سرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - حسین مسرت، کتابشناس و کتاب‌پژوه: دیرزمانی است که پرشکوه‌ترین دستاورد تاریخ تمدّن، هنر، اندیشه، علم و تجربه بشری که کتاب باشد، رخ نموده است و از زمانی که این پدیده پای به عرصۀ وجود نهاده است، تحوّلی شگرف در پیشبرد علوم و فنون و تاریخ روی داده است.
آن گاه که بشر توانست حاصل داشته و دانسته‌های خود را بر روی گل نقش بندد و در مجالی نیکوتر بر بیاض کاغذ استوار سازد، گام‌هایی در راه ماندگاری خود برداشت.
اندک‌اندک هر قوم به فراخور استعداد و دانش خود، حاصل تجربه‌های خود را بر کاغذ آوردند و از اینجا بود که چند گانگی‌ها پدیده آمد. هر قوم جدّی‌تر، پیش‌تر؛ هر گروهی پر تلاش‌تر، موفق‌تر، و بدین گونه شد که کتاب‌ها نشانۀ پیشرفت هر کشور شد و کتابخانه‌های غنی و ارزشمند آن نشانۀ بارز تمدّن آن جامعه و هر آنچه مردم کتابخوان آن بیشتر بودند، در صد رشد و شکوفایی جامعه بالاتر و والاتر.
برنامه‌ریزان جوامع مختلف می‌کوشند با پی‌ریزی راه‌های گوناگون بستری فراهم کنند تا مردم جامعه عطش دانستن در آنها و جود داشته باشد. و آن گاه که این عطش وجود داشت؛ سعی می‌کردند با تولید کتاب‌های ارزنده این عطش را فرو نشانند. و خوش به سعادت مردم آن جامعه‌ای که از آب زلال دانش بهره می‌برند.
کتاب برای اهل کتاب چونان فرزند دلبند و ناز پرورده است، که از گاه خرید تا آوردنش به خانه، چون کودکی گریز پا او را در بغل می‌گیرد تا از چشم ناپاک به دور باشد. و چون به خانه آمد، چشم و دل اهل خانه روشن می‌شود به ویژه آنکه اهل خانه نیز اهل کتاب باشند وگرنه آنجا هم باید از چشم نااهل دور داشت.
کتاب برای دوستدار کتاب به مانند گل برای باغبان است که همیشه او را نگهبان است و تیمارش می دارد. و کتاب برای بسیاری از اهل قلم و پژوهش به سان فرزند یک دانه و دردانه است که ممکن است به اندک بادی بیمار شود. دوستی را می‌شناسم که کتاب‌هایش را پس از خریدن، نخست با نایلون جلد می‌کند و به آرامی آن را در قفسه می‌نهد و برای دور ماندن از میکروب وگرد و خاک، بر روی تمام قفسه هایش پرده می‌کشد.
بی‌گمان عزیزترین کتاب، کتابی است که پس از سال‌ها جستجو در شهرها و کتابخانه‌های گوناگون فراچنگ می‌آید. هنوز که هنوز است او از پس سی سال در آرزوی دستیابی به کتاب‌های مرجع و پایه روز شماری می‌کنم.
و دردناک‌ترین خبر برای اندیشمندان، سوختن کتابخانه‌ها، موریانه خوردن کتاب‌ها به ویژه کتاب‌های منحصر به فرد خطی است، کتاب‌های خطی میراث تمدن بشری است. یا چونان چشم خود آن را نگهبان باشید یا به کتابخانه‌های بزرگ بسپارید.
امّید که عطش خواندن کتاب در جامعۀ کهن و پر سابقۀ ایران همچنان وجود داشته و با آب زلال و روان آبیاری شود.
استاد حسین مسرت از سال ۱۳۶۳ که به گونۀ جدّی وارد حوزۀ کتاب، کتابداری، پژوهش و نشر کتاب شد؛ با نیازهای این حوزه‌ها نیز آشنا شد و به نگارش گفتارهایی در این زمینه و نیز انجام گفت‌وگوهایی در این باره دست یازید. «کتاب‌پژوهی» مجموعه‌ای از گفتارها و گفت‌وگوهایی است که مسرّت با روزنامه‌ها و مجله‌های گوناگون دربارۀ پژوهش، کتاب، کتابخانه، کتابخوانی، کتابشناسی، کتاب های خطی، نشر و فروش کتاب، نویسندگی و… داشته و از سوی نشر ورّاقان منتشر شده است. این گفتارها و گفت‌وگوها، چکیده‌ای از تجربیات وی است که عمری در حوزه کتاب و کتابخوانی تجربه اندوخته و بدون شک مطالعه آن فرصتی ذی‌قیمت برای همه اهالی کتاب و مدیران فرهنگی کشور خواهد بود.
نظرات