سید حسین شهرستانی، مدیر گروه حکمت هنر پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی با حضور در غرفه خبرگزاری کتاب در نمایشگاه کتاب ۱۴۰۳ تهران در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در رابطه با عناوین تازه چاپ انتشارات این پژوهشکده گفت: عناوین زیادی در انتشارات پژوهشگاه منتشر شده‌اند و در گروه حکمت هنر، چند مسئلۀ محوری در علوم انسانی داریم. تلاش داریم تا سنت در پرتو پرسش‌های معاصر را بازخوانی کنیم. بخشی از کار ما در رابطه با شاهنامه و فردوسی است و کارهایی هم در این رابطه منتشر کرده‌ایم؛ کار ارزشمندی از آقای دکتر فرزاد قائمی، استاد دانشگاه فردوسی، با نام «نظریۀ ادبیات شیعی»، با همکاری دبیرخانه هنر حماسی استان خراسان منتشر شده است.
مدیر گروه حکمت هنر پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی افزود: به دلیل رویکرد ضد صفوی‌گرایی‌ای که از ابتدای پایه‌گذاری نهاد دانشگاه در ایران در فضای آکادمیک وجود داشت و دارد، به بسیاری از حماسه‌سرایی‌های شیعی بعد از صفویه توجه چندانی نشده است. رویکرد غالب در فضای ادبیات، فهم خیامی است و چندان به فضای حماسی که در آن مولفه‌های امید و آینده وجود دارد، توجهی نمی‌شود. تلاش ما در این گروه، احیای ادبیات حماسی و رجوع به فردوسی است. ادبیات حماسی عقبه تاریخی ادبیات دینی و انقلابی ماست.
شهرستانی ادامه داد: پژوهشکده حکمت هنر این نگاه را دنبال می‌کند که ریشه‌های تاریخی انقلاب اسلامی را توضیح دهیم و این توضیح تنها بر پایۀ تاریخ تشیع نباشد؛ یعنی نشان دهیم که برخلاف روایت تاریخی معمول روشن‌فکری که انقلاب اسلامی را نوعی بدعت در تاریخ می‌داند، اتفاقاً انقلاب اسلامی و تشیع، تار و پود تاریخ ما است. برای مثال، فردوسی شاعر شیعه‌ای است که جهان و معنایی تولید می‌کند که امتداد آن جهان انقلاب اسلامی است. ما می‌خواهیم تا ریشه‌های تاریخی کهن انقلاب اسلامی را در این نقاط که هزار سال با عصر ما فاصله دارند نشان دهیم.
او افزود: برای مثال، فرهنگ فتوت و آیین جوانمردی نیز از دیگر ریشه‌های انقلاب اسلامی است. شما اثر این فرهنگ را به روشنی در دفاع مقدس و جنگ می‌بینید. کتاب دیگری هم اثر خود من است که بیش از چهار سال است که از اتمام آن می‌گذرد و در آستانۀ انتشار است. موضوع این کتاب مقایسۀ فارابی و فردوسی در مسئلۀ عقل و نام آن «خرد و زمان» است. این کتاب پیشنهادی برای رجوع به ادبیات در کنار فلسفه است؛ چون ما همواره تصور می‌کنیم که برای بازیابی علوم در ایران باید به فلسفه رجوع کنیم، درحالی که پیشنهاد من در این کتاب، رجوع به هنر و سنت ادبیات است.
شهرستانی گفت: در پژوهش‌های هنری هم آثاری در آستانۀ انتشار داریم. برای مثال آثاری از آقای دکتر محمدعلی رجبی منتشر کردیم که ایشان به حکمت هنرهای ایرانی و اسلامی می‌پردازند. کتاب دیگری هم سال گذشته با نام «مشق خوبان» منتشر کردیم که شرح و حاشیه‌ای بر دو رسالۀ «صراط السطور» و «مدادالخطوط» سلطان علی مشهدی و میرعلی هروی است که دو نفر از پایه‌گذاران نستعلیق در ایران‌اند. همۀ این تلاش‌ها، بازخوانی سنت و به معاصر آوردن آن است. کتاب «تجسم حماسه» را هم منتشر کردیم که روایتی از هنر تجسمی انقلاب اسلامی است. مجموعۀ دیگری هم تحت عنوان هنر اعتراضی جهان در حال چاپ داریم که سه جلد آن منتشر شده است. ساختار این کتاب به این گونه است که در هر جلد، ده چهرۀ اعتراضی هنری در جهان را بررسی می‌کند.
اطلاعات کامل نمایشگاه کتاب ۱۴۰۳ تهران را اینجا بخوانید.
نظر شما