سیدمسعود علویتبار در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به بیان ویژگیهای اصلی شعر انقلاب اسلامی پرداخت و توضیح داد: بیتردید میدانیم که نقطه عطف وجوه گوناگون انقلاب اسلامی ایران وجهه فرهنگی آن است. همانگونه که این انقلاب زائیده فطرت خداجوی، شور بیدادستیزی و هدفهای متعالی الهی_ انسانی ملت ایران در مقابل طاغوت بود، شعر آن نیز در حقیقت انعکاسدهنده و بازگوکننده همین آرمانها و اهداف معرفتی است که از بطن جامعه و از روح کلی حاکم بر این جامعه برآمده است.
این شاعر انقلاب اسلامی با بیان اینکه مضامین و محتوا در شعر انقلاب، به مراتبِ بالای معرفتی و اخلاقی خود ارتقا یافته است، افزود: میتوان شعر انقلاب را تکاپوی هدفمند توحید، زمزمه معرفت، و فریاد بیدارگر آموزههای اسلامی و انسانی نامید.
وی با بیان اینکه شعر انقلاب برهم کنش طبع جاری و حقیقتجوی شاعر با وقایع و رخدادهای تلخ و شیرین ملت ایران و جامعه جهانی اسلام نیز هست، گفت: اگر بخواهیم از احساسات و واکنشهای درونی حاکم بر جامعه پیرامون رخدادها و وقایع آن، در یک بازه زمانی مشخص مطلع شویم، قطعاً آثار هنریِ واکنشی و در ایران اسلامی بهویژه اشعار شاعران آن بازه زمانی بهترین منبع خواهد بود. به عنوان مثال در همین چند ماه اخیر شاهد آفرینش بداهه و خودجوش اشعار بسیار زیادی توسط شاعران شعر انقلاب در واکنش به رخدادهای طوفان الااقصی، شهادت زائران مزار حاج قاسم، شهادت سیدرضی موسوی، حماسهآفرینیهای انصار الله یمن و دیگر بازوان جبهه مقاومت بودهایم که محتوای اصلی این آثار بازتاب احساسات قلبی، عمیق و جهان شمول جامعه به این رخدادهاست.
علویتبار با تاکید بر اینکه شعر انقلاب در لایه لایه حوادث انقلاب و جامعه راه یافتهاست، افزود: در یک قرن اخیر تحولات بسیاری در ادبیات به مقتضای تغییرات سیاسی و اجتماعی بهوجود آمده است. شعر در عصر مشروطه با حفظ صورت و قالب با اندیشه و تفکر غربی که اغلب با ارزشهای ملی و مذهبی در اصطکاک بودند محتوایی از تاروپود بیارزشی به خود گرفت و فقر هویتی در آن کاملاً مشهود بود. دورههای بعد از آن هم محتوای بیشتر اشعار، فردگرا، غنایی و عاشقانه صرف بود که اغلب عاری از عفاف و ارزشهای معنوی دیگر بودند. در اواسط دهههای ۴۰ و۵۰ البته شعر، شکل نو و جدیدی به خود گرفت که دامنه واژگانی شعر گسترش یافت و مسائل اجتماعی نیز در آن مطرح شد اما به دلیل نوپایی و همچنین تعداد اندک شاعران آن در اقلیت بود. اما شعر انقلاب در لایهلایه حوادث انقلاب و جامعه راه یافته است. شعر انقلاب پویا، متحرک و سرشار از طراوت زندگی است، شعر شهید و شهادت و جهاد و انتظار است. ظلمستیزی و تقدیس عدالت از محورهای اصلی این نوع شعر است و فریادهایی همانند «مولا ویلا نداشت» و «کجایند مردان بیادعا» نمونههایی از همین دست است. بعد از انقلاب علاوه بر رشد محتوایی و کیفی شعر، استقبال تعداد فراوان جوانان شاعر و همچنین استقبال بسیار زیاد بانوان از شعر و ادب از دیگر مؤلفههای عینی پویایی و تحرک شعر انقلاب است.
وی موضوع اصلی شعر انقلاب در دوره کنونی را حمایت از جبهه مقاومت و ستایش عدالت عنوان کرد و گفت: شعر انقلاب محدود به موضوع یا موضوعات خاصی نیست و دامنه آن با توجه به امکان وقوع رخدادهای گوناگون به سمت بینهایت میل میکند یعنی متناسب با پیوندی که شعر انقلاب با مسائل اجتماعی و سیاسی، دارد با حوادث و وقایع ظهور یافته جدید، مضمون و محتواهای تازهای را میطلبد. در بازه زمانی حاضر قلم و اندیشه شاعران انقلاب را بیشتر در حمایت از جبهه مقاومت و دفاع از مظلوم و ستایش عدالت میبینیم.
این شاعر بر ضرورت معرفی اشعار معاصر فارسی در سطح بینالملل تاکید کرد و افزود: محرک سرایش شعر در نهاد شاعران انقلاب لحظه لحظه اتفاقات انقلاب است که بیت به بیت اشعار آنان را به هم پیوند میدهد؛ بنابراین در هر حادثهای شاعر خود را موظف به انجام تکلیف میداند و ماهیت شعر او درحقیقت آیینه وجوه مختلف تمام رویدادهای سترگ جامعه و انقلاب است. همچنین با توجه به ناشناخته بودن یا کمتر شناخته بودن شعر پارسی معاصر و شاعران بزرگ انقلاب در سطح بینالملل باید تدابیر لازم توسط مسئؤلان مرتبط اندیشیده و گامهای اساسی برای معرفی آثار شاعران معاصر ایران زمین برداشته شود.
نظر شما