جلد هشتم كتاب «آيههاي زندگي(آيين بندگي)» تاليف حسين اسكندري از سوي انتشارات سروش تجديد چاپ شد.\
نويسنده در اين اثر نوشته است: قرآن بزرگترين هديه الهي است كه خداوند با نزول آن بر پيامبر اسلام(ص) به انسان منت نهاده است. قرآن نوري است كه دلها را روشن ميسازد و موعظهاي است كه انسان را از غفلت درآورده و به بهترين راه سعادت رهنمون ميكند.
مقدمه کتاب، ویژگیهای قرآن را چنین بر میشمارد: «قرآن يگانه مجموعه كامل معارف بشري و علوم انساني است و جز آنكه وحي نامه الهي است؛ كهنترين سند تاريخي اسلامي به شمار ميآيد و در شناساندن سيره نبوي و تاريخ صدر اسلام، غزوات و تحولات مربوط به تكوين اسلام، قديمترين منبع است.
قرآن كريم با توصيههاي بسيار به فضايل اخلاقي و نهي از رذايل اخلاقي، اساس اخلاق و حكمت عملي را تشكيل داده و خود يك رساله اخلاقي متعالي است. توصيفي كه در آيات و روايات درباره اين معجزه بزرگ الهي پيش روي ماست؛ گویاي اين حقيقت است كه بايد هرچه بيشتر درباره قرآن بينديشيم، در اعماق آن فرو رويم و با تمسك به دو يادگار گرانبهاي پيامبر اكرم(ص) كه فرمودند: "انی تارکم فیکم الثقلین، کتابالله و عترتی اهلالبیت"، در جهت بهره گیری از منابع و معارف ناب و والای قرآن، به اهلبیت عصمت و طهارت(ع) که مفسران واقعي قرآن هستند، توسل جوييم.»
مولف در پيشگفتار كتاب، درباره قرآن به عنوان آييننامه بندگي مينويسد: «قرآن كريم آحاد انسانها را به توحيد در همه جنبهها و ابعادش فرا ميخواند، توحيد در عبادت، توحيد در استعانت: "اِيّاكَ نَعبُدُ وَ اِيّاكَ نَستَعينُ" و جوهره معرفت توحيدي كه مركب از توحيد در ذات و توحيد در صفات و توحيد در افعال است، توحيد عبادي يعني بندگي است كه بازهم، با تأسف فراوان بايد گفت كه بيشتر مدعيان ايمان مشركاند و خود نميدانند: "و ما يومن اكثرهم بالله الا و هم مشركون"؛ ... در اين راه عبوديت و توحيد جز با تبعيت و همراهي و همدلي، تقربي حاصل نميشود كه: "ان اولي الناس بابراهيم للذين اتبعوه."»
حسين اسكندري در بخش ديگري از پيشگفتار كتاب مينويسد: «و از آنجا كه به تعبير يكي از همسران پيامبر(ص) كه در توصيف رسول خدا(ص) گفته: "كان خلقه القران" رفتار پيامبر(ص) رفتار قرآني، و رفتار قرآني، رفتار پيامبر(ص) است، چرا كه «انالقران جاء باحسن اخلاق الناس" و پيامبر(ص) هم "احسن الناس خلقا" است. از اين رو، چون تبيين رفتارهاي قرآني در ابعاد مختلف با اولويت و مناسب مينمود، بر آن شديم تا با توسل به آيات مبارك و هدايتبخش قرآن و توسل به آن وجود شريف عالم وجود "رفتارهاي قرآني" را كه بيانگر "آيين زيستن" و "مهارتهاي زندگي" و "قوانين معاشرت" و "چگونه بودن" است و "رفتار معيار انسان قرآن" را كه "آيين رستگاري" است و ساماندهي اجتماعي انسان را به همراه دارد، در مكتب قرآن و به تعليم رسولالله(ص) به شاگردي بنشينيم و از خدايش توفيق عمل خواهيم كه حيات طيبه ما در گرو پيمودن اين راه است و عمل به آيين زندگي كه همان "آيين بندگي" است. پس بيابيم اينگونه باشيم: "من عمل صالحا من ذكر او انثي و هو مومن فلنحيينه حيوة طيبة."»
