به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در تقویم جهانی ۲۹ جولای که در سال ۱۴۰۳ با هشتمین روز از مردادماه مصادف شده است، «روز جهانی ببر» نام دارد. ببرها، گربه‌سانان جالب توجهی هستند که به راحتی می‌توان آن‌ها را با نوارهای نارنجی و سیاه روی صورت و بدن‌شان شناسایی کرد.
اولین‌بار در سال ۲۰۱۰ بود که به دلیل مشخص‌شدن این مسئله که ۹۷ درصد از ببرهای وحشی در قرن گذشته ناپدید شده‌اند، تصمیم گرفته شد با هدف حفظ ببرها و همچنین حفاظت و گسترش زیستگاه آن‌ها، ۲۹ جولای را روز جهانی ببر نام‌گذاری کنند. از بین رفتن روزافزون زیستگاه این جانوران به این معنی است که درگیری بین ببرها و انسان‌ها در حال افزایش است؛ پس بد نیست اگر ما هم به سهم خود در این یادبودِ حفاظت، نقشی ایفا کنیم؛ حتی اگر این سهم، به قدر مطالعه چند کتاب با حضور شخصیت «ببر» و آشناشدن خود و فرزندان‌مان با ببرهای کره زمین باشد. در ادامه این مطلب چند کتاب کودک و نوجوان را که شخصیت اصلی آن‌ها حیوانی به نام «ببر» است به شما معرفی کرده‌ایم:
«ببر هیرکانی»
این کتاب که یک جلد از مجموعه «حیات وحش ایران» از انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که علی گلشن آن را برای گروه سنی بالای ۱۲ سال نوشته است. نوجوان شما در کتاب «ببر هیرکانی» رد پای ببرها را از هزاران سال پیش تاکنون بررسی خواهد کرد و سپس به دیدار خانواده گربه‌سانان بزرگ می‌رود و با ویژگی‌های ظاهری و رفتاری آن‌ها آشنایی پیدا می‌کند. پس از آن، با ببرها همگام می‌شود و سر تا دم آن‌ها را به دقت نگاه می‌کند تا با شکل، رنگ و نقش بدن‌شان آشنا شود. در بخش‌هایی از کتاب، درباره ببر هیرکانی و شباهت آن با ببر سیبری، نکته‌هایی می‌آموزد و در ادامه، به سرزمین‌هایی سفر می‌کند که ببرها در آنجا زندگی می‌کنند و با خلق‌وخو و شیوه شکار و تغذیه آن‌ها آشنا می‌شود. در پایان، با خواندن ماجرای کشتار آخرین ببرهای ایران، این کتاب را با رؤیای بازگشت ببرها به طبیعت ایران به پایان می‌رساند. به نظر شما ما برای حفاظت از ببرها چه کاری می‌توانیم بکنیم؟ شاید یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین کارها، همین شناخت بیشتر ببر باشد! هرچه رفتارها و نیازهای آنان را بیشتر بشناسیم، بهتر می‌توانیم به حفاظت و بهبود وضعیت آنان کمک کنیم. کتاب «ببر هیرکانی» از مجموعه «حیات وحش ایران» اطلاعات بی‌شماری از این دست را در اختیار نوجوانان و جوانان قرار می‌دهد.
«آیا ببر علف می‌خورد؟»
این کتاب را که یک جلد از مجموعه «علوم برای کودکان» از انتشارات پرنده آبی (واحد کودک و نوجوان انتشارات علمی و فرهنگی) است، هیون جیونگ آن، برای گروه سنی ۷ تا ۱۲ سال نوشته و مهناز عسگری آن را ترجمه کرده است. «آیا ببر علف می‌خورد؟» کتابی درباره زنجیره غذایی حیوانات است که از پایین‌ترین بخش هرم، یعنی گیاهان، تا بالاترین بخش هرم، ببرها، را شامل می‌شود. این کتاب به پرسش‌های بی‌شمار کودکان درباره چرخه غذایی جانداران پاسخ می‌دهد و به آن‌ها می‌آموزد که به این زنجیره بزرگ و دقیق، احترام بگذارند. کودک با خواندن چنین کتابی می‌آموزد که نه‌تنها ببرها و حیوانات قوی که گیاهان، حشرات، قورباغه‌ها، لک‌لک‌ها و… نیز حق حیات دارند و وجودشان به حفظ چرخه طبیعت کمک شایانی می‌کند؛ در نتیجه، باعث می‌شود کودک به طبیعت بیشتر احترام بگذارد.
