یکصد و بیست و چهار سال پیش فرانتس کافکا، نویسنده آلمانی زبان اهل چک و خالق آثاری چون «مسخ» و «قصر» دیده به جهان گشود. برخی از آثار این نویسنده در ایران، بیش از 10 بار ترجمه شدهاند.
فرانتس کافکا در 3 ژوئیه 1883 میلادی در پراگ، پایتخت جمهوری چک که در آن روزگار بخشی از امپراتوری اتریش به حساب میآمد، متولد شد.
علی رغم وصیت این نویسنده مبنی بر نابود کردن تمام آثارش، داستانها و رمانهای او اغلب پس از مرگش به انتشار رسیدند که آنها را در زمره پر آوازهترین آثار ادبیات غرب قرار میدانند.از اين نويسنده چیزی در حدود 9 داستان کامل و سه رمان نیمه تمام باقی مانده است.
این نویسنده که در رشته حقوق تحصیل کرده است، در عمر خود تنها به کار دفتری پرداخت و کارمندی یک دفتر حقوقی و کار برای یک شرکت بیمه را تجربه کرد و در طول عمر خود هرگز به عنوان نویسنده مطرح نشد. تنها افتخار کافکا در دوران زندگیاش، ابداع "کلاه ایمنی" برای کارگران بود و یک مدال افتخار برای او به ارمغان آورد.وی در طور زندگی کوتاه 41 ساله خود، به عضویت در برخی کانونهای ادبی علاقه داشت و گاهی به فعالیتهای نمایشی در تئاتر میپرداخت.
کافکا در سال 1917 به سل دچار شد و مدت طولانی در بستر ماند و سرانجام در سال 1924 بر اثر همین بیماری در شهر وین، دیده از جهان فرو بست.
مشهورترین آثار کافکا داستان کوتاه مسخ (Die Verwandlung) و رمان ناتمام قصر (Das Schloß) هستند.به فضاهای داستانی که موقعیتهای پیش پا افتاده را به شکلی نامعقول و فرا واقع گرایانه توصیف میکنند. این موقعیتها که در آثار کافکا بسیار به چشم میخورند، به فضاهای «کافکایی» معروف شدهاند.
برخی نوشتههای کافکا را آثاری مذهبی میدانند و عدهای نیز این نوشتهها را به مکاتب ادبیای همچون رئالیسم، رئالیسم جادویی، مدرنیسم و یا اگزيستينسياليسم نسبت میدهند.
کافکا پیش از آمادهسازی و در برخی موارد حتی پیش از به پایان رساندن بعضی از نوشتههایش از دنیا رفت،بنابراین رمانهای قصر ( که وسط یک جمله تمام میشود و در مورد تعلق داشتن یا نداشتن قسمتهایی از متن به اثر ابهام وجود دارد)، محاکمه (که فصول آن شماره ندارند و بعضی از آنها ناتمام ماندهاند) و امریکا (کافکا نام مردی که ناپدید شد را برای آن انتخاب کرده بود) همه توسط ماکس برود آماده و چاپ شدند.
به نظر میرسد برود هنگام کار روی دستنوشتهها اجازه دخل و تصرفهایی را به خود دادهاست (جابهجا کردن فصلها، تغییر زبان آلمانی و تصحیح نقطهگذاری) و بنابراین متن اصلی آلمانی که چاپ نشد، تغییر داده شدهاست. نسخههای ویرایش شده توسط برود اغلب نسخه نهایی (Definitive Edition) نامگذاری میشود.
پس از پایان جنگ جهانی دوم، مالکوم پیسلی توانست اکثر دستنوشتههای کافکا را جمعآوری کند و در سال ۱۹۶۱ در اختیار کتابخانه بودلی آکسفورد قرار دهد.متن «محاکمه» نیز بعدها در حراجی خریداری شد و در اختیار بایگانی ادبی آلمان قرار گرفت.
پیسلی گروهی برای بازسازی رمانهای آلمانی تشکیل داد و ناشر آلمانی اس فیشر ورلاگ آنها را مجددا چاپ کرد. خود پیسلی بر انتشار قصر و محاکمه (چاپ هر دو در ۱۹۸۲) و یکی از همکارانش بر انتشار امریکا (چاپ ۱۹۸۳) نظارت کردند. این نسخهها اغلب نسخهٔ منتقدان (Critical Edition) یا نسخهٔ فیشر نامیده میشوند.
این نویسنده در ایران برای اولین بار توسط حسن قائمیان و ترجمه داستان «گروه محکومین» صورت گرفت. پس از آن صادق هدایت ترجمههایی از آثار این نویسنده از جمله داستان «مسخ» را منتشر کرد و تفسیری بر روی این آثار نوشت. سپس مترجمینی چون جلال الدین اعلم و برخی دیگر از مرتجمان زبان انگلیسی، آثار کافکا را توسط زبانهای واسطه به فارسی ترجمه کردند، به طوری که از آثار این نویسنده در ایران، گاهی بیش از ده ترجمه وجود دارد.
نظر شما