خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - مریم محمدی: «اوپنهایمر» آخرین ساخته کریستوفر نولان فردا در سینماهای آمریکا اکران می‌شود.

«اوپنهایمر» در ژانر حماسی‌زندگینامه‌ای، به نویسندگی، تهیه‌کنندگی و کارگردانی کریستوفر نولان کارگردان بریتانیایی‌آمریکایی در سال ۲۰۲۳ ساخته شد. داستان فیلم اقتباسی از زندگی جی. رابرت اوپنهایمر، فیزیک‌دان نظری آمریکایی است که به‌عنوان «پدر بمب اتمی» شناخته شده‌ است و کیلین مورفی نقش وی را در فیلم بازی کرده‌ است. این ششمین همکاری مشترک نولان و مورفی است. 

نولان فیلم‌نامه این فیلم را با اقتباس از کتاب پرومته آمریکایی، پیروزی و تراژدی جی. رابرت اوپنهایمر به رشته تحریر درآورده است. در بیشتر فیلم‌های اقتباسی‌زندگینامه‌ای معمولاً از بخش مهم داستان کتاب یا زندگی فرد مورد نظر اقتباس صورت می‌گیرد. حتی نابغه سینمای این روزهای هالیوود نیز از این قاعده اقتباس مستثنا نبوده است و در این اقتباس نولان به بخشی از زندگی اوپنهایمر اشاره می‌کند که اصطلاحاً به «پروژه منهتن» معروف است؛ جایی که او علاوه‌بر فیلم، در زندگی واقعی خود نیز نقشی محوری و تعیین‌کننده در یک آزمایش بزرگ علمی بر عهده دارد که زندگی بشر را دستخوش تغییر می‌کند.

آزمایشگاه علمی فوق سری «لوس آلاموس» در نیومکزیکو که در فیلم به تصویر کشیده شده است، به‌عنوان زادگاه بمب‌های اتمی معرفی شده است. «اوپنهایمر» و «ژنرال لسلی گرووز» (با بازی مت دیمون) که وظیفه رهبری این تلاش پیش‌گامانه را بر عهده داشتند، با دقت این پروژه را برنامه‌ریزی کردند و یک مکان دورافتاده در میان کوه‌ها را انتخاب کردند. در این شهر مخفی، صد‌ها دانشمند و مهندس به‌طور خستگی‌ناپذیری تلاش کردند تا اولین دستگاه آزمایش هسته‌ای، بمب اتمی با سوخت اورانیوم که در هیروشیمای ژاپن انداخته شد و بمب اتمی با سوخت پلوتونیوم که در ناکازاکی ژاپن به زمین افتاد را بسازند.

یکی از جذابیت‌های این پروژه اقتباسی سکانس‌های «سیاه‌وسفید» و «رنگی» آن است. علاوه‌بر آن نولان این فیلم‌نامه اقتباسی را دو بار نوشته است که به نظر می‌رسد برای کسانی که قصد نوشتن و ساختن فیلم‌نامه اقتباسی‌زندگینامه‌ای دارند راهکار خوبی باشد.
وقتی از زندگی شخصی واقعی اقتباس می‌شود نویسنده و کارگردان برای نزدیک شدن به شخصیت اصلی فیلمش مجبور می‌شود از ترفندهایی ویژه استفاده کند. نولان فاش کرد که در ابتدا فیلم را از منظر اول‌شخص نوشته‌ است؛ زیرا به او کمک کرده تا طرز فکر اوپنهایمر را بهتردرک کند.


