به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، سال ۱۴۰۲ برای صنعت نشر علاوه‌بر سپری کردن رویدادهای سالانه، تجربه‌های نوینی را نیز به همراه داشت که برخی متمرکز بر حمایت از حلقه‌های مختلف نشر بود و برخی جنبه تقویت و یا ایجاد زیرساخت‌های جدید داشت؛ که قانون‌گذار با تکلیف کردن آنها حقوقی را برای دولت ایجاد کرده است.
فصل سی‌وچهارم؛ کتابفروشی‌ها عضو جدید نمایشگاه کتاب تهران
بعد از دو تجربه نوین در برپایی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران که سال ۱۳۹۹ با برگزاری نخستین نمایشگاه مجازی کتاب و سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ با برگزاری این رویداد در دو قالب مجازی و فیزیکی رقم خورد، سی‌وچهارمین دوره بزرگترین رویداد فرهنگی کشور با یک نوآوری همراه بود؛ حضور کتابفروشی‌ها در نمایشگاه کتاب تهران.
در این دوره که از ۲۰ تا ۳۰ اردیبهشت‌ماه به میزبانی مصلای بزرگ امام خمینی (ره) برپا شد، علاوه‌بر ۲ هزار و ۷۰۰ ناشر داخلی و ۱۰۰ ناشر خارجی، ۲۱۰ کتابفروشی نیز حضور داشتند. این کتابفروشی‌ها در قالب «سامانه خرید از کتابفروشی» در ۱۰ روز نمایشگاه فرصت عرضه کتاب را پیدا کردند. هدف از ایجاد این امکان، تقویت و اصلاح چرخه توزیع اعلام شده بود.
علی رمضانی، قائم مقام سی‌وچهارمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، مجموع فروش این دوره از نمایشگاه را بیش از ۴۰۱ میلیارد تومان اعلام کرد. بنابراعلام وی، مخاطبان ۱۶۹ میلیارد و ۶۶۱ میلیون تومان در بخش مجازی و ۲۵۱ میلیارد و ۲۹۰ میلیون تومان در بخش حضوری کتاب خریدند. رمضانی فروش بیش از سه و نیم میلیون نسخه را در دوره سی‌وچهارم نمایشگاه تخمین زد.
قائم مقام نمایشگاه، فروش قطعی در بخش مجازی را یک میلیون و ۳۶۹ هزار و ۷۲۴ نسخه و آمار فروش تخمینی در بخش فیزیکی را براساس میانگین قیمت کتاب‌های فروش رفته در بخش مجازی، دو میلیون و ۲۹۷ هزار و ۵۲۹ نسخه کتاب، اعلام کرد.
تکتا؛ گزارش تحلیلی داده‌های بخش مجازی
«تکتا» نمایانگر داده‌های بخش مجازی سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران است. براساس داده‌های این گزارش، عامه مردم می‌توانند، تصاویر عینی و ملموس از وضعیت صنعت نشر کشور را بدانند و فهمی از آمارها و اطلاعات ارائه شده، به‌دست بیاورند. اصحاب نشر و سیاستگذاران فرهنگی نیز می‌توانند با مراجعه به این آمار، برنامه‌ریزی‌هایی متقن و علمی برای آینده داشته باشند.
رمضانی در نشست «ارائه گزارش تحلیلی داده‌های بخش مجازی سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران» گفت: اگر کسی می‌خواهد ایران را بشناسد باید در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران حضور داشته باشد. شناخت ذائقه عمومی ایرانیان از طریق این نمایشگاه قابل شناسایی است. بخشی از این آمار، تعجب‌برانگیز و برهم‌زننده تصورات قبلی است اما ذائقه مردم کشور ما را نشان می‌دهد.
