به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، چاپ سوم «آواره دره یمگان» به تازگی از سوی نشر معین منتشر و در دسترس علاقه مندان قرار گرفت. «آواره دره یمگان»، رمانی درباره زندگی ناصر خسرو است که محمدرضا توکلی صابری نوشته است. او که پیش از این نیز آثاری درباره این پیر دره یمگان منتشر کرده است، این بار تلاش دارد تا با زبانی داستانی مخاطب خود را با سرگذشت زندگی یکی از هفت شاعر بزرگ ادب پارسی آشنا کند. کتاب به شیوه نثر بیهقی نوشته شده است که فضای زمانه را بهتر به تصویر می کشد.
توکلی صابری که پیش از این آثار ناصرخسرو را تصحیح کرده و کتاب‌های تحقیقاتی متعددی در باره ناصرخسرو منتشر کرده است نامش با پیر دره یمگان گره خورده است، این بار تلاش کرده تا با زبانی داستانی و جذاب، مخاطب امروز را با زندگی و زمانه یکی از تأثیرگذارترین شاعران ادب فارسی آشنا کند؛ شاعری که به گفته علامه قزوینی یکی از هفت شاعر بزرگ ادب پارسی است.
ناصرخسرو حکیم، فیلسوف، شاعر، ریاضیدان و جهانگرد ایرانی یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های ادبی، فلسفی و دینی ایران در قرن پنجم هجری است. وی در سن چهل و دو سالگی در اثر رویارویی مسیر زندگی‌اش به تمامی عوض شد و اورا که به شرابخواری و لذتجویی در دربار شاهان شهرت داشت دگرگون کرد و پای در سفر هفت ساله گذاشت.
این اثر روایت کاملی از سرگذشت این حکیم فرزانه است. محمدرضا توکلی صابری در این باره می‌گوید؛ «این رمانی است درباره ناصرخسرو قبادیانی و من تلاش کردم چهره او را آن چنان که از خواندن آثارش شناختم به خوانندگان کتاب معرفی کنم. به نظرم فرق این رمان با رمان‌های دیگری که درباره ناصر خسرو نوشته شده، دو مولفه است؛ یکی عنصر خیال چون من صحنه‌های زیادی را بر اساس شخصیت ناصرخسرو خلق کرده‌ام. دیگر اینکه زبان مکالمات شخصیت‌ها مانند زمان خود ناصرخسرو است. به نظرم این کار در نشان دادن شخصیت‌ها بسیار موثرتر است.»
در معرفی این کتاب آمده است: ناصر خسرو حکیم، فیلسوف، شاعر، ریاضیدان و جهانگرد ایرانی یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های ادبی، فلسفی و دینی ایران در قرن پنجم هجری است. در سن ٤٢ سالگی در اثر رویایی مسیر زندگی‌اش به تمامی عوض شد و او را که دبیری شرابخوار و لذتجو در دربار شاهان بود، دیگرگون کرد و پا در سفری هفت ساله گذاشت. پس از سفر او یک مبارز اجتماعی پرشور شد که به مخالفت با مقامات دینی و سیاسی زمان خود پرداخت.
این عزم راسخ در مبارزه با فساد دینی و سیاسی دشمنان فراوانی را برای او به بار آورد و به جانش سوء قصد شد که باعث شد از بلخ فرار کند و به دره یمگان در کوهستان‌های بدخشان پناه ببرد. اما او از پای ننشست و از همانجا با نوشتن و سرودن به مبارزه ادامه داد. در این کتاب سرگذشت پرماجرای او را می‌خوانید و با چهره یگانه او آشنا می‌شوید.
محمدرضا توکلی صابری می‌گوید: نوشتن رمان «آواره دره یمگان» بسیار آسان بود، چراکه همه صحنه‌ها در ذهنم پیشاپیش وجود داشت، زیرا بارها حضور او حس کرده بودم و با او مکالمات فراوان داشتم، اگرچه در دنیای خیال. ادبیات زبانی داستان به گونه‌ای است که شاید بتوان گفت کتاب در زمان شخصیت اصلی که همان ناصرخسرو باشد نوشته شده است.
قالب اثر داستانی است و چون مبتنی بر حقایق زندگی ناصرخسرو است، نویسنده بر اساس منابعی که درباره ناصر خسرو قبادیانی نوشته شده بود خط داستانی خود را تنظیم کرده است. مولف با اشاره به مطالعاتی که خودش سال‌های متمادی از زندگینامه ناصرخسرو داشته است، ادامه می‌دهد: «من برای شناخت ناصرخسرو و رفتن سفر در پی پای او از سال ١٣٧٩ شروع به مطالعه در مورد او و آثارش کردم. یعنی بیش از بیست سال گذشته هرآنچه را که توانستم در مورد او به زبان فارسی و انگلیسی خواندم و برای تصحیح سفرنامه او حتی به بعضی منابع عربی و فرانسه نیز رجوع کردم. بنابراین با او آشنایی بسیار نزدیکی پیدا کردم، زیرا بیست سال به طور مداوم با او محشور بودم. فقط فرصت می خواست با قلم بر کاغذ بگذارم و شروع به نوشتن کنم.»
محمدرضا توکلی صابری در هزارمین زاد روز ناصرخسرو پای بر مسیر سفر ناصرخسرو گذاشته و پس از پایان سفر گزارش خود را در کتاب «سفر برگذشتنی» منتشر کرده است. سپس به دیدار مزار ناصرخسرو در کوهپایه‌های بدخشان رفته و حاصل یادداشت‌های این سفر را در کتاب «سفر دیدار» آورده است. همچنین او قدیمی‌ترین نسخه سفرنامه ناصرخسرو را در هندوستان یافته و آن را تصحیح کرده است. تصحیح کتاب گشایش و رهایش ناصرخسرو یکی دیگر از اثار اوست.
در مقدمه آغازین کتاب آمده است؛ «این نبشته حدیث حیات آن پیر دره یمگان است. نه خردحدیثی است این الا آنکه به قلمی خرد به نوشته آمده است. این حدیث را آن غریب دره یمگان در شبی مهتابی و پاییزی سرد که خواب رویایی دوری بود که چشمان در انتطارش بود در همان دره برای صاحب این قلم بازگفت و چنین شد که داستان بر ضمیر من نقش بست.»
نظر شما