به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، ایران سرزمینی گسترده است که از تنوع قومی و نژادی فراوانی برخوردار است و همین امر موجب وجود انواع افسانهها در میان اقوام ایرانی شده است. هر افسانه میتواند بخشی از حیات فرهنگی و جلوهای از نوع تفکر و نگاه اقوام مختلف ایران به زندگی باشد.
افسانههای هر ملت، میراث معنوی آن ملت است که به صورت سینه به سینه و در قالب ادبیات شفاهی منتقل شده است. افسانههای ایرانی، بخش عظیمی از فولکلور غنی ما را تشکیل میدهد و قرنهاست که زندگی و آداب و رسوم جامعه ما ایرانیان با هزاران افسانه و قصه آمیخته است.
در کتاب «افسانههای خراسانی» همانطور که از نام آن پیداست، ۱۳ افسانه قدیمی در بین خراسانیها را روایت میکند. نام این داستانها عبارتاند از: «هفت محمد، هفت علی و هفت فاطمه»، «مورچهی مومن»، «گرگ سرشکسته»، «ماهر و استادش»، «گربه و تازی و اژدها»، «فاطمه نُه من ریس، یک سیر خور» و….
در مقدمه این کتاب نوشته شده است: «عموما مردم برای بیان مفاهیم آموزنده و حکمتهای تربیتی از افسانه و قصه برای فرزندانشان استفاده میکنند و برای این کار از فضای تخیلی استفاده میکنند؛ اما به طور کلی مفاهیم تربیتی و پیروزی همیشگی خوبی بر بدی و مسائلی از این دست، باعث میشوند که از افسانهها برای مخاطبان کودک و نوجوان استفاده شود. با این حال باید توجه داشت که افسانهها و حکایتهای قدیمی و تاریخی، دربردارندهی آرزوها، ایدهآلها و آرمانهای یک ملت یا قوم هستند.
میتوان به نوعی منشا و ریشهی افسانهها را ارجگذاشتن به فضیلتهای انسانی و رذیلتهای اخلاقی و شیطانی دانست و هر ملتی، به تناسب گذشته و حالِ خود، افسانههایی دارد. ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و البته در این حوزه میراث غنی و گرانقدری هم دارد. با این حال، عموم مخاطبان ایرانی، از این نکته غافل بودهاند. فرق میان افسانه با قصه نیز در این است که افسانه قالبی است که کلیهی ویژگیهای لفظی قصه را داراست با این تفاوت که عناصر خیالی و امور خارقالعاده در آن زیادتر و قویتر است. افسانهها به طور کلی در زندگی و ادبیات هر قوم و ملتی دارای اهمیت و شایان مطالعه است.».
در بخشی از این کتاب میخوانیم:
«چند وقت گذشت. دختر یکدفعه به یاد حرفهای آن دوتا زن کنار چشمه افتاد و نذری که باید ادا میکرد. ولی دیگر نمیتوانست به عنوان عروس پادشاه – که همهی مردم شهر هم او را حالا میشناختند – درِ خانهی مردم را بزند و آرد و نخود و لوبیا از آنها بگیرد.
چند روز غصه میخورد. هرچه شوهرش میگفت چه شده؟ چیزی نمیگفت. بالاخره فکری به ذهنش رسید.».
انتشارات کتابهای قاصدک (واحد کودک و نوجوان مؤسسه نشر و تحقیقات ذکر) کتاب «افسانههای خراسانی» بازنویسی شهناز آذرینوش را با تصویرگری ساناز کریمیطاری، در ۲۱۲ صفحه، شمارگان هزار نسخه و به بهای ۳۸ هزار تومان ویژه نوجوانان منتشر کرده است.
نظر شما