ایران سال ۱۴۰۲ در چند نمایشگاه کتاب خارجی شرکت کرد؟
شکسته شدن طلسم نمایشگاه کتاب پکن
سال گذشته، طلسم نمایشگاه کتاب پکن شکسته شد و مسئولان چینی با مساعد اعلام کردن شرایط برای برگزاری این رویداد فرهنگی که پنج سال به‌دلیل شیوع کرونا، متوقف شده بود، از نمایندگان نشر کشورهای مختلف ازجمله جمهوری اسلامی ایران، میزبانی کردند. نمایندگان نشر ایران با عرضه بیش از ۳۰۰ عنوان کتاب در موضوعات مختلف، همچون ایران‌شناسی، دین، ادبیات معاصر و کلاسیک، ادبیات دفاع‌مقدس، ادبیات کودک و نوجوان، هنر در این دوره از نمایشگاه حضور پیدا کردند.
در این نمایشگاه بیش از ۲۰۰ هزار عنوان کتاب از ۲۵۰۰ ناشر داخلی و خارجی از ۵۶ کشور مختلف همچون جمهوری اسلامی ایران، یونان، آمریکا، عربستان، ایتالیا، آلمان، مالزی، روسیه، الجزایر عرضه شده بود. بیش از ۹۰۰ ناشر خارجی در بیست‌ونهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب پکن حضور داشتند که ۶۰ درصد ناشران حاضر در نمایشگاه را تشکیل می‌دادند.
هفتمین میزبانی قطری‌ها از نشر ایران
سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب دوحه با شعار «با خواندن رشد می‌کنیم» و با حضور وزیر خارجه قطر افتتاح شد. عربستان میهمان ویژه این نمایشگاه بود. نمایندگان جمهوری اسلامی ایران در هفتمین تجربه حضور در این رویداد، در غرفه‌ای به مساحت ۳۶ مترمربع به معرفی و عرضه ۸۰۰ عنوان کتاب از ۶۰ ناشر در موضوع‌های کودک و نوجوان، کتاب‌های نفیس، آموزش زبان فارسی، موضوعات قرآنی، تقریب مذاهب پرداختند.
۵۰۰ انتشارات از ۳۷ کشور در این نمایشگاه که در مرکز نمایشگاه‌های شهر دوحه برپا بود حضور داشتند. در این نمایشگاه ۱۸۰ هزار عنوان کتاب در ۷۵۰ هزار جلد در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفت.
مردادماه جمهوری اسلامی ایران با عرضه بیش از ۳۳۰ عنوان کتاب از ۳۰ ناشر به زبان عربی در نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب کربلا حاضر شد. این دوره از نمایشگاه کربلا با پیام «علم و تربیت علما در سیره و میراث امام سجاد (ع)» علاوه بر ایران میزبان ناشران کشورهای مختلف ازجمله عراق، لبنان، سوریه، امارات و تونس بود.
در آخرین ماه تابستان ایران، در بیست‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب بغداد حاضر شد. در این دوره ۱۱۰۰ عنوان کتاب در حوزه‌های دین اسلام، ادبیات بزرگسال، ادبیات کودک و نوجوان، کتاب‌های حوزوی و دانشگاهی، آموزش زبان فارسی، دفاع مقدس، کتاب‌های ویژه با موضوع شهیدان حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس و بخش ویژه قرآن کریم، از ۱۸ ناشر و مؤسسه فرهنگی ایرانی عرضه شد.
خانه کتاب و ادبیات ایران، سال ۱۴۰۲ در نمایشگاه کتاب یک کشور عربی دیگر یعنی لبنان حاضر شد. نمایندگان نشر کشورمان در هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب لبنان هزار و ۲۰۰ عنوان کتاب در موضوعات دین، ادبیات پایداری، دفاع مقدس، فلسطین، ادبیات کلاسیک و معاصر، ادبیات کودک و نوجوان، ایران‌شناسی، هنر، گردشگری و کتاب‌های دانشگاهی را عرضه کردند.
