سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): کتاب «ره‌نامه»، مجموعه ۴۰ جلدی منتشر شده توسط انتشارات انقلاب اسلامی وابسته به دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای است که به موضوعات گوناگونی می‌پردازد و در واقع حاصل بیانات در موقعیت‌های مختلف است.

علیرضا بیابان‌نورد سروستانی، نویسنده، پژوهشگر و عضو هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی، هر سه‌شنبه در ایبنا به تحلیل و معرفی جلدی از این مجموعه می‌پردازد. در دو شماره گذشته نیز مجموعه «ره‌نامه تمدن‌ساز»؛ نرم‌افزار ورود به چله دوم انقلاب و «ره نامه» انقلاب اسلامی؛ گفتاری در باب عاشورا معرفی مجموعه ره‌نامه و جلد ۱۲ در خصوص عاشورا به قلم وی در ایبنا منتشر شده است.

خشت و آینه؛ نگاهی به اندیشه‌های مقام معظم رهبری در مورد جوان و جوانی

کتاب «ره‌نامه»، مجموعه ۴۰ جلدی منتشر شده توسط انتشارات انقلاب اسلامی وابسته به دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای است که به موضوعات گوناگونی می‌پردازد و در واقع حاصل بیانات در موقعیت‌های مختلف است. در این گفتار نگاهی به اولین جلد مجموعه با عنوان ره‌نامه :۱ ویژه جوان داشتیم؛

درآمد

جوانان به‌عنوان شکل‌دهنده حرکت عظیم ملّی و موتور محرکه کشور و سازندگان و مدیران و کارگزاران کشور در آینده هستند و در هرکجا می‌بایست با پاکی و پارسایی و دینداری و تقوا، نیروی جواتی خود را به کار گیرند. از یک جوان انتظار می‌رود در عین پاکی، پارسایی و دینداری، بانشاط، پرشور، اهل ابتکار و خلاق بوده و از هرگونه تنبلی بپرهیزد. تقوا و خویشتن‌داری را سرلوحه کار خودش قرار داده و در مسیر تکامل خود، خانواده، محیط و کشورش از نیروی عظیم جوانی بهره جوید و در دوره‌ها و اقتضائات کشور مثل جنگ، سازندگی، میدان علم و پیشرفت و… تمام استعدادهای خود را به کار گیرد.

سرمشق (درکلام امام خمینی (ره))

با وجود آنکه نظام طاغوتی پیشین با پشتوانه‌ی تمام قدرت‌های شرقی و غربی تلاش داشت کشور را به همان سبک و سیاق سابق و تحت سلطه نگه دارد، جوانان با تکیه بر اسلام و برای تشکیل حکومت اسلامی بپا خواستند و به همت هم اینان باید نهضت حفظ شود. جوانان باید راه سازندگی را پیش گرفته و با خدمت به انسان‌ها و بندگان خدا که در واقع خدمت به خداست، راه را پیش ببرند و تلاششان آن باشد که چشم از مخلوق بردارند و فقط در مسیر خود خدا را ببینند. «کاری که برای خداست خدا توجه می‌کند و اگر برای خدا نباشد، همه عالم هم توجه کنند، چیزی نیست».

جوانان ذخیره اسلام و ملت ایران هستند و خداوند با تحول روحی در جوان‌ها، باعث موفقیت انقلاب اسلامی در ایران شد و با توکل به خداوند و پشتوانگی خداوند چه بسا با عدّه‌ای بسیار کم بر دشمنان هر اندازه هم که بزرگ باشند پیروز می‌شوید؛ «وقتی مقصد خدا باشد، مقصد این باشد که اسلام زنده بشود، مقصد این باشد که احکام اسلام در مملکت جاری شود، مقصد که الهی شد دنبالش پیروزی است».

توصیه به جوانان آن است که قدر لحظات شیرین زندگی خود را دانسته و خود را برای مبارزه‌ای علمی برای زنده کردن روح جستجو و کشف واقعیت‌ها و حقیقت‌ها و مبارزه‌ای علمی که در بهترین صحنه‌های زندگی و جهاد و شهادت قرار دارد آماده کنند و «نکته دیگری که از باب نهایت ارادت و علاقه‌ام به جوانان عرض می‌کنم این است که در مسیر ارزش‌ها و معنویات از وجود روحانیّت و علمای متعهّد اسلام استفاده کنید، هیچ گاه و تحت هیچ شرایطی خود را بی‌نیاز از هدایت و همکاری آنان ندانید».

