به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «خرد ایرانی و برآمدن دولت مدرن» نوشتۀ محمدقائم خانی در سالن همایش‌های نشر صاد رونمایی شد. در این نشست علاوه بر نویسنده‌ی کتاب، دو تن از اهالی فرهنگ نیز سخن گفتند.

حسام آبنوس به عنوان اولین سخنران این نشست با اشاره به اینکه این کتاب از همان عنوانش چالش‌برانگیز است گفت: «خرد ایرانی و برآمدن دولت مدرن» از همان نام شما را به چالش می‌کشد و این پرسش را در ذهن شما برجسته می‎کند که مگر خرد هم ملیت دارد؟

آبنوس در ادامه اضافه کرد: مسئله بعدی این است که تصور می‌شود کتاب به نقش دولت‌ها از دوران صفویه در رشد خردورزی اشاره کرده باشد ولی در واقع از برآمدن پهلوی آغاز می‌شود و با مفاهیمی مثل توسعه و مدرنیته پیوند دارد.

این فعال حوزه کتاب در پایان گفت: این کتاب این سوال را ایجاد می‌کند که ما برای رسیدن به علم مبتنی بر خرد و اندیشه بیشتر باید عمل کنیم یا پیش‌نیاز آن مانند تولید متن را باید در نظر بگیریم. به هر حال هر چه باشد این کتاب با این نگاه که برای رسیدن به یک عمل عاقلانه نیازمند متن هستیم نوشته شده و سیر خردورزی را در نیم‌قرن ابتدایی سده گذشته بررسی کرده است.

اسماعیل جلالی سخنران بعدی این نشست بود که اظهار داشت برای حکومت باید سه زبان را دانست. زبان هنر برای آینده‌نگری، زبان علم برای گفت‌وگو و زبان خطابه و سخنرانی برای تعامل و ارتباط با مردم. جلالی با بیان اینکه از طریق این سه زبان دولت‌ها به اهداف‌شان می‌رسند، اضافه کرد: هر حاکم و سیاستگذاری باید به این سه زبان مسلط باشد.

او با اشاره به فرم جستار گفت: این فرم در جایی ظهور می‌کند که سیاست‌گذار و جامعه در نوعی سرگردانی به سر می‌برد. فرم جستار چراغی است که توانایی حرکت حداقلی در شب تاریک هیاهوها و گمگشتگی‌ها را برای در راه ماندگان فراهم می‌آورد. کتاب «خرد ایرانی و دولت مدرن» به درستی و هوشمندی یک جستار بلند، محکم و قابل تقدیر است.

جلالی شناخت درست مسائل و صورت‌بندی آنها برای دست‌یافتن به شناختی از وضعیت موجود را نقطه قوت کتاب عنوان کرد و افزود: نویسنده به درستی با ترسیم پیشینۀ تاریخی حرکت ایران در دوران قبل و بعد از ورود اسلام و نشان دادن خط سیر ایران ماقبل اسلامی و ایران اسلامی تا به امروز، وجود هستۀ مرکزی یک خِرَد جغرافیایی برای سرزمین ایران را اثبات کرده است، خردی که با ظهور اسلام نه تنها رو به افول نگذاشت، بلکه رشد و نموّ یافت و تا امروز توانست برآید و به ثمر نشیند.

این فعال فرهنگی ادامه داد: کتاب در مسیر اثبات این ادعای خود تنها مستندات و استدلال‌های خود را طرح نکرده است، بلکه با استناد به منابع پژوهشگران و صاحب‌نظران مختلف مؤیّدات بسیاری برای این مدعا فراهم آورده است. این جستار عالمانه در بخش پایانی خود، حاوی نگاهی رو به آینده است و از همین روی توانسته با قوّت، جمع بین سه زبان هنر، علم و خطابه را به طور استوار بیان کند. امید است با امتداد این نوشتار کنشگر از طرف صاحب‌نظران و فرهیختگان بتوانیم شاهد افق‌گشایی بیشتر و بهتر در مسیر تعالی ایرانِ اسلامی باشیم.

در پایان این جلسه محمدقائم خانی به عنوان نویسنده به سابقه و دلیل نوشتن این کتاب اشاره کرد و گفت: شروع نگارش متن اولیه کتاب خرد ایرانی، از یک پژوهش مشترک در سال ۹۵ با جمعی از دوستان اندیشکده مهاجر دانشگاه شریف آغاز شد. گفتگوهای مفصل پیرامون موضوع به‌ویژه با آقای محمدحسن نیلی، افق‌های جدیدی را پیرامون مطالعه تاریخ (به‌خصوص در ایران) پیش روی من گشود. بعد از این‌که ساختار متن در خلال گفتگوهای پیرامون آن پژوهش بسته و بخش مهمی از منابع مرور شد، بنده رو به مطالعه منابع جنبی و تکمیل فصول مختلف متن نمودم تا بتواند به عنوان کتاب منتشر شود.

قائم خانی در پایان گفت: کتاب سال ۹۸ به اتمام رسید و پس از آن در انتظار ناشر ماند. پس از انعقاد قرارداد انتشار مجموعه داستان «عاصف و الدار» با نشر صاد، کتاب «خرد ایرانی» هم مورد توجه این انتشارات قرار گرفت تا دومین همکاری اینجانب با این انتشارات در سال ۱۴۰۰ هم شکل بگیرد. خوشحالم که بالاخره امسال رونمایی کتاب برگزار شد و امیدوارم که این متن، بتواند زمینه گفتگو پیرامون «ایران»، «خرد ایرانی»، «گذشته ایران» و «سرنوشت ما» را فراهم بکند.