی بر تخصصی‌شدن نشریات کتابداری، به مسائل کتابخانه‌های دانشگاهی در ایران و جهان تمرکز کرد و درنتیجه، با عنوان «تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی» منتشر می‌شود.

سردبیر نشریه تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاه تهران با بیان اینکه اکنون این نشریه مباحث نوین حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی با تمرکز بر  مسائل کتابخانه‌های دانشگاهی را منتشر می‌‌‌کند، اظهار کرد: در هرشماره از این فصلنامه حداقل 6 مقاله منتشر می‌شود. مقاله‌های دریافتی نباید قبلاً در هیچ نشریه‌ای منتشر شده باشند، در حوزه موضوعی نشریه قرار بگیرند و سخنی نو برای مخاطبان داشته باشد.