ناشرانی ایرانی سال گذشته در نمایشگاه بین‌المللی کتاب سلیمانیه عراق نیز حضور داشتند. در این نمایشگاه، ناشران مختلفی از ۲۰ کشور جهان مانند جهان عرب، آسیا، اروپا و آمریکا حضور داشتند. ایران با پنج ناشر در این رویداد که آذرماه برپا شده بود، حضور پیدا کرد.
حضور در بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب مسقط، دیگر تجربه نمایشگاهی جمهوری اسلامی ایران در ۱۴۰۲ بود. ایران در این نمایشگاه که ۳۴ کشور ازجمله عمان، لبنان، مصر، سوریه، قطر، عربستان، اردن، مراکش، کویت، بحرین، امارات، آمریکا، انگلیس، نیوزلند، کانادا، هند و چین حضور داشتند، بیش از ۶۲۲ هزار عنوان کتاب را به نمایش گذاشت.
زمستان سال ۱۴۰۲ نمایندگان نشر جمهوری اسلامی ایران در نمایشگاه بین‌المللی کتاب دهلی؛ یکی از بزرگترین نمایشگاه‌های دنیا حاضر شدند. با این حضور، نهمین مشارکت کشورمان در این رویداد به ثبت رسید. نمایشگاه کتاب هند بیش از ۵۰ سال قدمت دارد. جمهوری اسلامی ایران در این حضور بیش از ۸۰۰ عنوان کتاب در حوزه‌های مختلف ایران‌شناسی، هنر، خوش‌نویسی، مذهبی، آموزش زبان فارسی، ادبیات کلاسیک و معاصر، کودک و نوجوان، دفاع مقدس و کتاب‌های دینی به زبان‌های فارسی. انگلیسی و اردو را در معرض دید بازدیدکنندگان قرار داد.
دومین سال تحریم نمایشگاه کتاب فرانکفورت / اعتراض ایران به سیاسی‌کاری آلمانی‌ها
با تکرار رفتار مداخله‌جویانه مسئولان برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت نسبت به جمهوری اسلامی ایران، معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مردادماه به‌طور رسمی اعلام کردند، همانند سال ۱۴۰۱ ایران در نمایشگاه کتاب فرانکفورت حاضر نخواهد شد.
وی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، اعلام کرده بود: «امسال به دلیل رفتار غیرمسئولانه برگزارکنندگان نمایشگاه کتاب فرانکفورت، در این نماشگاه شرکت نخواهیم کرد. سال گذشته مسئولان نمایشگاه کتاب فرانکفورت، یک جانبه پیشنهاد جابه‌جایی محل غرفه ایران در این نمایشگاه را دادند و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری اسلامی ایران، نپذیرفت و در نمایشگاه شرکت نکرد. امسال نیز به دلیل اینکه مطمئن نبودیم، این رفتار ازسوی مسئولان نمایشگاه تکرار خواهد شد یا خیر در این نمایشگاه شرکت نخواهیم کرد.»
آذربایجان شرقی؛ میزبان نمایشگاه استانی
هجدهمین نمایشگاه فروش یکپارچه کتاب آذربایجان شرقی با استفاده از ظرفیت آثار منتشرشده ناشران فعال سراسر کشور، آبان‌ماه در تبریز در تبریز برگزار شد. این رویداد که به شیوه نوین طرح ریزی شده بود، در سالن‌های یکپارچه به‌صورت حضوری و همچنین با مشارکت کتابفروشان سراسر کشور به صورت مجازی میزبان علاقه‌مندان بود.
جشنی برای تولید و خودکفائی
آذر ماه سال ۱۴۰۲ جشن انتشار ۱۵۵ میلیون نسخه کتاب درسی با کاغذ ایرانی به میزبانی کارخانه چوب و کاغذ مازندران و با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم تاکید کرد: «این جشن فقط در حوزه کتاب درسی نیست، سال ۱۴۰۰ که برنامه حضور در ارشاد را تنظیم می‌کردم، آقای نیلی پیشنهاد داد عنوان ملی شدن صنعت نشر را در برنامه بیاوریم.»
