به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، هدف از تاليف اين كتاب، نماياندن ميزان تاثير افكار و انديشه‌هاي فلسفي در تفسير و تاويل آيات بوده، بنابراين به ندرت نقدي نسبت به مطالب مطروحه در تفسير انجام شده است. 

بر اساس مطالب كتاب، بررسي تفسيرهاي موجود از قرآن مجيد، گوياي اين واقعيت است كه مفسران از روش واحدي در تفسير قرآن پيروي نكرده‌اند بلكه هر يك از زاويه‌اي خاص به قرآن نگريسته و روش ويژه‌اي را در تفسير كلام حق برگزيده‌اند كه البته عوامل گوناگون در پيدايش تنوع مشرب‌هاي تفسيري دخالت داشته‌اند. 

يكي از انواع مكاتب تفسيري، مكتب تفسيري فلسفي است كه هدف عمده مفسران آن، از بين بردن توهم ناسازگاري دين و فلسفه است. 

در بخشي از پيشگفتار كتاب آمده است: «يكي از شاخصه‌هاي مهم يك ملت زنده، پويا و تمدن آفرين، وجود مفاخر علمي و مواريث بر جاي مانده از آنهاست. وجود نوابغ و شخصيت‌هاي علمي بي‌نظير در عرصه‌هاي گوناگون علمي و نيز برخورداري از فرهنگ ناب، متعالي و غني شيعي، اين ملت را به يكي از تاثيرگذارترين و پرجاذبه‌ترين كانون‌هاي فرهنگي و علمي جهان تبديل كرده است. 
در ميان انبوه متفكران و دانشمنداني كه قرن‌هاست در آسمان علم و فرهنگ و ادب اين مرز و بوم مي‌درخشند، بايد به نابغه بي‌نظير و فرهيخته‌اي بي‌مانند اشاره كرد كه شخصيت علمي و عرفاني او هرگز در پوسته زمان خود نگنجيد و محدود نشد و آوازه او در تمامي مراكز مهم علمي و فلسفي پيچيد. اين شخصيت عظيم، صدرالدين محمدبن‌ ابراهيم شيرازي معروف به "صدرالمتألهين" است كه از او آثاري گرانقدر در علوم مختلف، به‌ويژه فلسفه و عرفان بر جاي مانده است.»
 
ملاصدرا در سال 979 هجري قمري چشم به جهان گشود. وي علاوه بر داشتن شرايط خانوادگي و اجتماعي مساعد، كودكي هوشمند و با استعداد بود. آنچه كه بعدها به اثبات رسيد، همان استعداد شگرف و هوش و درك بسيار اين كودك، همراه با ذوق و لطافت طبع شاعرانه و قدرت منطق و تعلق و استدلال اوست. 

هر يك از كتاب‌هاي ملاصدرا، آيينه‌اي است كه در آن مي‌توان علاوه بر حكمت ، منطق ، فلسفه و بينش عميق فلسفي و عرفاني، آثار صفاي نفس و خوش سيرتي و اعتقاد و التزام و تعبد واقعي نسبت به شرع و احكام شرعي و پايبندي شديد به اخلاق و منش فرزانگان را مشاهده كرد.

يكي از مواريث بسيار ارزشمند اين عالم فرزانه، تفسير سوره‌هايي از قرآن كريم است. مرحوم استاد سيد جلال‌الدين آشتياني درباره تفسير ملاصدرا مي‌نويسد: «تفسير او مشتمل است بر عالي‌ترين مباحث مربوط به مبداء و معاد و حل معضلات در معارف الهيه و علوم حقيقيه. اين اثر از حيث اشتمال بر آراء و عقايد متكلمان و افكار و عقايد اهل توحيد، درباب خود نظير ندارد.»

بديهي است حكيم صدرالمتألهين نيز در تأليف تفسير خود داراي مباني و اصول خاصي است كه تفسيرش را از همگان متمايز مي‌سازد و ما تا زماني كه از اين مباني و بن‌مايه‌ها آزاد نباشيم، نمي‌توانيم به اهميت آن واقف شويم. يكي از آثاري كه سعي كرده است اين مهم را به انجام رساند؛ كتاب «تأثير مباني فلسفي در تفسير صدرالمتألهين» است. حكيم صدرالمتألهين از آنجا كه پايه‌گذار مكتب برجسته فلسفي با عنوان «حكمت متعاليه» است، قطعا در تفسير آيات قرآن نيز از اين مكتب مدد جسته؛ موضوعي كه اثر فوق درصدد تبيين آن است. 

مولف در بخشي از پيشگفتار كتاب آورده است: «موضوعي كه در اين كتاب مورد پژوهش قرار گرفته، موضوعي بكر و جديد است و تاكنون به‌اين شكل بدان پرداخته نشده است و فقدان منابع، يكي از دشواري‌ها و چالش‌هاي اين پژوهش بوده است. نگارنده اين كتاب با توجه به نكات فوق، به كاستي‌ها و ضعف‌هاي موجود در آن واقف بوده و در رفع اين اشكالات و ضعف‌ها خود را نيازمند ارشادات و راهنمايي‌هاي اساتيد محترم و صاحبان نظر مي‌داند.» 

كتاب «تأثير مباني فلسفي در تفسير صدرالمتألهين» دربرگيرنده يك مقدمه و دو بخش است. مؤلف در مقدمه، به جايگاه علم تفسير در ميان مسلمانان و نگاهي اجمالي به مكاتب تفسيري مي‌پردازد، تأويل‌گرايي، فصل مشترك همه مكاتب تفسيري و مروري بر مهمترين مباحث حكمت متعاليه و ابتكارات صدرالمتألهين، از نكات ديگر اين مقدمه است. 

بخش اول كتاب با موضوع «الهيات بالمعني الاعم در تفسير صدرالمتألهين» شامل پنج فصل است كه عناوين فصول عبارتند از: احكام كلي وجود و عدم، مواد قضايا (وجوب، امكان، امتناع)، عقل و عاقل و معقول، علت و معلول، قوه و فعل. 

بخش دوم كتاب با موضوع «الهيات بالمعني الاخص در تفسير صدرالمتألهين» شامل 9 فصل با عناوين برهان صديقين، بسيط‌الحقيقه كل‌الاشياء، علم خداوند به ذات خويش، علم خداوند به غير خودش از ماهيات، علم خداوند به اشياء عين وجود عيني آنهاست، فاعليت خداوند به‌نحو علم عنايي است، حدوث عالم، نفي مثل از خداوند و اثبات مثال در حق وي، خير و شر است. 

از منابع مورد استناد مولف در تدوين اين اثر مي‌توان كتاب‌هاي نهج‌البلاغه، مقدمه بر رسائل فلسفي، تعليقه بر شرح منظومه حكمت سبزواري، قواعد كلي فلسفي در فلسفه اسلامي، تاريخ فلسفه، تفسير الميزان، فلسفه دين، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهي، تحفة‌المراد، اعجازالقرآن، تاج‌العروس من جواهرالقاموس، شرح‌المنظومة، الاشارات والتنبيهات، الهيات نجات، التعليقات، الاتقان في علوم‌القرآن، روش‌هاي تأويل قرآن، تفسير قرآن، شرح حكمة‌الاشراق، تاريخ تفسير، قاموس‌ قرآن، الاصول من‌الكافي، بحارالانوار، آشنايي با علوم‌ اسلامي و عدل الهي را نام برد. 

چاپ نخست كتاب «تأثير مباني فلسفي در تفسير صدرالمتألهين» در شمارگان 2000 نسخه، 172 صفحه و بهاي 20000 ريال راهي بازار نشر شد.