سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) – مرجانه حسین‌زاده: نقش و جایگاه ادبیات در جامعه از جمله دغدغه‌های همیشگی دوست‌داران ادبیات و جامعه‌شناسان بوده است، اینکه آیا ادبیات و دغدغه‌مندان ادبیات صرفاً هدفشان از شعر و کتاب پرداختن به بعد التذاذ ادبی است؟ آیا آنها با سرودن اشعار و نوشتن انواع متون ادبی و پژوهش و.. فقط می‌خواهند مخاطب از این نوع متون لذت ببرد؟ اگر این‌گونه است، پس نقش ادبیات در جامعه و مسائل اجتماعی چیست؟ یعنی یک نویسنده یا شاعر در انزوای خودش و بدون توجه به جامعه‌اش صرفاً شعر می‌سراید و داستان می‌نویسد تا فقط مخاطب از خواندن آنها لذت ببرد؟
کتاب «از شاهنامه تا رمان؛ فراخوانی شخصیت‌های شاهنامه به رمان فارسی به مثابه کنش اجتماعی» مدتی قبل به قلم اعظم نیکخواه فاردقی، مدرس زبان و ادبیان پارسی دانشگاه فردوسی مشهد، رهسپار بازار کتاب شد تا جوابی بر همین گونه سوال‌ها باشد. او که مدتی است به همراه همسرش به‌عنوان استادان زبان فارسی به دانشگاه کوفه در عراق اعزام شده، در خصوص این اثر گفت: این کتاب در اصل رساله دکتری من بود که سال‌ها دغدغه‌اش را داشتم. همواره تصویر و تصوری که از اهالی ادبیات در ذهن مردم شکل گرفته، تصویر افرادی منزوی و بدون شناخت از جامعه است. حتی رسانه‌های رسمی ما بازنمایی‌شان از شاعران افرادی بود با چهره‌هایی عجیب و غریب و منزوی، افرادی که با لحن‌های عجیب و غریب شعر می‌خواندند.
ادبیات آینه تمام‌نمای هر جامعه است
این دکتری زبان و ادبیات فارسی با اشاره به تحقیقاتش برای نگارش این کتاب گفت: برای نوشتن این کتاب به متون ادبی دهه‌های اخیر به‌ویژه متون نثر مراجعه کردم تا بتوانم پاسخ پرسش‌هایم را بیابم. اینکه ادبیات را تقلیل دهند به صرفاً التذاذ ادبی، برایم آزاردهنده بود. می‌شود گفت این کتاب پاسخ پرسش‌هایم و پاسخی به همه تصورات نادرستی است که درباره ادبیات و اهالی آن وجود دارد. ادبیات هر جامعه آینه تمام‌نمای آن جامعه است.
نیکخواه فاردقی با بیان اینکه در این کتاب به نقش و جایگاه حماسه‌ها در انعکاس رسالت اجتماعی ادبیات پرداخته‌است، تصریح کرد: این کتاب به اینکه چه می‌شود که این عناصر در متون معاصر ما دگرگون می‌شوند و چه می‌شود که رستم‌ها، فریدون‌ها، تهمینه‌ها و … دیگر آن شخصیت‌های حماسی اسطوره‌ای پیشین نیستند؟ می‌پردازد.
وی افزود: همچنین این اثر به این موضوع اشاره دارد که این دگرگونی با چه هدفی و در چه جهتی صورت می‌گیرد؟ آیا ما در جایگاه مخاطب زمانی که این تحول حماسه‌ها و اسطوره‌ها را در متون معاصر می‌بینیم، صرفاً از آنها لذت می‌بریم یا از مسائل موجود در جامعهٔ روزگار نویسنده آگاه می‌شویم؟
او در پاسخ به این پرسش که در حال حاضر مشغول چه فعالیت است، بیان کرد: دغدغه‌هایم در حوزه زیاد است. امسال من و همسرم مهدی نودهی از طرف دانشگاه فردوسی برای تدریس در گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کوفه به کشور عراق اعزام شده‌ایم و به‌مدت چند ماه در آنجا مشغول تدریس هستیم. البته این تجربه جدید، قدم‌هایم را در مسیر پژوهشم استوارتر کرد.
این مدرس دانشگاه گفت: در حال حاضر من و همسرم در دانشگاه کوفه راهنمایی چند پایان‌نامه دانشجویی را برعهده داریم که در همین حوزه یعنی حماسه و اساطیر در ادبیات معاصر و پرداختن به رسالت‌های مختلف ادبیات است.
برگزاری جشن بزرگداشت شاعران پارسی در دانشگاه کوفه
نیکخوان‌فاردقی ادامه داد: علاوه‌بر این موضوع دغدغه دیگر ما موضوع آموزش زبان فارسی و آشنایی دانشجویان این دانشگاه با فرهنگ ایرانی و ایران‌شناسی است. ما در این دانشگاه دروس مختلفی در مقطع کارشناسی زبان و ادبیات فارسی تدریس می‌کنیم دروسی مانند متون نظم و نثر، گفتوگو، نظریه، بلاغت و … همچنین برنامه‌های مختلفی با دانشجویان‌مان در آنجا برگزار کرده‌ایم. برنامه‌هایی چون بزرگداشت روز بیهقی، مراسم یلدا، هفتهٔ کتابخوانی، بازی‌ها و مسابقه‌های آموزشی و … به امید خدا برنامه‌های دیگری هم پیش رو داریم.
به گزارش ایبنا؛ کتاب «از شاهنامه تا رمان» در قطع رقعی و ۲۷۲ صفحه و قیمت ۱۳۰.۰۰۰ تومان توسط انتشارات نگاه معاصر رهسپار بازار کتاب شده است و هم‌اکنون در کتابفروشی‌ها در اختیار علاقه‌مندان است.
نظر شما