محمدحسین ساکت در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) با اشاره به انتشار نمونه قرارداد ویرایش که ازسوی این انجمن تدوین شده است، گفت: از سال‌ها پیش، ضرورت تنظیم قرارداد ویرایش احساس می‌شد و اعضای پیشین کمیسیون، به‌ویژه جواد رسولی، تلاش‌های فراوانی برای راهنمایی ویراستاران در عقد قرارداد و رسیدگی به شکایات آنان انجام داده بودند.
وی ادامه داد: بعد از تهیه و انتشار جدول نرخ‌نامه در وبگاه انجمن، در هیئت‌مدیره تصویب شد، نمونه قراردادی برای راهنمایی ناشران و ویراستاران تدوین و منتشر کنیم؛ چراکه بسیاری از ویراستاران و ناشران درباره مسائلی مانند نرخ ویرایش، زمان و نحوه پرداخت و دریافت آن، وظایف و تعهدات طرفین با مشکلاتی روبه‌رو بودند که داشتن قرارداد می‌توانست این مشکلات را برطرف کند یا دست‌کم آن‌ها را کاهش دهد، ازسوی دیگر، برخی ناشرانی که خواهان عقد قرارداد بودند، قرارداد ویرایش نداشتند و از ویراستار می‌خواستند قراردادی به آن‌ها ارائه کند، برخی نیز که قرارداد داشتند اما نمی‌توانست پاسخ‌گوی مطالبات طرفین باشد و به اصلاح و بازبینی موشکافانه و کارشناسانه صنفی و حقوقی نیاز داشت.
عضو هیئت‌مدیره انجمن صنفی ویراستاران افزود: پس از ماه‌ها پژوهش درباره قراردادهای متعدد، رایزنی و هم‌اندیشی با ناشران، ویراستاران، حقوق‌دانان و صاحب‌نظران این حوزه و جمع‌آوری نظرها و دیدگاه‌های گوناگون، انجمن صنفی ویراستاران «پیش‌نویس قرارداد ویرایش» را تهیه کرد.
ساکت با اشاره به توصیه‌نامه‌ای که قراراست همزمان با این قرارداد منتشر شود، گفت: همان‌طور که می‌دانید هیچ اجباری برای اهالی نشر و ویرایش نیست که از قرارداد انجمن تبعیت کنند، اما این قرارداد نکته‌های مفیدی دارد که قطعاً برای طرفین کارآمد است.
وی به این نکته اشاره کرد که قراردادها باید از نظر حقوقی دقیق و بدون ابهام باشند و در این قرارداد سعی شده نیازهای اصلی طرفین درج شود، اما مواردی هست که ممکن است ناشران یا ویراستاران به سلیقه خود آن را تغییر دهند مثل زمان قرارداد، نحوۀ پرداخت دستمزد ویرایش یا میزان مسئولیتی که ویراستار عهده‌دار می‌شود و نحوه تمدید قرارداد. به همین منظور، متنی را با عنوان توصیه‌نامه تهیه کرده‌ایم که در آن اطلاعاتی به طرفین می‌دهیم و بیان می‌کنیم کدام بخش‌ها و با چه ظرافت‌هایی قابل‌تغییر هستند و چه بندهایی می‌شود به قرارداد اضافه کرد.
نکتۀ مهم این است که انجمن صنفی ویراستاران آمادگی خود را برای قرارگرفتن در مرتبه داوری، مطابق با این قرارداد، اعلام کرده است. این مسئولیت، اگرچه باری است بر انجمن، می‌تواند گام مؤثری باشد برای حل مشکلاتی که گاهی در بین ناشران و ویراستاران رخ می‌دهد.
ساکت با اشاره به تلاش‌های زهره خرمایی، عضو دیگر این انجمن برای این قرارداد، گفت: این پیش‌نویس آماده شده و قرار است از چند سرویراستار و ناشر و حقوق‌دان دیگر نیز برای مفاد آن نظرخواهی نهایی شود و سپس در وبگاه رسمی انجمن قرار گیرد.
وی درباره نظرخواهی از ناشران و ویراستاران گفت: با توجه به اینکه یک طرف قراردادهای ویرایش ناشران هستند، همزمان با نظرخواهی از ویراستاران از ناشران نیز در این‌باره نظرخواهی کردیم. به همین دلیل، پیش‌نویس اولِ این قرارداد را در ماه گذشته برای بیش از ۳۰ ناشر ارسال و نشستی نیز برای گفت‌وگو با آنان، در دفتر انجمن، برگزار کردیم که به اصلاحاتی در این پیش‌نویس منتهی شد.
عضو کمیسیون امور صنفی و حقوقی انجمن صنفی ویراستاران درباره انطباق این قرارداد با نیاز ناشران و ویراستاران گفت: در این نکته که آیا همه نیازهای ناشران و ویراستاران در این قرارداد دیده شده باید گفت که بخشی از مهم‌ترین نیازهای ناشر و ویراستار در آن دیده شده، اما اگر ناشر و ویراستار مثلاً برای زمان، نرخ، نوع ویرایش توافقی فراتر از متن قرارداد بکنند، بخش‌هایی از این قرارداد که «متغیر» نامیده می‌شود قابل‌تغییر است. درباره وظایف طرفین هم، درنظر گرفتیم که مهم‌ترین وظیفه طرفین را درج کنیم، اما ممکن است مسئولیت دیگری را ناشر یا ویراستار در نظر داشته باشند که می‌توانند این مسئولیت‌ها را به آن‌ها اضافه کنند.
نظر شما