«سایه‌ی هیولا»
کتاب «سایه‌ی هیولا» از انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که عباس جهانگیریان آن را برای گروه سنی بالای ۱۲ سال نوشته است. شخصیت اصلی این کتاب دختری به نام مارال است که به همراه برادر خود در طول تابستان، در یکی از پاسگاه‌های محیط‌بانی پارک ملی گلستان مستقر شده است. پدر مارال محیط‌بان است و برای حفاظت از گیاهان و جانوران این پارک ملی، مرتب به گوشه و کنار آن سرکشی می‌کند. این رمان نوجوان به‌طور موازی داستان دوستی مارال و یک پلنگ زخمی و لاله و آخرین ببر مازندران در ۵۰ سال پیش را روایت می‌کند.
«اگر ببری به دام تو افتاد»
کتاب «اگر ببری به دام تو افتاد» از انتشارات پرتقال را تای کلر برای گروه سنی بالای ۱۲ سال نوشته و نیلی انصار آن را به فارسی برگردانده است. این رمان نوجوان در مورد لی‌لی، دختر نوجوانی است که به همراه خانواده‌اش به خانه مادربزرگ بیمارش رفته تا با او زندگی و از او مراقبت کنند؛ اما درگیر اتفاق‌های عجیب و اسرارآمیزی می‌شود. در راه، ببری جادویی که از دل حکایت‌های کُره‌ای هالمونی بیرون آمده است، سر راه لی‌لی قرار می‌گیرد تا لی‌لی را مجبور کند با تاریخچه پنهان خانواده‌شان روبه‌رو شود. در روزگارهای دورِ دور، هالمونی چیزی از ببرها دزدیده بود. حالا هم ببرها آمده‌اند تا چیزی را که هالمونی دزدیده را پس بگیرند. یکی از ببرها پیشنهادی به لی‌لی می‌دهد؛ اینکه لی‌لی آن چیزی را که هالمونی دزدیده به ببر بدهد و در عوض ببر سلامتی هالمونی را به او برگرداند. لی‌لی با این پیشنهاد وسوسه می‌شود؛ اما معامله با ببرها کار سختی است؛ چون ببرها هرگز نمی‌گویند هدف‌شان از معالمه با انسان‌ها چیست! لی‌لی با کمک خواهرش و دوست جدیدش ریکی، تصمیم می‌گیرد با شجاعت مقابل آن ببرها بایستد و همچنین در این مسیر به شناخت بیشتری از خود نیز می‌رسد.
«آقای ببر وحشی می‌شود»
کتاب «آقای ببر وحشی می‌شود» از انتشارات قایق کاغذی را پیتر بروان برای گروه سنی ۳ تا ۹ سال نوشته و تصویرگری کرده و عذرا جوزدانی آن را ترجمه کرده است. موضوع این کتاب درباره شکستن چارچوب‌ها و شبیه خود بودن است. آقای ببر در یک جامعه منظم و مرتب با دوستان و همشهریانی اتوکشیده زندگی می‌کرد؛ اما از این وضعیت حوصله‌اش سر رفته بود. آقای ببر دلش می‌خواست کمی وحشی باشد و بالاخره یک روز تصمیمش را عملی کرد. دوستان و همشهریانش کارش را قبول نداشتند؛ پس آقای ببر از شهر خارج شد و به دل طبیعت رفت؛ اما تنها بود و بعد از مدتی دلش برای دوستان و شهر و خانه‌اش تنگ شد. پس تصمیم گرفت برگردد؛ ولی وقتی برگشت متوجه شد که اوضاع در محل زندگی‌اش تغییر کرده است و حالا هرکس بیشتر شبیه خودش است. حالا آقای ببر می‌توانست شبیه خودش در شهر و خانه‌اش زندگی کند.