چند خبر از نمایشگاه سی‌وپنجم
با انتصاب اعضای شورای سیاست‌گذاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب ۱۴۰۳ تهران، جریان برنامه‌ریزی برای این رویداد سرعت می‌گیرد. براساس تصمیم شورا، نمایشگاه سال ۱۴۰۳ در مصلای بزرگ امام خمینی (ره) برگزار خواهد شد و هند مهمان ویژه این دوره از نمایشگاه است. بنابه گفته علی رمضانی، قائم مقام سی‌پنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، در این نمایشگاه کتابفروشان همانند سال گذشته در نمایشگاه حضور خواهند داشت که نسبت به دوره قبل از نظر کمّی و کیفی این مشارکت ارتقا پیدا خواهد کرد.
رونمایی از «سامانه تسهیلات ناشران و کتابفروشان»
رونمایی از این سامانه در سی‌وچهارمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد. طراحی این سامانه را باید گام عملی برای تحقق بند ج ماده ۹۲ قانون ششم توسعه دانست. که به‌گفته یاسر احمدوند، معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی: «این تسهیلات برای کاهش هزینه‌های کتاب است.»
فعالیت این سامانه مطابق بند ج ماده ۹۲ قانون برنامه ششم توسعه برای ارائه تسهیلات در استفاده از حامل‌های انرژی و تعرفه‌های پستی برای کاهش بهای تمام‌شده کتاب طراحی شده که پیش از این سابقه نداشته است.
تصویب آیین‌نامه مهم‌ترین مصوبه فرهنگی دولت
مصوبه هیئت وزیران، به بند (ه) تبصره ۹ ماده‌واحده بودجه اختصاص دارد. بندی که بانک‌ها و دستگاه‌ها را موظف به پرداخت ۱درصد از بودجه خود به حوزه فرهنگ می‌کند. به‌گفته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، تصویب این ماده به قدری مهم و تأثیرگذار در سیاست‌گذرای فرهنگی است که بسیاری از صاحب‌نظران و استادان دانشگاه، مسائل اقتصاد فرهنگ را به قبل و بعد از تصویب این قانون تقسیم می‌کنند. با تصویب آیین‌نامه بند (ه) تبصره ۹ به معنای سرعت بخشیدن به اجرای قانون و تزریق اعتبار درخورتوجه برای تقویت کسب و کارهای فرهنگی ازجمله فعالان صنعت نشر است.
تصویب کلیات سند ملی ترویج خواندن
مردادماه سال ۱۴۰۲ و در هشتصد و دومین جلسه شورای فرهنگ عمومی، کلیات «سند ملی ترویج خواندن» به پیشنهاد نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، به تصویب رسید. به گفته مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور: «در سند ملی ترویج خواندن، ترویج و عمومی‌سازی خواندن در بین همه گروه‌های اجتماعی به‌عنوان هنجاری رهایی‌بخش، مستلزم تولید مواد خواندنی است. در این سند ملی توجه به مواد خواندنی بسیار جدی و تنها به کتاب اکتفا نشده است. تلاش می‌شود، از همه موانعی که دسترسی مردم به مواد خواندنی را محدود می‌کند، کاسته شود، هم‌افزایی بین دستگاه‌ها و سازمان‌ها شکل بگیرد تا نتیجه حاصل شده و قابل ارزیابی باشد.»
یک بند بودجه‌ای به نفع کتابخوانی
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در بررسی تبصره‌های لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ کشور به پیشنهاد نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برای ترویج فرهنگ کتابخوانی رأی موافق دادند. براساس این مصوبه، بانک‌ها و شرکت‌های دولتی و موسسات انتفاعی وابسته به دولت موظفند یک‌درصد از هزینه‌های خود را به امور فرهنگی و ازجمله «ترویج فرهنگ کتابخوانی» اختصاص دهند. درآمد حاصل از یک درصد ذکر شده در طی یک‌سال بالغ بر ۲۰۰ هزار میلیارد ریال برآورد می‌شود.
