به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نشر گستره کتاب «تاریخ صنعت گاز طبیعی از آغاز تا پایان دهه 60» به قلم پیروز اشرف را روانه بازار کتاب کرد. این کتاب با محتوایی تاریخی-فنی- اقتصادی-ژئوپولتیکی بازگوکننده تاریخچه یکی از صنایع مادر در کشور ما هم به تنهایی و هم در ارتباط با احداث صنایع ذوب آهن لوله‌سازی و پتروشیمی و انتقال فراوری و توزیع گاز در اشکال گوناگون آن است که بخش بسیار مهمی از تاریخ اقتصادی دوران معاصر کشورمان را تشکیل می‌دهند.
کتاب تاریخ صنعت گاز طبیعی در ایران در چارچوب مناسبات اقتصادی - ژئوپولتیکی ایران با شرکت‌های نفتی غربی و آسیای شرقی کنسرسیوم نفت و دولت‌های متبوع آنها و همچنین بلوک شوروی سابق در دهه‌های 1340 و 1350 اهمیت ویژه‌ای می‌یابد و در آن کلیه جوانب پیدایش و رشد بخش‌های مختلف صنعت گاز طبیعی ایران از آغاز تا اواخر دهه 1360 بر پایه کتاب‌ها و اسناد و مدارک در دسترس داخلی و خارجی نوشته شده است. اصل این کتاب به قلم نویسنده به زبان انگلیسی و به صورت مقاله‌ای بلند به درخواست دانشنامه ایرانیکا تهیه شده و در زمستان 2016 در زمره مقالات ایران‌شناسی آن دانشنامه به صورت برخط منتشر شده است.
نخستین اسناد تاریخی از استفاده برنامه‌ای گاز در ایران به زمان قاجاریه و سلطنت ناصرالدین‌شاه مربوط می‌شود، هنگامی که ناصرالدین‌شاه در سال 1873 میلادی به لندن سفر کرده بود، چراغ‌های گازی که روشنی بخش معابر بودند تعجب وی را بر انگیخت و علاقه‌مند به بازدید از کارخانه چراغ گاز شد.
او پس از بازگشت به ایران، دستور احداث و استفاده از کارخانه چراغ گاز را صادر کرد، استفاده محدود گاز در ایران تا تاریخ 1908 میلادی که نخستین چاه ایران در مسجد سلیمان به نفت رسید کم و بیش ادامه داشت، پس از استخراج نفت، گازهای همراه اجبارا در محل سوزانده می‌شدند.
شرکت ملی نفت ایران از بدو تشکیل همواره به فکر چاره جویی و استفاده از گاز طبیعی بود که به علت بعد مسافت بین منابع تولید و نقاط مصرف و سنگینی سرمایه گذاری و کمی مصرف داخلی که تنها محدود به بعضی از مناطق نفت‌خیز جنوب می‌شد این امر به تعویق افتاد و همچنان گازهای استحصالی سوخته و به هدر می‌رفت، به تدریج که منابع نفت یکی پس از دیگری احداث و به بهره برداری می‌رسید، استفاده از گاز طبیعی برای تامین سوخت و محرکه‌های کمپرسور و مولدهای برق، مصارف داخلی، منازل سازمانی در مناطق نفت‌خیز از جمله مسجد سلیمان، آغاجاری، هفتگل و آبادان مورد توجه قرار گرفت و در کنار فعالیت‌های اصلی تولید، انتقال و پالایش نفت خام در نواحی جنوبی ایران، فعالیت‌های محدودی برای تهیه و به عمل آوردن گاز طبیعی توسط شرکت‌های عامل در حوزه قرارداد به عمل می‌آمد. اولین استفاده از گاز طبیعی، خارج از مناطق نفت‌خیز برای تغذیه کارخانه تازه تاسیس مجتمع کود شیمیایی شیراز بود که در سال 1344 واحد مذکور احداث و بهره برداری از آن آغاز شد و برای خوراک اولیه آن نیاز به گاز طبیعی بود، برای این منظور خط لوله‌ای به قطر 10اینچ و طول تقریبی 215 کیلومتر از گچساران به شیراز احداث شد.
نشر گستره کتاب «تاریخ صنعت گاز طبیعی از آغاز تا پایان دهه 60» به قلم پیروز اشرف را در 96 صفحه به بهای 75 هزار تومان روانه بازار کتاب کرد.
دوشنبه ۲۷ شهریور ۱۴۰۲ - ۱۹:۲۳
نظر شما