«ببر دیگر عصبانی نمی‌شود»
«ببر دیگر عصبانی نمی‌شود» یک جلد از مجموعه «رفتارهای خوب» انتشارات نردبان است که سو گریوز آن را برای گروه سنی ۵ تا ۹ سال نوشته و هایده کروبی ترجمه کرده است. ببری در کتاب «ببر دیگر عصبانی نمی‌شود» از آن‌دست بچه‌هایی است که خیلی چیزها باعث عصبانیتش می‌شود. برای همین همیشه بداخلاق است و دادوبیداد راه می‌اندازد. او دوست دارد تمام خواسته‌هایش تند و سریع برایش مهیا شود و اگر اینطور نشود، با عصبانیت همه‌چیز را زیرورو می‌کند. یک روز قرار می‌شود همه بچه‌ها به همراه خانم معلم به کتابخانه بروند. همه بچه‌ها خوشحال هستند، غیر از ببری که طبق معمول عصبانی است. در این اردو ماجرایی رخ می‌دهد که کودک شما در قالب قصه با مشکلاتی که عصبانیت و بدخلقی برای خودش ایجاد می‌کند، تأثیری که بر دیگران می‌گذارد و روش‌های کنترل خشم، آشنا می‌شود.
«ببر جوان و انسان پیر»
کتاب «ببر جوان و انسان پیر» از انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بر اساس یک قصه قدیمی برای گروه سنی ۷ تا ۹ سال است که بهرام خائف آن را تصویرگری کرده است. این قصه در مورد ببر جوانی است که در جنگل زندگی می‌کند. او گمان می‌کند چون نعره ببرها از همه بلندتر است، پنجه‌های تیزی دارند و سریع‌ترین هم هستند، پس، از همه موجودات قوی‌ترند؛ اما ببرِ پدر در زمان مرگ نصیحتی به او می‌کند و می‌گوید: «روزگاری من هم همین‌طور فکر می‌کردم؛ ولی بعد فهمیدم که قوی‌ترین موجود دنیا من نیستم، انسان است.». ببر جوان به این حرف اعتراض می‌کند؛ اما پدرش به او می‌گوید: «به نصیحت من خوب گوش کن. پسرم از انسان بترس و خودت را در مقابل او حفظ کن. سعی کن کمتر با او روبه‌رو شوی و کمتر به خیال جنگ با او بیفتی؛ چون انسان از ببر خیلی قوی‌تر است. انسان قوی‌ترین موجود روی زمین است.». ببر جوان با شنیدن این حرف به فکر فرو رفت. او مدام با خودش فکر می‌کرد که انسان چه شکلی است. حتماً نعره‌اش از نعره ببر ترسناک‌تر است یا پنجه‌های تیزتری دارد؛ حتی کم‌کم از فکر کردن به چنین موجودی هم داشت می‌ترسید. برای همین از فردای آن روز همه‌جا به دنبال انسان گشت؛ اما هیچ‌کدام از حیوانات تا به حال او را ندیده بودند. با خواندن کامل این کتاب و این قصه قدیمی، پی می‌برید که داستان «ببر جوان و انسان پیر»، داستانِ عقل و تدبیر انسان در برابر غرش بلند و پنجه‌های تیز ببر و پیروزی بر آن است. خواندن چنین افسانه‌های قدیمی‌ای به کودکان کمک می‌کند قدرت اندیشه و توان حل مسئله خود را باور کنند و به آن بها بدهند.
«ببر کوچولو جمع‌وجور می‌کند»
این کتاب را که یک جلد از مجموعه «بچه‌ی باهوش» از انتشارات کتاب‌پارک است، مایکل دال برای گروه سنی ۱ تا ۳ سال نوشته و احمد تصویری آن را ترجمه کرده است. «ببر کوچولو جمع‌وجور می‌کند» درباره زمانی است که ببرکوچولو حسابی با اسباب‌بازی‌هایش بازی کرده و همه‌جا شلوغ شده است و حالا مادر او سر رسیده و به او می‌گوید: «حالا که بازی تمام شده، وقت جمع‌وجور کردن است.» شما می‌دانید جمع‌وجورکردن یعنی چه؟ یعنی هر وسیله‌ای را سر جای خودش بگذاریم. اگر خوب به تصاویر این کتاب نگاه کنید، می‌بینید که اسباب‌بازی‌ها و کتاب‌های ببر کوچولو هم جای مخصوص خودشان را دارند. کودک شما با این کتاب یاد می‌گیرد که جمع‌وجورکردن وسایل هم، بخشی از فرآیند بازی به حساب می‌آید.
نظر شما