تکلیف فرهنگی مجلس برای دولت
نمایندگان یازدهمین دوره مجلس شورای درماه‌های پایانی ماموریت خود، در عرصه قانون‌گذاری، دولت را به یک امر فرهنگی و کتاب‌محور مکلف کردند. بنابر مصوبه مجلس شورای اسلامی، دولت به تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام کتابخانه‌ای مکلف شد. براساس این مصوبه که در ماده الحاقی ۳ تبصره ۳ لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ کشور صورت گرفت، شورای برنامه‌ریزی استان‌ها موظف شدند ۵ درصد از اعتبارات تملک دارایی استان را به تکمیل پروژه‌های عمرانی فرهنگی و ازجمله «کتابخانه‌های نیمه‌تمام استان» اختصاص دهند. سازمان برنامه و بودجه کشور مکلف است گزارش عملکرد این ماده را هر ۶ ماه یک‌بار به کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی ارائه کند.
انتصاب جدید در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
محمدعلی مرادیان، تابستان ۱۴۰۲ با حکم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌عنوان مدیرکل اداره دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منصوب شد. پیش از مرادیان، محمدحسین ظریفیان عهده‌دار این پُست بود.
انتصاب اعضای شورای مرکزی «سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی»
تابستان سال گذشته، اعضای شورای مرکزی «سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی»، به استناد ماده ۹ اساسنامه سازمان ترویج مطالعه و نشر، احکام خود را دریافت کردند. براین اساس، حسن مسلمی نایینی، رئیس جهاددانشگاهی در احکامی علیرضا کلانتر مهرجردی، عضو و نایب رئیس شورا، حامد علی‌اکبرزاده، دبیر و عضو این شورا، کیوان مجیدزاده، عضو و نماینده هیئت امنا، یعقوب فتح‌اللهی، عادل پیغامی، محمدحسین ظریفیان‌یگانه، جمال رحیمیان و سعید خدیوی به‌مدت سه به‌عنوان اعضای این شورا منصوب کرد.
تعیین تکلیف انتخابات اتحادیه ناشران و کتافروشان تهران
خردادماه سال ۱۴۰۲ بود که نتایج دور دوم انتخابات اتحادیه ۶۵ ساله ناشران و کتابفروشان تهران برگزار و انتظارها برای اعلام منتخبان به پایان رسید. با مشارکت ۴۷۰ فعال حوزه نشر، ۲۸ خردادماه وضعیت اتحادیه ناشران و کتابفروشان تعیین تکلیف شد و کاظم علمی با ۳۴۳ رای، حسن قربانی ۳۱۲ رای، ابراهیم کریمی با ۳۱۲ رای، محمدمهدی اسماعیلی‌راد با ۲۹۰ رای، محمد یراقچی با ۲۷۸ رای، سعید مکرمی با ۲۵۴ رای و شاهین ترکمن با ۲۴۰ رای پیروز این رقابت شدند. براساس نظر هیئت‌مدیره نیز ابراهیم کریمی، به‌عنوان رئیس جدید اتحادیه ناشران و کتابفروشان انتخاب شد.
سال ۱۴۰۲ مجسمه کدام مشاهیر در تهران نصب شد
سال ۱۴۰۲ تهران، صاحب چند تندیس و سردیس بهنام بزرگان شعر و ادب ایران شد. رونمایی از تندیس سعدی، ۱۱ اردیبهشت‌ماه با حضور محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب، در خیابان سعدی برگزار شد.
تندیس سعدی، از برنز ساخته شده و ارتفاع آن ۳ متر و ۲۰ سانتی‌متر است. با احتساب پایه ۴متری ارتفاع آن از کف خیابان به ۷.۲ متر می‌رسد. برای طراحی و ساخت آن از روش ریخته‌گری مومی استفاده شده که حدود ۱.۵ سال زمان برده است.