اسكندري در اين كتاب از ايمان صحبت ميكند و ضمن اشاره به رفتارهاي قرآني و آيين بندگي، ابواب و فصول كتاب را چنين شرح ميدهد: «اينكه گفتيم رفتارها در ابعاد مختلف، اين به مقتضاي كلمه مقدس ايمان به خداوند است كه فرمود صادق راستگوي آل محمد(ص): "الايمان بالله الذي لا اله الا هو اعليالاعمال درجة و اشرفها منزلة و اسناها خطا". از حضرتش پرسيد ايمان چيست: "اقول هو و عمل ام قول بلا عمل؟" حضرت در پاسخش فرمودند:"الايمان عمل كله والقول بعض ذلكالعمل"؛ و بعد از آنكه فرمودند ايمان حالات و درجات و طبقات و منازلي دارد كه برخي از آن تام و برخي ناقص و برخي راجح است، در تبيين اين كلام فرمودند: خداوند تبارك و تعالي ايمان را بر تمامي جوارح بنيآدم واجب و بر آنها تقسيم كرد، به گونهاي كه "فليس من جوارحه جارحة الا وكلت من الايمان بغير ما وكلت به اختها". اهم اين جوارح عبارتاند از قلب كه مركز تعقل و تفقه و فهم است و اميري براي بدن است و آنچه از ساير جوارح صادر ميشود با راي و نظر اوست. ديگري چشمهاست كه ديدنيها با آن ديده ميشوند؛ گوشهاست كه شنيدنيها را ميشنوند؛ دستهاست كه با آن ميگيرند و پاهاست كه با آن راه ميروند؛ فرج است كه نيروي باه از اوست؛ زبان است كه با آن نطق ميكنند؛ و سر است كه در آن صورت قرار دارد. آنگاه براي تاكيد بيشتر مجددا فرمود:"فليس من هذه جارحة الا و قد وكلت من الايمان بغير ما وكلت به اختها بفرض منالله تبارك اسمه ينطق بهالكتاب لها و يشهد به عليها." پس از اين، حضرتش را با آيات قرآن به تبيين هر يك از فرايض جوارح ميپردازند.»
كتاب حاضر به هفت بخش رفتارهاي گفتاري، رفتارهاي شنيداري، رفتارهاي ديداري، شئون ظاهري، تعاملات اجتماعي، رفتارهاي عقلي و فكري و رفتارهاي روحي و قلبي تقسيم ميشود و پيش از اين فصل، دو فصل ديگر قرار دارد كه عبارتند از: «معارف رفتاري» يعني آنچه بايد مربوط به رفتارهايمان بدانيم و «اصول رفتاري» يعني آنچه بايد بر تمامي رفتارها حاكم باشد، صرفنظر از اينكه از چه عضوي صادر ميشود و اينكه فردي يا جمعي، عبادي و معنوي يا مادي و دنيايی است.
مجموعه هشتم آيههاي زندگي صبغه اخلاقي دارد، از اينرو به جنبههاي اخلاقي رفتار انسان در آن پرداخته شده است و اين به معناي غفلت از ساير جنبههاي رفتاري، مانند رفتارهاي سياسي نيست، چرا كه در هر نوبت گرايشي براي موضوعات در نظر گرفته ميشود. در نوبت هفتم، گرايش سياسي و حكومتي بود و در اين نوبت، اخلاق عمومي قرآني انتخاب شده است.
اين كتاب پژوهشي كاربردي و حلقه تكميل كننده برنامه چندرسانهاي آيههاي زندگي است كه بهويژه در عنوانسازي و انتخاب آيات، اين مساله كاملا لحاظ شده است.
اين اثر، هشتيمن مرحله طرح سراسري حفظ و درك مفاهيم 168 موضوع درباره رفتارهاي قرآني است كه ابتدا آيهاي از قرآن ميآيد و سپس تفسير ميشود.
از منابع مورد استناد مولف در تدوين اين اثر ميتوان كتابهاي قرآن كريم، نهجالبلاغه، غررالحكم و دررالكلم، طبقاتالكبري، آيههاي زندگي (جلد اول تا جلد ششم)، من عليام، وسائلالشيعه، البرهان في تفسيرالقران، حديث ولايت، سيره رسول اكرم(ص) در قرآن، چهل حديث (امامخميني)، سرالاسرار، من لا يحضرهالفقيه، سننالنبي، مكارمالاخلاق، ميزانالحكمة، راهنماي كشف موضوعي آيات قرآن، اخلاق در قرآن، دروس فلسفه اخلاق، تفسير نمونه، كنزالدقائق، معراجالسعاده، هستي بخش، با تربيت مكتبي آشنا شويم و دهها كتاب ديگر را نام برد.
چاپ دوم كتاب «آيههاي زندگي(آيين بندگي)» در شمارگان 3000 نسخه، 386 صفحه و بهاي 35000 ريال راهي بازار نشر شد.
نظر شما