جایگاه، اهمیت، ویژگی و وظایف جوان

سه خصوصیت بارز و برجسته جوانان انرژی، امید و ابتکار است که اگر درست هدایت شود، جوان راه اسلامی را که همان به فعلیّت رسانیدن استعدادها است، پیدا می‌کند و حال که در کشوری اسلامی زندگی می‌کنیم و اقتدار ملی در اختیار اسلام است، زمینه مهیا است تا جوانان با بزرگترین سرمایه جوانی خود یعنی همان دل پاک و نورانی خود، با خشوع، ذکر، تضرّع و توسل، دل خود را با خداوند متعال آشنا کرده و از این طریق نور معرفت الهی بر دل‌ها خواهد تابید. جوانان با دل پاک و نورانی، حقیقت‌پذیری، پرشوری و بانشاط و پرانگیزگی و شجاعت، انرژی متراکم، گره‌گشایی در دوران سخت، نیرو و استعداد، قدرت تفکر و تحلیل، امیدوار و امیدبخش بودن، انقلابی بودن و بصیرت فراوان نه تنها از نسل قبل از خود عقب نیستند، بلکه بصیرت آنان از جوانان روزگار اول انقلاب و در طول انقلاب نیز بیشتر است و علیرغم برخی بدبینی‌ها در مورد نسل جوان «اما سر جمع وقتی نگاه می‌کنم به محیط جوانی کشور، از خداوند متعال سپاسگزاری می‌کنم. با این همه عوامل انحراف، با این همه انگیزه، با این جبهه وسیع دشمنی و تمرکز روی جوان‌ها، ما یک مجموعه بزرگ جوان داریم که مومنند، متدینند، انقلابی‌اند، اهل توسل‌اند، اهل شور و عشق به معنویتند، این چیز کمی نیست، این چیز خیلی مهمی است، خیلی چیز بزرگی است…».

«اینکه بنده بارها تکرار می‌کنم که جوانان امروز، از جوان اول انقلاب و دوران جنگ اگر جلوتر نباشد، بهتر نباشد، عقب‌تر نیست -و من معتقدم که جلوتر است- به همین خاطر است که امروز با این همه ابزارهای تبلیغی، با این همه شگردهای گوناگون فرو ریختن پایه‌های ایمان، جوان انقلابی ایستاده است…» .

وظایف جوان

حال این جوانان می‌بایست با توسل به خداوند متعال قدر جوانی خود را بدانند و خود را در زمینه‌های تزکیه و اخلاق پیش ببرند و از رعایت دو نکته یعنی ذکر (یاد خداوند و عدم غفلت از خداوند، وظیفه و مسئولیت و..) و توبه غافل نشوند. همچنین بدون بی‌تفاوتی و خونسردی، در حرکت عظیم مردم ایران پیشرو باشند و یاس و ناامیدی از آفات بزرگ دوران جوانی است که می‌بایست از آن بر حذر بود.

از وظایف مهم دیگر جوانان موثر بودن در محیط مدرسه، خانه، دانشگاه و در کل جامعه و تأثیرگذاری بر آن است. مسئولیت‌پذیری جوان نیز ایجاب می‌کند خود را از مسائل انقلاب و جامعه برکنار نداند و با اعضای خانواده و دوستان، ارتباطات روشنگر داشته باشد و در مسائل کشور و جامعه و حل آنها سهیم باشد و خود را نسبت به آینده کشور، ملّت و تاریخ مسئول بداند. جوانان همچنین می‌بایست برنامه‌های دشمن را بشناسند و با آگاهی کامل نسبت به هرچیزی که باعث می‌شود ذهن آنها را از آرمان‌های انقلابی و اهداف اصلی فاصله بگیرد، هشیار باشند و روشنگری کنند و دقیقاً در جهت مخالف با نقشه دشمن حرکت کنند و از مکر دشمن غافل نشوند که به دنبال آن است تا با سرگرم کردن جوانان به مسائل جنسی، مسائل شخصی، مواد مخدر و مسکر، ایمان و اعتقاد به اسلام و اصول انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی و حتی امام (ره) را در آنها ضعیف و حذف کند.

قشر جوان باید مراقب حرکت‌های خرابکارانه که درصدد ایجاد بی‌تفاوتی و از بین بردن وحدت است، باشد.

خواندن تاریخ از وظایف دیگر جوان انقلابی است؛ به ویژه تاریخ دوران معاصر و دویست سال اخیر.

تهذیب، تحصیل، ورزش، عدالت‌طلبی و آرمان‌گرایی از وظایف مهم دیگری است که با انقلابی مثبت بودن و با دوری از راحت‌طلبی وارد میدان‌های فرهنگی، سیاسی و… شوند و آینده درخشانی که در انتظار کشور است را شاهد و در رقم زدن آن سهیم باشند.

ادامه دارد…