آیین رونمایی از سردیس محمد معین، نیز به‌مناسبت گرامی‌داشت صدوپنجمین زادروزش در «خانه موزه دکتر محمد معین» برگزار شد. در مهرماه سال ۱۴۰۲ آیین رونمایی از سردیس هوشنگ ابتهاج و سیدحسن حسینی در قالب پویش «شهر شعر» و در خانه موزه نیما یوشیج برگزار شد. تندیس «شیخ شهید» به‌مناسبت سالروز شهادت شیخ‌فضل الله نوری نیز مرداد در بزرگراه شیخ فضل‌االله نوری رونمایی شد.
بازگشایی و تعطیلی چند کتابفروشی در پایتخت
اواخر سال ۱۴۰۱ بود که خبر بسته شدن کتابفروشی ۴۴ ساله خوارزمی خبرساز شد. این کتابفروشی قدیمی و صاحب‌نام راسته کتاب تهران بعد از حدود ۲ ماه اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۲ بازگشایی شد و فعالیت خود را از سر گرفت. محمد سهیلی، مدیر داخلی مجموعه کتابفروشی هاشمی، خردادماه سال ۱۴۰۲ از توقف فعالیت این کتابفروشی بعد از ۳۲ سال خبر داد. وی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گفته بود: «این تصمیم به دلیل بروز مشکلات و مسائل اقتصادی با تصمیم خانواده هاشمی گرفته شده است.»
بازگشایی کتابفروشی اسم؛ یکی از مراکز فروش کتاب در خیابان انقلاب نیز ازجمله خبرهای کتابی سال گذشته بود. این کتابفروشی اواخر پاییز ۱۴۰۲ به دلیل اتمام قرارداد با مالک به مکان جدید نقل مکان کرد. کتابفروشی اسم، کمی آنسوتر از محل قبلی یعنی خیابان انقلاب به زیرپل کالج آمد.
بازگشایی، کتابفروشی شعبه کریمخان انتشارات علمی فرهنگی نیز اواخر اسفندماه سال گذشته، رسانه‌ای شد. در این کتابفروشی بعد از ۴ ماه تعطیلی به روی علاقه‌مندان به کتاب گشوده شد.
خبر تعطیلی «شهر کتاب بهشتی» که بهمن‌ماه سال ۱۴۰۲ رسانه‌ای شد، واکنش‌های بسیاری از به‌دنبال داشت؛ ازجمله اینکه جمعی از ناشران و کتابفروشان با انتشار یک نامه، خواستار حفظ این مرکز فروش کتاب شدند.
خانه کتاب شفق بعد از ۷ سال، مجبور شد فعالیتش را در منطقه سعادت‌آباد متوقف کند. اما تابستان سال گذشته، این کتابفروشی بار دیگر در خیابان ولیعصر تقاطع خیابان زرشت فعالیت خود را از سر خواهد گرفت.
کتابفروشی کتاب هرمس با بیش از ۶۰۰ عنوان از کتاب‌های جدید و قدیمی این انتشارات تابستان ۱۴۰۲ در خیابان انقلاب افتتاح شد. این کتابفروشی همواره تخفیف ۱۰ درصدی برای همه کتاب‌هایش تعیین کرده است.
افتتاح کتابخانه آینده شهید فخری‌زاده
کتابخانه آینده شهید فخری‌زاده با حضور محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و جمع دیگری از مسئولان این حوزه در پارک دانشجو، اسفندماه و به‌بهانه سالروز تاسیس نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در «پارک دانشجو» افتتاح شد.
شناسایی و پلمب یک واحد تکثیر کتاب‌های بدون مجوز
اسفندماه سال گذشته، یک واحد تکثیر کتاب‌های بدون مجوز و آثار پُرفروش ناشران به همت کارگروه صیانت و کمیسیون بازرسی اتحادیه ناشران و کتابفروشان شناسایی و پلمب شد. این اقدام که با همکاری نیروی انتظامی به سرانجام رسید، به‌عنوان دور تازه فعالیت اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران و تشکیل مجدد کمسیون‌ها و کارگروه‌های مختلف و تعامل اعضای جدید و نیروهای قدیمی و با تجربه‌تر قلمداد می‌شود.
