دوشنبه ۲۴ فروردین ۱۳۸۸ - ۲۰:۱۸
ايران‌شناسي از ديدگاه غربيان؛ چرا؟

كتاب «كتاب‌شناسي، ايران‌شناسي و اسلام‌شناسي» عصر امروز دوشنبه (24 فروردين) در سراي اهل قلم مؤسسه خانه كتاب نقد و بررسي شد. اين نشست دويست و هفتاد و سومين نشست سراي اهل قلم بود./

به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، در ابتداي اين نشست، دكتر نورالله مرادي، مشاور رييس سازمان اسناد و كتابخانه ملي و دبير جلسه، گفت: «ايران‌شناسي شاخه‌اي از شرق‌شناسي است و شرق‌شناسي شعب مختلفي مانند بابل‌شناسي، هندشناسي، مصرشناسي و چين‌شناسي دارد.»

وي افزود:‌ «ايران‌شناسي را مي‌توانيم به دو دوره تقسيم كنيم؛ ايران پيش از اسلام و ديگري ايران پس از اسلام. ايران پيش از اسلام با كتاب‌هاي يونان‌شناسي آغاز شد كه به آثار روميان مي‌رسد و ايران بعد از اسلام نيز دسته‌بندي خود را داراست.»

مشاور رييس سازمان اسناد و كتابخانه ملي خاطرنشان كرد:‌ «هنگامي كه صحبت از ايران‌شناسي مي‌شود، منظور نگاه غيرايرانيان به ايران است. نخستين‌بار، كتاب‌هايي درباره ايران‌شناسي گردآوري و در دوره قاجاريه به فارسي ترجمه شدند و بسيار مورد توجه قرار گرفتند.»

سپس، دكتر حسن شهرستاني، معاون پژوهشي بنياد ايران‌شناسي، گفت: «هدف از تشكيل بنياد ايران‌شناسي بررسي اين مسأله است كه چرا در حالي كه آثاري توسط غيرايرانيان در بيرون از كشور انجام مي‌شود و يكي دو قرن از شرق‌شناسي مي‌گذرد، ايرانيان اين ضوابط و استاندارد را به ديگر كشورها آموزش نمي‌دهند؟» 

وي افزود:‌ «يكي از هدف‌هاي اصلي بنياد ايران‌شناسي، شناساندن ايران به جهانيان است و اين كه معيارهاي اصلي را به آن‌ها نشان دهد. ايرانيان نيز بهتر است آثار غربي‌ها را درباره ايران محك بزنند و به نقد بگذارند و اين، كليت تشكيل بنياد ايران‌شناسي است.»

معاون پژوهشي بنياد ايران‌شناسي يادآور شد: «ايران پايه مطالعات ايران‌شناسي است. گردآوري منابع و آثاري كه ايرانيان و غير ايرانيان انجام داده‌اند، مبناي كار اصولي است و ما بايد بدانيم از كدام منابع ارزشمند استفاده كنيم.»

سخنران بعدي نشست، پوري سلطاني، يكي از مولفان اين كتاب بود. وي به نظام فهرست‌نويسي اشاره كرد و گفت:‌ «نظام فهرست‌نويسي شكلي بين‌المللي پيدا كرده است و تمام دنيا از اين سيستم استفاده مي‌كنند و هر كشوري بايد ويژگي‌هاي زباني و ملي كشورش را در اين مبحث رعايت كند.»

وي افزود:‌ «فكر فهرست‌نويسي كتاب‌هاي غيرفارسي و عربي به فارسي، از اواخر دهه 40 توجه مرا به خود جلب كرد و ما شروع به فهرست‌نويسي كتاب‌هاي لاتين به فارسي كرديم و الگوي كار ما از كتابخانه كنگره ملي آمريكا بود.»

اين فهرست‌نويس خاطرنشان كرد:‌ «براي تصريح در كار تصميم گرفتيم فهرست برگ‌هاي كتابخانه كنگره را خريداري كنيم. كتاب‌هاي كنگره تنها به زبان انگليسي است حتي اگر كتابي به زبان روسي و فرانسه هم باشد، به انگليسي فهرست مي‌شود.»

سپس دكتر علي‌اشرف صادقي گفت:‌ «كتاب "كتاب‌شناسي، ايران‌شناسي و اسلام‌شناسي" بايد در دانشكده‌ها وجود داشته باشد و هر دانشجويي بتواند از اين كتاب مرجع و منبع استفاده كند.»

وي با طرح اين سوال كه چرا بايد ايران‌شناسي از ديدگاه غربي‌ها مطرح شود و شناخت ايران توسط خارجي‌ها صورت گيرد، افزود: «از هنگامي كه شرق‌شناسي براي مقاصد خاصي به‌وجود آمد، در عربي به استشراق و در فارسي مستشرق ناميده شد و شرق‌شناسي نيز به شناخت دنياي شرق از ديد اروپايي‌ها تبديل شد.»

اين زبان‌شناس خاطرنشان كرد:‌ «هنگامي كه از شرق‌شناسي سخن به ميان مي‌آيد، ايران‌شناسي، چين‌شناسي، مصرشناسي، هندشناسي و... پيش از اسلام مطرح است و شرق‌شناسان مي‌خواهند به عنوان نمونه، مصر پيش از اسلام را بشناسند. غربي‌ها با بار معنايي و ديدگاه ايران، آشنايي كاملي ندارند و ما كه از درون به كشور خود مي‌نگريم، بايد در اين مسأله پيش‌رو باشيم.»

آخرين سخنران اين نشست، دكتر ناهيد بني‌اقبال (فهرست‌نويس) بود. وي ضمن سپاس و قدرداني از مولفان كتاب گفت:‌ «من بوي تعهد، فعاليت‌ها و علاقه وافر مولفان را از لابه‌لاي اين كتاب ارزشمند استشمام مي‌كنم.»

وي افزود:‌ «اگر پوري سلطاني در فهرست‌نويسي ايران نبود، ما هرگز چنين فهرست‌بندي نداشتيم. تنها ديكته نانوشته غلط ندارد و كساني كه دست‌اندركار تهيه كتابند، خوب مي‌دانند كه چه نيروي كاري براي گردآوري يك كتاب نياز است.»

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط