محمدجعفر محمدزاده در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در خرم‌آباد گفت: امروزه نیاز به کتاب بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.
سرپرست دانشنامه مطبوعات ایران با بیان اینکه کتاب عین دانایی، فرهنگ و ارتباط است، افزود: نمی‌توانیم بگوییم نقش کتاب در فرهنگ و ارتباطات چیست، چرا که کتاب خود فرهنگ است.
کتاب در توسعه فرهنگی نقش اساسی دارد
نویسنده کتاب رسانه‌شناخت گفت: اگر بخواهیم میزان فرهنگ یک جامعه را بسنجیم یکی از شاخص‌هایی که باید بررسی شود تعداد عنوان‌ها و شمارگان کتاب‌هایی است که منتشر می‌شود و البته خوانده شدن کتاب‌ها مهم است تنها انتشار کفایت نمی‌کند؛ بنابراین نقش کتاب در توسعه فرهنگی نقشی انکارناپذیر، بنیادین و اساسی است.
ایران از هزاران سال پیش تا کنون صاحب کتاب و نوشتار بوده است
پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی به تاریخچه‌ای از اهل کتاب بودن ایرانیان اشاره کرد و افزود: کشور ما از هزاران سال پیش تا امروز صاحب کتاب و نوشتار بوده است، گواه این ادعا کتیبه‌ها و الواح گِلی بسیار و نوشته‌هایی است که بر صخره‌ها، سنگ‌ها و متونی که در آثار باستانی ما دیده می‌شود است و این‌ها گواهی می‌دهند که ما ملتی اهل نوشتن و کتابت بوده‌ایم و سابقه دیرینه‌ای در این حوزه داریم.
وی به آثار به‌جا مانده از دوره پارسی باستان از جمله کتیبه‌ها و سنگ‌نگاره‌ها اشاره کرد و افزود: این آثار نشان می‌دهند که ما توانایی نوشتن داشته‌ایم، همچنین کتاب اوستا و نوشته‌های زرتشت و سرودهایی که از دست‌کم حدود ششصد سال پیش از میلاد به‌جا مانده گواه همین است. از دوره پارسی میانه هم آثار مکتوب فراوانی داشته‌ایم، بنا به گفته یکی از مستشرقین و ایران‌شناسان حدود ۱۰۰ کتاب مهم به زبان پهلوی از دوره ساسانیان شناسایی شده است که خداینامه که بعدها مبدا سرایش شاهنامه و تاریخ ایران شد از آن جمله است.
محمدزاده ادامه داد: متاسفانه بسیاری از این کتاب‌های به زبان پهلوی از بین رفته‌اند؛ گرچه تعدادی از این کتاب‌ها ابتدا به زبان عربی ترجمه شده‌اند و بعد به فارسی برگردانده شده‌اند؛ ولی بسیاری از این کتاب‌ها که به زبان پارسی میانه و پهلوی نگاشته شده‌اند، از بین رفته است؛ و همه این‌ها نشان می‌دهد ما دارای یک پیشینه فرهنگی هستیم و کتاب در زندگی ایرانیان نقش بسزایی داشته است.
زبان فارسی یکی از زبان‌هایی است که بیشترین تولید محتوا را داشته است
این فرهنگ‌شناس لرستانی افزود: زبان فارسی امروزه به عنوان زبان ملی، رسمی و فراگویشی یکی از زبان‌هایی است که توانسته بیشترین محتواها را از بیش از هزار سال پیش تا کنون تولید و تقدیم جامعه کند.
مدیر سابق رادیو ایران با اشاره به اینکه حدود یکهزار و ۱۰۰ سال پیش شاهنامه ابومنصوری به نثر نگاشته شده است، افزود: شاهنامه دقیقی و شاهنامه فردوسی کتاب‌هایی هستند از هزار سال پیش نوشته شده‌اند و تا به امروز با همان خط و زبان برای ما به یادگار مانده‌اند.
محمدزاده با اشاره به چاپ تعداد عناوین بالای کتاب در کشور گفت: متاسفانه کتابخوانی در جامعه آنگونه که شایسته ملت ایران است رونق ندارد و اثرات آن در فضای فرهنگی جامعه به‌خوبی احساس نمی‌شود.
ترویج کتابخوانی باید در صدر امور دستگاه‌های فرهنگی باشد
وی با اشاره به برخی کم‌کاری‌ها در حوزه‌های مختلف همچون معرفی کتاب‌ها، دسترسی آسان، کمبود کتابخانه‌های عمومی و عوامل تاثیرگذار در قیمت کتاب گفت: یکی از اهتمام‌های جدی که دستگاه‌های فرهنگی باید در صدر امور خود داشته باشند ترویج کتابخوانی است.
محمدزاده به تلاش‌های وزارت فرهنگ و ارشاد در حوزه ترویج کتابخوانی اشاره کرد و افزود: برگزاری نمایشگاه کتاب به ویژه در این دوره که کرونا را پشت سر گذاشتیم یک رویش جدید و شکوفایی جدید به وجود آورد و نمایشگاه کتاب نمایشگاهی موفق بود؛ اما نباید ترویج کتابخوانی فقط به برگزاری نمایشگاه کتاب یا هفته کتاب محدود شود، گرچه هفته کتاب و یا نمایشگاه فرصت مغتنمی است که به کتاب توجه جدی شود و چالش‌ها و آسیب‌های این حوزه را شناخت.
کتاب مثل اکسیژن برای ما حیاتی است
نویسنده کتاب دنیای دینانی با بیان اینکه کتاب مثل اکسیژن برای ما حیاتی ست، افزود: همان‌طور که غذا و اکسیژن برای ما روز مشخصی ندارد، همه لحظه‌های زندگی ما باید لحظه کتاب و روز کتاب باشد و همه مناسبت‌ها باید به‌گونه‌ای به کتاب گره بخورد آنگونه که تمام لحظه‌های زندگی ما به اکسیژن وابسته است.
محمدزاده افزود: اگر کتاب نباشد حتماً زندگی خوبی نخواهیم داشت و حیات فکری و فرهنگی ما دچار آسیب خواهد شد.
وی هفته کتاب را فرصت مغتنم برای توجه به موضوع مهم و قابل توجه کتاب دانست و افزود: سعادت و آینده جامعه از جمله آینده فرزندان این سرزمین با کتاب تضمین می‌شود و حتماً سعادتمندی و آینده از آن جامعه‌ای است که مردم آن با کتاب مانوس باشند.
نظر شما