به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «در جست و جوی فلسطین» تالیف نجلا سعید از سوی نشر عبارت به بازار کتاب آمد. احمد فاضلی شوشی، مترجم کتاب با اشاره به چگونگی نگاه نجلا سعید درباره فلسطین گفت: نجلا سعید مولف کتاب «در جست و جوی فلسطین» دختر ادوارد سعید، نویسنده و اندیشمند بزرگ فلسطینی و استاد ادبیات تطبیقی دانشگاه کلمبیا است. او در این کتاب که زیرعنوانِ «خاطرات» را یدک می‌کشد به شرح پریشان‌خاطری دوران کودکی‌اش نسبت به مسئله هویت می‌پردازد. با اینکه در آمریکا زندگی می‌کند، مشکل او زمانی حادتر می‌شود که می‌بیند در آمریکا و نیویورکِ محل زندگی‌اش پیش‌داوری‌ها نسبت به عرب‌ها بسیار منفی است و از ترس واکنش‌ها و برخوردهای منفی اطرافیان سعی می‌کند هویت لبنانی-فلسطینی و آمریکایی‌اش را پنهان کند. کتابْ سیر تحول نجلا را از دختری با اعتمادبه‌نفس پایین و شرم‌زده از هویتش به دختری خودباور که به عرب بودن و فلسطینی بودن خود افتخار می‌کند، دنبال می‌کند.

وی افزود: اما رسیدن به این شناخت به آسانی حاصل نشده است. جمله آغازین کتاب، «من یک زن مسیحی فلسطینی-لبنانی-آمریکایی هستم»، ما را با دختری روبه‌رو می‌کند که همه این هویت‌ها را که شاید در نگاه اول متخاصم نیز به نظر برسند با آغوش باز پذیرفته است. نجلا دختر ادوارد سعید است. روشنفکری که او نیز زمانی با مسئلۀ هویت و جایگاه خود در جهان دچار کشمکش بود و این را از عنوان کتاب خاطراتش Out of Place در می‌یابیم که در ایران با عنوان فارسی «بی در کجا» شناخته می‌شود. اگر چه در جست و جوی فلسطین، کتاب خاطرات نجلا سعید است اما ادوارد سعید نیز در آن حضوری مداوم دارد و همچون موسیقی متن، در پس زمینه ماجراها آمد و شد می‌کند.

فاضلی شوشی بیان کرد: نجلا سعید متولد بوستون و بزرگ‌شده نیویورک است و به استثنای سال‌های اول دبستان و دوران راهنمایی که از بروز دادن هویت عربی، فلسطینی-لبنانی‌اش واهمه داشت، در دوران دبیرستان و با شهرت فزاینده پدرش به عنوان بلیغ‌ترین مدافع حقوق فلسطینیان در غرب و آمریکا، یاد می‌گیرد کم‌کم با هویت خود آشتی کند. اگرچه در آمریکا به دنیا آمد و در آن‌جا بزرگ شد، هیچ‌گاه پیوندهایش را با ریشه‌های خود قطع نکرد و این را مدیون پدر و مادری بسیار دانا است که مهم‌ترین دغدغه‌شان انسان و کرامت انسان‌ها، فارغ از دیدگاه‌ها و مسلک‌هایشان است.

وی در ادامه گفت: خانه ادوارد سعید و مریم قرطاس در آپر وست ساید منهتن، پذیرای مهمانان مختلفی بود که طیفی وسیع از روشنفکران مانند نوآم چامسکی و سوزان سونتاگ و چهره‌های شاخص مقاومت فلسطین را در بر می‌گرفت و مطمئناً همین مهمانان به ویژه مهمانان فلسطینی و لبنانی در شکل‌گیری جهان‌بینی نجلا نقش داشتند. فلسطین و حقوق فلسطینیان همیشه جزو دغدغه‌های پدر و مادر نجلا بودند. سفرهایی که نجلا در ایام کودکی به همراه پدر و مادرش و در مواردی فقط با مادرش، به بیروت می‌کرد او را با ریشه‌هایش پیوند می‌زدند و همان‌گونه که در جایی اشاره کرده است خانه پدربزرگش _جِدّو امیل_ در بیروت دو چهارراه با مقر سازمان آزادی‌بخش فلسطین (ساف)، در زمانی‌که مقر آن در بیروت بود، فاصله داشت.

فاضلی شوشی افزود: آگاهی از هویت فلسطینی و حقوق تضییع‌شده فلسطینیان مسئله‌ای بوده که همیشه در خانه‌شان مطرح بوده است بدون اینکه پدر و مادر نجلا -ادوارد و مریم- بخواهند این درس‌ها را به زور به فرزندانشان یاد بدهند. مثلاً نجلا در شرح یکی از خاطره‌های کودکی، از ماجرایی در پنج سالگی‌اش در ایام کریسمس می‌گوید. نجلا به همراه پدر و برادرش ودیع سوار اتومبیلند و او شروع به خواندن ترانه‌ای می‌کند که در مدرسه به آنها یاد داده بودند و وقتی به کلمه اسرائیل می‌رسد برادرش با مشتی بر بازوی او از او می‌خواهد به جای نام اسرائیل بگوید «فلسطین اشغالی». و اشاره می‌کند پدرش همیشه در خانه برای اشاره به این سرزمین همین عبارت را به کار می‌برد.

