به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، سمانه خلف‌زاده، پژوهشگر و مترجم ادبیات عرب، در نشستی با موضوع «ریشه‌های طوفان‌الاقصی در شعر شاعران عرب» که به همت دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری در قالب همایش شناخت و تحلیل نظام نشانگانی طوفان‌الاقصی برگزار شد، با اشاره به نمود مقاومت مردم فلسطین و بیان دردهای‌شان در شعر شاعران عرب تاکید کرد: این شاعران فقط برخورد احساسی و عاطفی با مسئله فلسطین نداشته‌اند بلکه در کنار ابراز اندوه و رنج مردم فلسطین، به حماسه و مقاومت آنان و افشای شرارت اسراییل هم پرداخته‌اند.
وی با اشاره به تاریخچه‌ای از بحث ادبیات پایداری در جهان، اضافه کرد: برخی از ادیبان فرانسه درجنگ جهانی دوم به بحث ادبیات مقاومت پرداخته‌اند اما این ادبیات، با ادبیات مقاومتی که بعد از اشغال فلسطین ظهور کرد قابل مقایسه نیست و این را با قدرت در اشعار غسان کنفانی، شاعر مطرح فلسطینی، می‌بینیم که از ابتدا بر ماندن و مقاومت تاکید کرد. ریشه‌های طوفان‌الاقصی از ابتدا در نهاد مردم فلسطین ازجمله شاعران که نماینده جامعه هستند، وجود دارد و این شعرها وجه تاریخی هم دارد.
خلف‌زاده در ادامه به بحث افشای شر در شعر شاعران عرب از جمله رفعت الصلیبی از اردن و صالح بن علی‌الخلاصی از عمان و محمد بن سراج مراکشی اشاره کرد و گفت: صالح در قصیده‌ای روایی با عنوان «الدماء الطاهرات» به نقش کشورهایی که در ظلم با فلسطین با اسرائیل همسو بودند نیز اشاره می‌کند. محمد بن سراج مراکشی هم در شعری به دروغ بودن پیمان «بالفور» پرداخته و از آن انتقاد شدید کرده است.
وی با بیان اینکه مقاومت مردم فلسطین در ادبیات عرب محور شده و اکثر ادیبان عرب به آن پرداخته‌اند، افزود: نشانه‌های شعر فلسطین حتی در شعر شاعران کشورهایی چون عربستان و امارات و بحرین و کویت هم که حکام‌شان موضعی در مقابله با اسراییل نداشته‌اند، دیده می‌شود. عربستان و امارات اکنون می‌خواهند نشانه‌های شعر فلسطین را از ادبیات عرب بگیرند چون نشانه‌هایی مثل بازگشت و مقاومت و غاصب بودن صهیونیسم را به‌وفور در شعر شاعرانشان می‌بینیم. محمدمهدی الجواهری که شاعری نترس و قدرتمند بوده است، قصیده‌ای به عنوان «قصیده الدامیه» به معنی «قصیده خونین» دارد که در آن همان کاری را می‌کند که امروز طوفان الاقصی کرده است. او از سازمان‌های بین‌المللی به این دلیل که کاری برای ملت مظلوم نمی‌کنند، انتقاد کرده و گفته نباید در انتظار اقدامات آنان بنشینیم و باید متکی به خود باشیم. شاعران کویت که نماینده مردم کویت هستند، هم درباره فلسطین شعر می‌گویند.
این پژوهشگر در ادامه به شعر بانوان درخصوص مسئله فلسطین پرداخت و گفت: «سعاده‌الصباح» که از شاعران مطرح عرب و کویتی است، شعری درباره کودکان فلسطینی دارد یا نازک الملائکه که از شاعران مطرح عرب و عراقی است، نیز شعری مطرح درباره موضوع فلسطین دارد. او یک زن است و توقع برخورد عاطفی و لطیف از او داریم ولی این شاعر در یکی از شعرهایش در کنار اندوه و عاطفه‌ای که در شعرش هست می‌گوید که این اندوه روزی تمام می‌شود و بحث ترغیب به دفاع و حماسه و بازگشت به فلسطین غصب شده را مطرح می‌کند.
این متخصص زبان و ادبیات عربی افزود: من شعر شاعران ۱۶ کشور عربی را بررسی کردم و پی بردم که حتی بحث مقاومت نظامی در شعر شاعران عرب، به‌خصوص در شعر شاعران عراق مشهود است و حتی شاعران عربستان هم برای فلسطین شعر گفته‌اند.
وی به شعری از یک شاعر فلسطینی به عنوان پایان‌بخش برنامه پرداخت و گفت: «راشد حسین» از شاعران خوب فلسطین است و شعری با عنوان «القدس و الساعه» به معنی «ساعت در قدس» دارد که در آن بحث مقاومت را مطرح می‌کند و از دردهایی سخن به میان می‌آورد که بر فلسطینیان روا داشته شده و ترغیب به حماسه و انجام کاری متکی به خود دیده می‌شود. او در این شعر از زبان کودکی که پاهایش در بمباران قطع شده می‌گوید «حتی اگر مرا بکشید / اینجا در زیر خاک می‌مانم / و راهی ندارم جز اینجا ماندن / حتی اگر گوری مقاوم باشم» و در پایان این شعر می‌گوید «هرکه در قدس زاده شود / سرانجام بمب خواهد شد / و باور کنید / هرکه زیر سایه بمب‌ها زاده شود / روزی بمب خواهد شد»
نظر شما