آغاز فعالیت رسمی «شبکه کتاب»
شهریورماه سال ۱۴۰۲ نخستین شبکه تلویزیونی کتاب، به‌طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد. در آیین آغاز فعالیت رسمی این شبکه، یاسر احمدوند، معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به استقبال مردمی از نمایشگاه کتاب تهران، گفته بود: «این سطح از علاقه‌مندی، می‌طلبد که کتاب، رسانه مستقل و سراسری داشته باشد تا اخبار، رویدادها و موضوعات کتابی را منتشر کرده و مخاطب از طریق این شبکه اخبار را پیگیری کند.»
«شبکه کتاب» نخستین شبکه تلویزیونی حوزه کتاب و نشر در ایران، سال ۱۴۰۱ به همت خانه کتاب و ادبیات و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و برنامه‌ریزی و حمایت زیرساختی و نظارتی معاونت فضای مجازی سازمان صداوسیما در بستر تلویبیون طراحی شد.
مروری بر چند رویداد
سی‌ویکمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و نواختن زنگ کتاب در یک دبیرستان دخترانه آغاز شد. در این رویداد، مشابه ادوار گذشته، سراسسر کشور با ترتیب برنامه‌های کتاب‌محور مشارکت داشتند.
چهل و یکمین دوره جایزه کتاب سال و سی‌یکمین دوره جایزه جهانی کتاب سال در تالار وحدت برگزار شد و برگزیدگان جوایز خود را از دست رئیس جمهور دریافت کردند.
فعالان فرهنگی که سال ۱۴۰۲ چهره در نقاب خاک کشیدند
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا رضوان‌طلب، رئیس کتابخانه و موزه ملی ملک پس از یک دوره بیماری مهرماه سال ۱۴۰۲ درگذشت. زنده‌یاد دکتر محمدرضا رضوان‌طلب در دوره مدیریت بر کتابخانه و موزه ملی ملک، منشا خدماتی بسیار به ویژه در زمینه گسترش فعالیت‌های علمی و پژوهشی، همچنین پیگیری برنامه‌های زیرساختی و زیربنایی این موقوفه مبتنی بر وقف‌نامه مرحوم حاج حسین آقا ملک و سیاست‌های فرهنگی آستان قدس رضوی بود.
قاسم نظیفی، مدیر انتشارات اسلامی در ۸۲ سالگی و بعد از ۶ دهه فعالیت در حوزه نشر، نیز مهرماه سال گذشته، دارفانی را وداع گفت. وی سال ۱۳۲۰ در تهران متولد شده بود بود. وی از ۲۱ سالگی انتشارت اسلامی را در بازار بین‌الحرمین تاسیس کرد. وی در روزهای پیش از انقلاب، آثار چهره‌هایی مانند شهید مطهری، علامه جعفری و آیت‌الله مهدی الهی قمشه‌ای را منتشر کرد. ساواک سال ۱۳۵۶، جواز فعالیت مدیر فقید انتشارات اسلامی را به‌دلیل مبارزات سیاسی، باطل کرده بود.
مهدی اکبری، مدیرمسئول نشر و کتابفروشی بهینه نیز زمستان سال ۱۴۰۲ دارفانی را وداع گفت. شهلا لاهیجی، نویسنده و مدیر انتشارات روشنگران و مطالعات زنان نیز سال ۱۴۰۲ در ۸۱ سالگی درگذشت. این ناشر پیشکسوت نگارش کتاب‌های «تصویر زن در آثار بهرام بیضایی»، «پژوهشی در هویت تاریخی زنان ایران»، «شناخت هویت زن ایرانی در گستره پیش‌تاریخ و تاریخ» و «شناخت هویت زن ایرانی در گستره مادها، هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان، ساسانیان» را در کارنامه دارد.
نظر شما