وی بیان کرد: اما مهم‌ترین تأثیر و مواجهه نجلا با هویت فلسطینی‌اش که او را وادار به همدردی با این مردم کرد، سفری بود که به همراه خانواده به سرزمین‌های اشغالی و غزه داشت. او در آنجا با واقعیت‌هایی تلخ روبه رو شد که پیش از آن به این اندازه ملموس احساسشان نکرده بود: «بابا گفت: «این مکان بالاترین تراکم جمعیتی رو توی کل دنیا داره. شصت‌وپنج هزار نفر توی این مکان روی سر همدیگه دارن زندگی می‌کنن. نج، داری گوش می‌دی؟ توی فضایی به وسعت نیم مایل مربع! …آمارها کابوس‌وارن: نرخ مرگ و میر وحشت‌بار نوزادان، بیکاری شدید، پایین‌ترین میزان سرانه در سرزمین‌های اشغالی، بیشترین روزهای حکومت نظامی، کم‌ترین خدمات پزشکی. و تو خود حدیث مفصل بخوان». و این مربوط به بیست سال پیش بود. امروز حال و روز غزه بسیار بسیار بدتر است.» و در این سفر، پس از دیدن ظلمی که به مردمانش می‌رود می‌گوید: «با استیصال می‌خواستم رنج بکشم. نه فقط به خاطر بابا، بلکه برای تمامی فلسطینیان.»

فاضلی شوشی در ادامه گفت: نجلا در آن هنگام که دختری تقریباً هفده ساله بود برای کمک به مردم فلسطین شیوه‌ای جز تحمیل کردن رنج بیشتر بر خود از راه امساک از غذا خوردن نمی‌یابد، اما حالا نجلا با الهام از کارهای پدرش نقشی فعالانه‌تر را برگزیده است. او کتابی می‌نویسد که می‌توانست عناوین متفاوتی داشته باشد، اما برای کتاب خاطراتش، که بخش عمده‌ای از ماجراهایش در نیویورک می‌گذرند، عنوان «در جست‌وجوی فلسطین» را برمی‌گزیند. او پس از انتشار کتاب، نمایشنامه‌ای یک نفره نیز بر مبنای آن نوشت و به مدت هشت هفته در آمریکا روی صحنه برد.

وی افزود: سخت بتوان از نجلا سعید یا خانواده سعید صحبت کرد بی‌آن که به پدرش، ادوارد سعید، اشاره کرد؛ روشنفکر و نویسنده‌ای که همواره او را به عنوان یکی از تأثیرگذارترین اندیشمندان قرن بیستم به شمار می‌آورند و در این میان، دشوار است نام بردن از ادوارد سعید بی‌آن که او را با فلسطین و مسئله فلسطین تداعی کرد. ادوارد سعید نماد خودمختاری فلسطین است. او بدون شک بزرگ‌ترین مدافع حقوق فلسطینیان در جهان غرب مخصوصاً آمریکا به شمار می‌رود. سعید همیشه با ساف و عرفات روابط خوبی داشت و در نوشتن و ترجمه اولین بیانیه رسمی فلسطین در سازمان ملل که عرفات ایراد کرد، نقشی مستقیم داشت. اگرچه پس از پیمان اسلو رابطه‌اش با ساف و عرفات از هم گسست اما تا زمان مرگش در ۲۰۰۳، همچنان قاطع و سرسخت به دفاع از فلسطین و فلسطینیان پرداخت و در طول شاید ۵۰ سال فعالیت آکادمیک، روشنفکری و سیاسی، از این هدف دست نکشید. فاضلی شوشی بیان کرد: او با نوشتن کتاب‌ها و مقاله‌ها و شرکت در مناظره‌ها، به گفته تیموثی برنان، شاگرد، دوست و نویسنده کتاب زندگی نامه ادوارد سعید: «تقریباً یک‌تنه قداست جایگاه صهیونیسم را از بین برد و نقد اندیشه صهیونیسم را به امری قابل احترام و در برخی محافل، به امری پرطرفدار بدل کرد.» میزان تأثیرگذاری سعید به حدی بود که صهیونیست‌ها به او لقب «پروفسور ترور» داده بودند. ادوارد سعید با شخصیت و دانش منحصربه‌فردش آدم‌هایی فراوان را که در مسئله فلسطین یا بی‌طرف بودند و یا مواضعی طرفدار صهیونیسم داشتند به تغییر رویه واداشت و آنان را به مدافعان خودمختاری فلسطین و حقوق فلسطینیان تبدیل کرد. مطمئناً شخصیت‌های آکادمیک بزرگی مانند کورنل وست، کنشگر سیاسی مخالف صهیونیسم، استاد دانشگاه پرینستون و از جمله منتقدان سرسخت سیاست‌های ایالات متحد، یا جودیت باتلر، منتقد، فیلسوف و فمینیست آمریکایی، در مواضعشان در مخالفت با سیاست‌های اسرائیل تحت تأثیر ادوارد سعید بودند.

وی در ادامه گفت: نجلا سعید چند ماه پیش در تظاهراتی که دانشجویان دانشگاه کلمبیا علیه کشتار مردم غزه به دست اسرائیل به راه انداخته بودند، شرکت کرد و از میزان بالای آگاهی دانشجویان شگفت‌زده شده بود. او در این باره می‌گوید در دست بسیاری از آنان کتاب «مسئله فلسطین» نوشته ادوارد سعید را دیده بود و مطمئن بود اگر پدرش زنده بود و این دانشجویان را می‌دید که چنین به پاخاسته‌اند حتماً احساس غرور و افتخار می‌کرد و این به گفته کورنل وست «میراث ادوارد سعید» است، او کاری کرده است که با دیدن ظلم و بی عدالتی «آرامشمان سلب» شود.

کتاب «در جست و جوی فلسطین» تالیف نجلا سعید و ترجمه احمد فاضلی شوشی با ۲۳۳ صفحه و بهای ۳۲۰ هزار تومان از سوی نشر عبارت به بازار کتاب آمد.