سرویس کودک و نوجوان خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - فهیمه ایمانی، مربی کتابخوانی و مروج کتاب کودک و نوجوان: این روزها کتاب‌های تعاملی در بین کودکان، طرفداران زیادی دارند؛ کتاب‌هایی که کودک را منفعل نمی‌پندارند و از او تعامل و مشارکت می‌خواهند. در میان این کتاب‌های تعاملی، بعضی از کتاب‌ها در مسیر کمک به شخصیت‌های داستان، از کودکان کمک می‌خواهند. در واقع کودک پیرو ترویج کتاب و ترغیب به مطالعه، به خود کمک می‌کند و به جای تسهیل‌گری کتاب برای کودک، کودک خود مروج کتاب خواهد بود.
از ریچارد برن در این زمینه چند کتاب به زبان فارسی ترجمه شده است. داستان‌های بِن و بِلا در چند کتاب تعاملی روایت می‌شود. «از این کتاب به آن کتاب»، «این کتاب گربه‌ام را خورده!» و «توی این کتاب چه خبر است؟» آثار دیگر ریچارد برن در این حوزه است. «توی این کتاب چه خبر است؟» پیرامون بلا و سگش است. بلا دارد با سگش در کتاب قدم می‌زند که ناگهان کتاب سگش را می‌خورد! علاوه بر سگش، ماشین امداد، بن که می‌خواهد به آن‌ها کمک کند و حتی بلا! حالا این کودک است که باید به شخصیت‌های داستان کمک کند و آن‌ها را نجات بدهد. کتاب برای گروه سنی ۵ تا ۷ سال جذاب و متفاوت خواهد بود. کودک با یک کتاب روبه‌روست که فقط چند ورق کاغذ نیست؛ بلکه توانایی این را دارد که شخصیت‌های داستان را ببلعد!
علاوه بر محتوا، تصویرگری کتاب نیز بر جذابیت آن افزوده است. رنگ جلد، قرمزرنگ است و به راحتی در بین کتاب‌های یک کتابخانه می‌تواند کودک را به سمت خود جذب کند. عنوان کتاب نیز عنوان جالبی است و کودک را مشتاق شنیدن قصه می‌کند. در صفحات اول کتاب شاهد شخصیتی هستیم که با چشمانی که از تعجب گرد شده‌اند، در حال کشیدن چیزی است. این جزئیات تصویرگری سبب می‌شود که صفحه به صفحه کودک مشتاق برگرداندن صفحه شود. چهره شخصیت‌ها در داستان آنقدر با جزئیات به تصویر کشیده شده است که بدون اینکه متن خوانده شود، کودک می‌تواند به قصه پی ببرد. البته نباید از نظر دور داشت که شخصیت‌های این کتاب هم مانند خود کتاب کمی خاص و متفاوت‌اند؛ حتی سگ بلا سر و تنه‌اش در ابعاد مربع است.
ابتدا کتاب به مثابه خیابانی فرض شده است که بلا با سگش در آن قدم می‌زنند؛ حتی عبارت «قدم‌زنان» به کار می‌رود. این نگاه، بسیار بدیع و نو است. کتاب ابتدا به عنوان خیابان تصور شد و سپس جان‌بخشی رقم خورد. کتاب شخصیت‌های داستانش را می‌بلعد؛ نه‌تنها کتاب با اقداماتش، کودک را با خود همراه می‌کند، شخصیت‌هایش هم از کودک کمک می‌خواهند و حتی به او نامه می‌نویسند. کودک به واسطه اینکه قرار است به کتاب کمک کند، احساس بسیار خوبی پیدا می‌کند. این شخصیت‌بخشی به کودک، در پرورش حس اعتمادبه‌نفس در او مؤثر خواهد بود. شخصیت‌های کتاب از این حیث که فقط مانند تصاویر ثابت در کتاب نیستند و کودک را خطاب قرار می‌دهند، باعث انس کودکان با کتاب می‌شوند. برای کودکانی که حین مطالعه تمرکز پایینی دارند، این کتاب بسیار مناسب است؛ حتی تجویز پایانی کتاب به کودک این است که دیگر حین مطالعه کتاب، بازیگوشی نکند و از او قول می‌گیرد. تأثیر این بیان از تذکر مربی و والدین مؤثرتر است.
در کنار ترغیب کودکان به سمت کتاب و کتابخوانی، مفاهیم ارزشمند دیگری چون کمک به هم‌نوع نیز به کودک منتقل می‌شود. بن قصد کمک به بلا دارد؛ حتی شخصیت‌ها از کودک کمک می‌خواهند. البته نوع کمک در کتاب‌های مختلف ریچارد برن متفاوت است. تعامل کودک در این کتاب در قالب تکان دادن کتاب است. این کتاب را باید از حیث اتفاقی که روایت می‌کند در نظر گرفت. هدف این کتاب بیان محتوای خاص و متفاوت نبوده است؛ بلکه این اثر، کتاب را به مثابه ابزاری برای تعامل کودک معرفی می‌کند.
کتاب «توی این کتاب چه خبر است؟» را ریچارد برن نوشته و تصویرگری آن را هم برعهده گرفته است. انتشارات پرتقال این کتاب را با ترجمه آناهیتا حضرتی در ۳۲ صفحه مصور به بازار عرضه کرده است.
به گزارش ایبنا: نمایشگاه کتاب تهران ۱۴۰۳ با شعار «بخوانیم و بسازیم» ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت‌ماه در مصلای امام خمینی (ره) در حال برگزاری است.
اطلاعات کامل نمایشگاه کتاب ۱۴۰۳ تهران را اینجا بخوانید
نظر شما