مصطفی آهنگر در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره تأثیرگذاری پویش‌های کتابخوانی به‌عنوان یکی از راهکارهای ترویج مطالعه کتاب بیان کرد: یکی از پیش پا افتاده‌ترین اقداماتی که به ذهن برخی مدیران فرهنگی می‌رسد، برگزاری مسابقه‌های کتابخوانی است که باعنوان شیک «پویش کتابخوانی» می‌شناسیم؛ رویدادهایی که تقریباً مطمئنم، هیچ‌وقت اثرگذاری آن‌ها بر میزان کتابخوانی بررسی نشده است.
وی با اشاره به مسابقه کتابخوانی رضوی به‌عنوان یکی از رویدادهای ملی حوزه کتاب افزود: حتی درباره این رویداد نیز ارزیابی دقیقی با هدف بررسی میزان تأثیرگذاری انجام نشده است.
آهنگر هدف بسیاری از پویش‌های کتابخوانی را ارائه آمارهای خبرساز از میزان مشارکت ارزیابی کرد و گفت: علاوه‌براین، مسابقات کتابخوانی بیشتر زمینه‌های رنجش مشارکت‌کنندگان ناموفق این فضای رقابتی، به‌ویژه مخاطبان کودک را فراهم می‌کند؛ به‌عبارت دیگر این رقابت موجب رشد نمی‌شود بلکه آسیب‌زا است. شبیه احکام به‌اصطلاح فرهنگی که برای زندانیان، جریمه‌هایی مانند رونویسی از کتاب یا خرید کتاب که برای کاهش یا بخشودگی آن‌ها تعیین می‌کنند. اقدامی که به‌معنای تبدیل کردن کتاب به ابزار تنبیه است؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد چندان به اثرگذاری توجه نمی‌شود و به ظواهر اکتفا می‌کنیم، درحالی که شاید این رویدادها آثار معکوسی در پی داشته باشند.
این دانش‌آموخته علم اطلاعات و دانش‌شناسی، مسابقات کتابخوانی را در کتابخوان کردن افراد مؤثر ندانست و بیان کرد: باید زمینه‌های کتاب خواندن برای افراد مهیا باشد؛ همان‌طور که برای داشتن آتش سه ماده ضروری اکسیژن، ماده آتش‌زا و گرما نیاز داریم در حوزه کتاب هم به سه مولفه «مخاطب»، «ماده خواندنی» و «تحریک‌کنندگی برای خواندن» مانند نیاز اطلاعاتی و سرگرمی نیاز داریم.
این نویسنده، درباره معیارهای ترویج کتابخوانی بیان کرد: دو بند از قوانین «رانگاناتان»، پدر علم کتابداری هندوستان می‌گوید: «هر کتابی خواننده‌اش» و «هر خواننده‌ای کتابش»؛ به‌عبارت دیگر هر فردی کتاب‌های مخصوص خودش را لازم دارد؛ بنابراین در رویدادهای کتابخوانی باید به نیازهای هر فرد توجه کرد.
نظر شما