به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مرضیه حسینی، پژوهشگر تاریخ و مولف کتاب «وضعیت اشتغال زنان در دوره رضاشاه» در نشست معرفی این کتاب که در انجمن زنان پژوهشگر تاریخ برگزار شد، گفت: من به حوزه مطالعات زنان علاقه‌مندم و باورم بر این است کسی که می‌خواهد در حوزه زنان کار کند، خیلی مهم است که کار در این حوزه مسئله او باشد، چون کار سختی است. نیاز است که روزنامه‌ها و اسناد زیادی مورد بررسی قرار بگیرد و باید پژوهشگری که در این حوزه کار می کند، دیدگاه داشته باشد. همچنین باید پرسش‌های مناسب داشته باشید و به دنبال یافتن آن پرسش‌ها بتوانید به پژوهش قابل قبولی برسید.
وی افزود: با توجه به اینکه می‌دیدم در مورد وضعیت اجتماعی زنان ایران به شکل تاریخی در دوره مشروطه زیاد کار شده است و در دوره پهلوی دوم هم پایان‌نامه‌های زیادی در دانشگاه تهران و دانشگاه الزهرا کار شده بود و این وسط «وضعیت اشتغال زنان در دوره رضاشاه» خالی است و مورد پژوهش قرار نگرفته است، لذا احساس کردم که این موضوع جای کار دارد و پرسش‌هایی در این زمینه ناتمام مانده است.
حسینی بیان کرد: اساساً هر گفتمانی که مطرح می‌شود و هر حاکمیت جدیدی که شکل می‌گیرد، یک ایدئولوژی دارد. نگاه آن حاکمیت و نگاه آن ایدئولوژی به مسئله زن خیلی مهم است. می‌خواستم در مورد جایگاه زن در این دیدگاه بدانم. دوم وضعیت فعلی زن ایرانی بود. زن ایرانی همواره یک پای در سنت و یک پای در مدرنیته دارد. خیلی برای من جالب بود تا بدانم که زمینه تاریخی شکل‌گیری زن ایرانی چگونه بود؟
وی گفت: همین جراحی‌های زیبایی، در حوزه گرایش زنان ایرانی به زیباسازی، خیلی برایم جالب بود که بدانم ریشه تاریخی این اقدام کجاست؟ اولین جراحی‌های زیبایی چه زمانی شکل گرفته است؟ چطور و در قالب کدام ایدئولوژی به زنان گفته می‌شد که برای خواستنی بودن و برای موفق‌تر بودن، باید زیبا، جوان و خواستنی باشند. بنابراین به بحث بدن یعنی اهمیت بدن زنانه رسیدم، یعنی چطور این بدن زنانه در زمان رضاشاه محل سیاست‌گذاری‌های دولت و حاکمیت قرار گرفته است؟
وی بیان کرد: اسنادی از دوره رضاشاه موجود است که مهمانی‌هایی بعد از کشف حجاب صورت می‌گرفت، حاکم کرمانشاه نامه‌ای به مرکز می‌فرستد و در آن عنوان می‌کند که در این مهمانی قرار است زنان دکلته و دامن بپوشند، روال به چه شکلی باید باشد؟ یعنی در آنجا هم زن حق ندارد، لباس خود را انتخاب کند و جواب مرکز جالب است، با یک لحن توام با عصبانیتی می‌گوید؛ آقای محترم الان در اروپا هم زنان در مهمانی‌ها دکلته نمی‌پوشند، چه انتظاری از یک مهمانی در کرمانشاه داری؟ یعنی در آنجا هم به همین ترتیب است.
حسینی در ادامه گفت: زمانی که جلوتر می‌آییم و به بحث کشف حجاب می‌رسیم، برایم سوال بود که آیا کشف حجاب فقط زنان متوسط شهری را تحت تاثیر قرار داده است؟ آیا این برنامه و اساساً سیاست‌های جنسیتی رضاشاه مختص زنان شهری بود و زنان روستایی یا زنان عشایر متاثر از این نبودند؟ در آنجا هم می‌بینیم که باز سامان بدن زنانه متناسب با ایدئولوژی حاکمیتی متناسب با شیوه غربی اتفاقاً زن روستایی و زن عشایری را نیز متاثر می‌کند. اصلاً زندگی روزمره این زن با همسرش را تحت تاثیر قرار می‌دهد و نوعی خشونت آشکار را بر این بدن زنانه تحمیل می‌کند. یعنی جالب است که شکایت‌هایی به مجلس می‌رسد، در آنجا هم دائم به زنانی که کشف حجاب کرده‌اند، متلک گفته می‌شود.
وی افزود: کشف حجاب به ابزاری برای تسویه حساب شخصی تبدیل می‌شود. یعنی هر کسی که با یک زن یا با همسر او مشکل داشت، به مرکز نامه می‌نوشت که فلان زن مطابق مقررات حاکمیت عمل نمی‌کند و حجاب دارد. یعنی اینها بخش کوچکی از متاثر شدن زن روستایی و عشایری از سیاست کشف حجاب است. این برای من سوال بود که فارغ از آن نگاه ستایشگرانه‌ای که افراد به رضاشاه دارند، وضعیت زنان را دریابم که به سراغ این موضوع برای تحقیق و پژوهش رفتم.
نظر شما