کریستوفر نولان دراین‌باره توضیح داد: «من ابتدا به‌صورت اول‌شخص نوشتم؛ کاری که قبلاً هرگز انجام نداده بودم. نمی‌دانم کسی قبلاً این کار را کرده است یا نه. اما نکته این است که سکانس‌های رنگی، که بخش عمده‌ای از فیلم است، در ذهن اوپنهایمر می‌گذرد یا بهتر است بگوییم همه‌چیز از دیدگاه اوپنهایمر گفته می‌شود و شما به معنای واقعی کلمه از چشمان او نگاه می‌کنید. کار عجیبی است. اما این یک یادآوری برای من بود که چگونه فیلم را فیلم‌برداری کنم. این یک یادآوری برای همه افراد درگیر در پروژه بود. من واقعاً می‌خواستم این داستان را با اوپنهایمر مرور کنم. نمی‌خواستم کنارش بنشینم و قضاوتش کنم. این یک کار بیهوده به نظر می‌رسید. این بیشتر جنبه مستند یا نظریه سیاسی یا تاریخ علم داشت. این داستانی است که شما با او تجربه می‌کنید و او را قضاوت نمی‌کنید. شما با او با این دوراهی‌های اخلاقی آشتی‌ناپذیر مواجه هستید.»

او اضافه می‌کند که سکانس‌های سیاه‌‌وسفید از سوی دیگر، بیشتر از زاویه دید «لوییس استراز» عضو کمیسیون انرژی اتمی ایالات متحده با بازی رابرت داونی جونیور است. ما از آن طرف اتاق به «اوپنهایمر» نگاه می‌کنیم. این فیلم‌ساز قبلاً در مصاحبه با «امپایر» گفته بود این تغییر میان فرمت رنگی و سیاه‌وسفید به فیلم «خاطره» او شبیه است.

این کارگردان در ادامه می‌گوید: یکی از چالش‌های «اوپنهایمر» فیلم‌برداری با فرمت سیاه‌وسفید «آیمکس 70» بود. اعضای گروه کُداک را به‌شدت در این پروژه به چالش کشیدیم که برای ما این فرمت را بسازند و آن‌ها فراتر از آن را انجام دادند. برای اولین بار در تاریخ، موفق شدیم فیلم «آیمکس» سیاه‌وسفید را ضبط کنیم و نتیجه هیجان‌انگیز و فوق‌العاده بود. به‌محض اینکه من و هویته (فیلم‌بردار پروژه) نتیجه اولین آزمایش‌ها را دیدیم، می‌دانستیم این همان فرمتی است که فوراً عاشقش می‌شویم.

به روال بیشتر فیلم‌ها این فیلم هم قبل از اکران عمومی یک پیش‌نمایش برای اهالی خاص هالیوود داشت که تحسین همه را برانگیخت. پل شریدر کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس معروف در تعریف از «اوپنهایمر» گفت: اگر امسال قرار است یک فیلم را در سینما ببینید، باید این فیلم باشد. من جزو طرفداران نولان نیستم اما او با این فیلم کولاک کرده است.
لینزی باهر نویسنده آسوشیتدپرس گفت: این یک دستاورد تماشایی است. اوپنهایمر واقعاً یک درام جدی و فلسفی است.

رابی کالینز، منتقد سینمایی تلگراف عنوان کرد: مانند این است که مغزم با انفجار پلوتونیوم باز شده‌ باشد. پایان‌بندی به شکلی مرا به گریه انداخت که چیزهای دیگر را حتی نمی‌توانم به یاد آورم. داستان فیلم دربارهٔ زندگی جی. رابرت اوپنهایمر، فیزیک‌دان نظری آمریکایی است که به‌عنوان «پدر بمب اتمی» شناخته شده‌ است و کیلین مورفی نقش وی را در فیلم بازی کرده‌ است. این ششمین همکاری مشترک نولان و مورفی است.

در این اقتباس سینمایی امیلی بلانت، رابرت داونی جونیور و مت دیمون نیز به‌ترتیب در نقش کاترین اوپنهایمر، لوئیس اشتراوس و لسلی گرووز حضور دارند. پیش‌بینی می‌شود این فیلم اقتباسی شگفتی‌ساز شود و در آخر هفته و در افتتاحیه خود حدود ۴۰ تا ۵۰میلیون دلار فروش داشته باشد که برای یک فیلم از سینمای متفکر در گیشه رقم خوبی محسوب می‌شود.