سرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): تالار وحدت دوشنبه یکم آبان ماه میزبان آیین اختتامیه سومین دوره جایزه شهید سیدعلی اندرزگو بود. در بیرون تالار جایگاهی درست شده بود برای برگزیدگان که با آنها گفت‌وگو کنند و عکاسان هم عکس بگیرند. در انتهای لابی از مهمانانی که زودتر از موعد آمده بودند، پذیرایی شبیه عصرانه‌ای ساده انجام می‌شد. در میان افرادی که حضور پیدا کردند و در محوطه بیرونی تالار می‌چرخند، تک چهره‌های آشنایی دیده می‌شدند که به مرور تعداد آنها افزایش پیدا می‌کرد تا آنجا که هنگام برگزاری مراسم حضور پرشمار چهره‌ها و مسئولین فرهنگی به چشم می آمد.

برای ما که زودتر از زمان آغاز مراسم رسیده بودیم درب‌های سالن اصلی بسته بود. چند نفر به عنوان انتظامات کنار درها ایستاده بودند و پیش از ساعت تعیین شده به مهمانان اجازه ورود نمی‌دادند؛ هر چند مهمانان ویژه از این قاعده مستثنی بودند. در میان مهمانان کودکانی هم دیده می‌شد که در حال دویدن بودند و با شطینت کردن فضایی دلنشین به‌وجود آورده بودند. فضایی هم برای سرگرمی کودکان در جنب سالن اصلی اختصاص یافته بود. بالاخره با صدای آهنگ خاصی اعلان باز شدن درب‌های سالن به صدا درآمد و کم‌کم مجوز ورود داده شد. جمعیتی به داخل سالن راهنمایی می‌شدند با این تذکر که از آوردن خوراکی حذر کنند، اما باز هم برخی از زیر این تذکر در می‌رفتند و با خود نوشیدنی می‌آوردند و اتفاق می‌افتد آنچه که نباید.

درب‌های سالن که باز شد نخستین چیزی که جلب توجه می‌کرد طراحی سن بود. در دو طرف آن ماکت های بزرگ کتاب‌های برگزیدگان جایزه چیده شده بود و در کنار آن طراحی ساده‌ای از تصویر شهید سیدعلی اندرزگو. پیش از این‌که برنامه به صورت رسمی آغاز شود کلیپی از سخنان رهبری به نمایش درآمد که درباره فلسطین و کشتار غزه بود. این مساله تا پایان برنامه در سخنان مهمانان و داوران و پوشش بعضی از حاضران در برنامه هم خودش را نشان می‌داد. در نزدیکی ما خانمی نشسته بود که با سربند فلسطین و ماسکی که بر صورتش بود بیشتر از همه موضوع فلسطین را پررنگ می‌کرد.

وقتی مهمانان می‌خواستند در صندلی‌ها بنشینند با این تذکر مواجه می‌شدند که بهتر است در هر ردیف صندلی‌های وسط را پر کنند تا هنگام آمدن افراد جدید اذیت نشوند. برنامه با ورود مهمانان اصلی و برگزارکنندگان جایزه آغاز شد. در آغاز برنامه فیلمی از مرحوم مسعود دیانی پخش شد که در آن متنی را قرائت می کرد. این فیلم مربوط به اختتامیه اولین دوره جایزه ادبی شهید اندرزگو در سال ۱۳۹۸ بود. مجری برنامه محمدرضا باقری با حرارت خاصی برنامه را اجرا کرد اما در بخش هایی از برنامه از این ویژگی فاصله می گرفت. در معرفی برگزیدگان با انتخاب سطوری از کتاب‌ها و خواندن آن بارقه‌هایی از خود نشان داد. اما اجرای کم فراز و فرود و یکدست او تا پایان ادامه داشت.

یکی از امتیازات جایزه اندرزگو تشویق ناشران در کنار نویسندگان و محققان است که باعث دلگرمی آنها و ادامه کارشان در این حوزه می‌شود. همچنین حمایت برخی نهادهای دولتی و خصوصی در خرید آثار برگزیده نیز از نکات قوت این جایزه به شمار می‌آید.

طی اعلام برگزیدگان جایزه در هر مرحله بیانیه هیات داوران خوانده شد که شاید کاری تکراری به نظر بیاید، اما نکاتی که هیات داوران در بیانه خود متذکر شدند برای مسئولان و اهالی رسانه قابل تامل است. هنگام اعلام برگزیدگان جایزه رمان و داستان بخش کودک یکی از برگزیدگان در حالی که کودک خود را بغل گرفته بود به روی سن رفت و جایزه‌اش را گرفت؛ در این هنگام تلاش عکاسان برای گرفتن عکس از او دیدنی بود. هر چند این موضوع در بخش های دیگر جایزه نیز به شکل دیگری تکرار شد، مانند کودکی که در کنار مادرش قرار گرفت تا جایزه را بگیرند. ضمن اینکه باید متذکر شد سهم زنان در سومین دوره پررنگ بوده است و همان‌طور که برخی داوران قبلاً متذکر شده بودند برخی آثار زنان در این جایزه بسیار خواندنی است.

وقتی اغلب برگزیدگان در کنار ناشران خود جایزه‌ها را دریافت می‌کردند، آنچه بیش از هر چیزی به چشم می‌آمد جوان بودن مولفان و نویسندگان بودکه بیشترین سهم را از جایزه به خود اختصاص دادند. تک و توک چهره سن و سال دار در میان برگزیدگان دیده می‌شد. ویژگی سومین دوره جایزه اندرزگو نسبت به سایر دوره‌ها دعوت کبری سیل سپور، همسر شهید اندرزگو بود که به روی سن آمد البته با ویلچر خاصی که دو فرزندش آن را همراهی می‌کردند. او در بخشی از برنامه درباره مبارزات همسرش و همراهی خودش گفت و زندگی دشواری که طی نه سال با طلبه چریک داشته است. درست چند دقیقه بعد از تقدیر و اهدای هدایا به سیلسپور، جواد کامور بخشایش، داور بخش تاریخ شفاهی جایزه، برای خواندن بیانیه این قسمت به روی سن آمد. او سخنانی را بیان کرد که بسیار مهم و بجاست؛ از مسئولان جایزه خواست تا همکاری کنند و خاطرات سیلسپور ضبط و ثبت شود. این نکته بسیار حائز اهمیت است به شرطی که کسی پیگیر آن شود.

در بخشی از برنامه از قاسم نظیفی، ناشر تازه درگذشته سخن گفته شد و کلیپی که دوستانش درباره او سخن گفتند، به نمایش در آمد که از تلاش او در چاپ آثار متفکران انقلابی در رژیم پهلوی سخن می‌گویند. این بخش از برنامه هم نکته مثبتی است که در اختتامیه جای گرفته بود.

سومین دوره جایزه ادبی شهید اندرزگو نیز به پایان رسید. در شبی به یاد ماندنی و قاب های یادگاری بسیار از مسئولین فرهنگی و نویسندگان و اهالی کتاب و نشر و ادبیات در تالار وحدت. حالا باید دید برگزیدگان جایزه چه بازتابی در جامعه و رسانه‌ها دارند و کتابهای برتر آن چقدر می تواند مخاطبان بیشتری را به سمت خود جلب کند. و اینکه آیا این جایزه در ادامه مسیر خود چه نوآوری‌هایی خواهد داشت و آیا در دوره های آتی خواهد توانست رسالت اصلی خود را چنان به سر انجام برساند که روایت گری تاریخ معاصر به خصوص عصر پهلوی و انقلاب اسلامی را به سطحی بسیار بالاتر از وضعیت فعلی برساند؟