زویا آبام در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره استفاده از ظرفیت‌های پادکست برای ترویج کتابخوانی اظهار کرد: پادکست یک ابزار فناوری ساده است که کاربران می‌توانند بدون پیچیدگی، تنها با یک گوشی هوشمند از آن استفاده کنند. این رسانه برای زنان خانه‌دار، دانش‌آموزان، دانشجویان و همه اقشار جامعه یک رسانه در دسترس محسوب می‌شود. انواع پادکست‌های آموزشی، علمی، ورزشی، داستانی و ادبی تاریخی برای گروه‌های مختلف جامعه کارایی دارد و افراد می‌توانند در حین انجام دادن فعالیت‌های روزمره این محتواها را گوش بدهند و سطح آگاهی خود را افزایش دهند. این نوع رسانه برای جوانان و نوجوانان بسیار جذاب است؛ البته برای تولید محتوا برای پادکست یا تولید کتاب در قالب پادکست باید علاوه بر فراهم کردن تمهیدات حقوقی، به موضوع کپی‌رایت نیز توجه کرد.
عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا (ع) درباره استفاده کتابخانه‌ها از رسانه‌ای مانند پادکست گفت: بعد از کرونا لزوم استفاده از کتابخانه دیجیتال بیش از پیش احساس شد و از این رهگذر می‌توان فهمید تا چه اندازه کتابخانه‌ها می‌توانند از طریق رسانه‌های اجتماعی ارتباط بیشتری با کاربران داشته باشند. کتابخانه‌ها به‌عنوان مراکزی که منابع علم اطلاعات و دانش‌شناسی را اشاعه می‌دهند، می‌توانند شرایطی را فراهم کنند و بخشی از فعالیت خود را در بخش کتابخانه دیجیتال به تولید محتوا در حوزه پادکست اختصاص دهند.
آبام درباره شیوه تولید محتوا و استفاده از پادکست‌ها در کتابخانه‌های مختلف اظهار کرد: همه کتابخانه‌ها براساس کاربری خاص خود می‌توانند از موضوع تولید پادکست در پایگاه‌های اطلاع‌رسانی و کتابخانه دیجیتال خود استفاده کنند؛ به‌عنوان مثال، کتابخانه‌های دانشگاهی می‌توانند جلسات دفاع از رساله‌های دانشگاهی و پایان‌نامه‌های خود را در قالب پادکست منتشر کنند؛ همچنین کتاب‌های تاریخی درسی یا سمینارها یا کارگاه‌های آموزشی دانشگاهی را در این قالب تولید و در سامانه کتابخانه دیجیتال دانشگاه بارگذاری کنند.
وی پادکست‌ها را یکی ابزارهای موثر برای اشاعه اطلاعات در حوزه محتواهای علمی دانست و عنوان کرد: کتابخانه‌ها در وب‌سایت و پایگاه‌های دیجیتال خود که همان کتابخانه دیجیتال آنها است، می‌توانند از طریق پادکست‌ها کتابخانه را معرفی کنند، فعالیت‌های جدید خود را شرح بدهند و از منابع تازه خریداری شده و کتاب‌های پربازدید خود بگویند.
عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا (ع) درباره ایجاد یک بانک اطلاعاتی از پادکست‌های حوزه کتاب و کتابخوانی اظهار کرد: البته گردآوری و تهیه یک بانک اطلاعاتی از پادکست‌های گوناگون که با موضوعات گوناگون تهیه شده کار بسیار دشواری است زیرا این پادکست‌ها ازطریق افراد، نهادها، کتابخانه‌ها و انجمن‌های علمی زیادی تهیه شده است. تهیه این بانک اطلاعاتی زیر ساخت قوی با سرورها و حافظه بالا نیاز دارد. مسئله بعدی چالش‌های حقوقی، بودجه، نیروی انسانی، مسئله پشتیبانی و نگهداری از این فایل‌هاست. موضوع دیگر اینکه همه پادکست‌های تولیدشده ارزش نگهداری ندارند و باید یک کمیته ارزشیابی وجود داشته باشد تا فایل‌های ارزشمند را تشیخص و سپس نگهداری از آنها را تأیید کند و در پایان باید دید، هزینه بهره‌وری در مقابل هزینه انجام این پروژه چقدر است؟ آیا ایجاد یک سامانه واحد توجیه اقتصادی و فرهنگی دارد یا خیر؟
آبام با بیان اینکه ایجاد بانک اطلاعاتی از پادکست‌های حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی فقط یک قسمت از ماجراست، اظهار کرد: انواع پادکست‌های دیگر نیز در حوزه‌های گوناگون مانند شیمی، فیزیکی، و ریاضی وجود دارند و تنها پادکست‌های حوزه کتاب و رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی مطرح نیست؛ بنابراین سامان دادن انواع پادکست‌ها با محتواهای گوناگون یک حمایت وسیع دولتی و بودجه زیادی را می‌طلبد؛ همچنین تهیه این بانک اطلاعاتی نیازمند توجه به موضوع کپی‌رایت و زیرساخت‌های فناوری قدرتمند و رفع چالش‌های حقوقی در حوزه استفاده از کتاب است.
عضو هیئت‌علمی گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا (ع) در پاسخ به این پرسش که مروجان کتاب چطور می‌توانند از پادکست‌ها استفاده کنند، اظهار کرد: معتقدم از پادکست‌ها باید به‌عنوان یک رسانه جدید برای تولید محتوا و تشویق افراد به کتابخوانی استفاده کرد؛ به‌عبارت دیگر از هر روشی که جامعه می‌پسندد و موجب ترغیب به کتابخوانی می‌شود، باید بیشتر مورد استفاده قرار بگیرد. استفاده از فناوری‌های روز و رسانه‌های جدید مانند پادکست می‌تواند به‌عنوان یک ابزار کارامد و مورد علاقه جوانان و نوجوانان، آنها را به کتابخوانی علاقه‌مند کند.
آبام با بیان اینکه در کلاس‌های درس مکرر می‌بینم، دانشجویان، تمایل زیادی به استفاده از کتاب‌های صوتی دارند و بسیاری از رمان‌های تاریخی و کتاب‌های مورد علاقه خود را در این قالب دارند، اظهار کرد: چه اشکالی دارد پادکست‌ها این نوع شیوه خواندن را میان نوجوانان و جوانان ترویج کند.
نظر شما