سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - جواد نعیمی، نویسنده و پژوهشگر: کتاب‌ها، کتاب‌دارها و کتابخانه‌ها مجموعه ارزشمندی را تشکیل می‌دهند که در راه شکوفایی و بالندگی افراد و جامعه، نقش سازنده و بدیعی را ایفا می‌کنند.
کتاب، همواره به عنوان یکی از ابزارهای نیرومند برای کسب دانایی، توانایی و درک و دریافت درست مطالب مطرح بوده و هست.
«برتراندراسل» می‌گوید «هر انسانی به اندازه فهمش وجود دارد» بدیهی است کتاب و کتابخانه در افزایش و کارایی میزان فهم و درک آدمی و گسترش دانش و بینش نقشی بی‌نظیر یا کم‌نظیری دارد.
کتابخانه‌ها پناه‌گاه‌های فرهنگی جامعه محسوب می‌شوند که برای افراد و جامعه، مایه دل‌گرمی، احساس مصونیت و تکیه‌گاه معنوی هستند. کتابخانه‌ها اوقات فراغت افراد را غنی ساخته و هنجارها و بایسته‌های فردی و اجتماعی را برجسته و نهادینه می‌کنند.
بی‌سبب نیست که «کارلایل» کتابخانه را «دانشگاهی برای همه» می‌نامد و برخی نیز کتابخانه‌های عمومی را به «قلب جامعه» تشبیه کرده و در نتیجه زندگی را وابسته به آنها تلقی می‌کنند.
در حقیقت باید گفت آموزش و پرورش در یک جامعه پویا، بدون بهره‌وری گسترده و مؤثر و مداوم از خدمات کتابخانه‌ها امکان‌پذیر نیست. کتابخانه‌ها را همچنین می‌توان نهادهایی تأثیرگذار، پویا، دیرپا و تلاشمند دانست که در فرایندهای آموزشی و پژوهشی، ایجاد و استمرار و توسعه عادت به مطالعه، پایدارسازی هم‌بستگی‌های اجتماعی، توجه به حفظ و پویایی ارزش‌ها، احیای تفکر دینی، ایجاد اعتماد به نفس و خوداتکایی فردی و اجتماعی، حتی در فرایندهای اقتصادی از نقشی مؤثر و مهم برخوردارند.
کتابخانه‌ها از سویی حافظان میراث‌های فرهنگی و مالکیت‌های فکری و امن‌ترین مکان‌ها برای گذران بهترین ساعت‌های زندگی به شمار می‌روند و از سوی دیگر ابزارهای ارزشمندی برای ایجاد تعادل، گسترش عدالت و معنویت و نیز نمادهایی از ارزش‌های فرهنگی، اجتماعی، دینی، سیاسی و اقتصادی جوامع محسوب می‌شوند.
کتابخانه‌ها، به رشد و پویایی فرد و جامعه مدد می‌رسانند، دانش‌ها را می‌گسترانند، سبب خلاقیت و نوآوری می‌شوند، جامعه را باطراوت و شاداب نگه می‌دارند و نقش تأثیرگذار و مثبتی دراشاعه نیکی‌ها و پیش‌گیری از ناهنجاری‌ها، فسادها، جرایم و فتنه‌ها دارند.
نقش کتابخانه‌ها در گسترش اندیشه‌های والای دانشمندان و بزرگان که در اعتلای زندگی اجتماعی و فردی کاربرد بسیار خوبی دارند، انکارناپذیر است.
نقش مکمل دیگر در زمینهی گسترش فرهنگ کتاب و کتابخوانی بر عهده نمایشگاه‌های کتاب است. به تعبیر رهبر فرزانه جمهوری اسلامی ایران، امام خامنه‌ای: «نمایشگاه کتاب، یکی از پدیده‌های بسیار خوب و شیرین و پُر فایده‌ی جمهوری اسلامی است.»
نمایشگاه کتاب می‌تواند عاملی برای انس مردم با کتاب و کتابخوانی تلقی شود. این پدیده‌ی مبارک را باید ارج نهاد و گرامی داشت و به پویایی و گسترش و افزایش کمیت و کیفیت و نیز تداوم و تکثر آن بیش از پیش اندیشید و عمل کرد. نمایشگاه کتاب در واقع فرصت مغتنمی برای ایجاد شور وشعف کتابخوانی به شمار می‌رود.
برپایی نمایشگاه کتاب فی نفسه کاری پسندیده، ارزشمند و نیکوست و چه بهتر که این حرکت گران‌قدر فرهنگی روز به روز پربارتر و گسترده‌تر متجلی شود. چنان که محدود به برپایی در فصل یا ماه ویژه‌ای نباشد بلکه در طول سال پیوسته و پویا برگزار شود. دیگر آن‌که فرامرکزی شود و در همه استان‌ها و شهرستان‌های میهن عزیزمان به کرات در طول سال، برپا و برگزار شود. اکنون که عوامل بازدارنده کتابخوانی و کتاب‌خواهی یا تحت تأثیر قراردهنده فرهنگ مطالعه به هر دلیلی افزایش یافته، دسترسی آسان به کتاب، از جمله گسترش نمایشگاه‌های کتاب می‌توانند به عنوان عامل ترغیب و تأکید بر فعالیت فرهنگی کتابخوانی و تهیه کتاب و حتی گامی برای احیای فرهنگ اهدا یا نذر کتاب نیز تلقی شود. امید است امسال که نمایشگاه کتاب با شعار «بخوانیم و بسازیم» برگزار می‌شود، بکوشیم تا با ترویج و گسترش فرهنگ کتاب و کتابخوانی به سازنده‌گی وجود خویشتن خویش و مددرسانی به سازنده‌گی، پویایی و رشد و اعتلای فردی و اجتماعی در پرتو ستایش خوانش و گسترش دانش وبصیرت و بینش بپردازیم و از میوه‌های شیرین دانایی و توانایی و اندیشه‌ورزی و مهر و شکیبایی و شادی و توان‌افزایی در حد مطلوب بهره‌ور شویم. شادمانی حاصل از کتابخوانی و دانایی، شهد گوارای دل و جان همه کتاب‌خوانان و همه‌ی پاسداران فرهنگ کتابخوانی باد.
نظر شما