دوشنبه ۱۳ اسفند ۱۴۰۳ - ۱۳:۱۹
چرا الگوی ژانر وحشت دیگر کشورها با فرهنگ ما سازگاری ندارد؟

مجید کیانیان نویسنده کتاب «سفر به وادی هول» گفت: این کتاب یک راهنمای کاربردی عملی برای بومی‌سازی ژانر وحشت در فیلم کوتاه است. در نهج‌البلاغه گفته شده است که در موقعیت وحشت، خودت را در دل آن قرار بده، برخلاف فرنگی‌ها که می‌گویند فرار کنید. مباحث این کتاب در سطح متوسطی قرار دارد و مخاطب آن جوان انجمن سینمای جوانان است.

مجید کیانیان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) گفت: این کتاب یک راهنمای کاربردی عملی برای بومی‌سازی ژانر وحشت در فیلم کوتاه است؛ این‌که چطور ما می‌توانیم براساس مختصات فرهنگی، اجتماعی، هنری و سیاسی، ژانر وحشت را در فیلم کوتاه بومی‌سازی کنیم. موضوعاتی از قبیل اینکه چرا سینمای کشورهای مختلف نیاز به ژانر وحشت دارد؟ اصلاً چرا جامعه نیاز به وحشت دارد؟ موضوع دیگر این است که کشورهای مختلف جهان از ژاپن، کره، چین، فیلیپین در آسیا تا فرانسه، آلمان و انگلیس در اروپا و مکزیک و نیوزلند در آمریکا، به نحوی ژانر وحشت را بومی‌سازی کرده و از ارواح، اجنه و باورهای عامیانه و هیولاهای سنت خودشان استفاده کرده‌اند.

او ادامه داد: در مبحث بعدی بررسی می‌کنیم که وحشت در فرهنگ ایرانی اسلامی ما چه ممیزهایی دارد؟ چرا با وجود اینکه فرمول‌های متداول غربی هالیوودی را رعایت کرده‌ایم اما روی سینمای ما جواب نمی‌دهد. اینجا یک اصطلاح‌شناسی وحشت را انجام دادیم و در منابع دینی بحث وحشت را بررسی کردیم. مثلاً در نهج‌البلاغه گفته شده است که در موقعیت وحشت، خودت را در دل آن قرار بده، برخلاف فرنگی‌ها که می‌گویند فرار کنید. ما در مبانی عرفانی هم مسئله خوف را داریم که وحشت سالک از خطا، کمبودها و فقرش در مقابل خداوند را نشان می‌دهد. این بررسی‌ها نشان می‌دهد که چرا نیاز است این ژانر با توجه به فرهنگ ما بومی‌سازی شود. بعد از آن مقوله اقتباس را مورد توجه قرار دادیم که چه ظرفیت‌های ادبی، فرهنگی، هنری در متون ادبیات ما وجود دارد. موضوع دیگر، مجموع توصیه‌هایی از فیلم‌سازهای شاخص ژانر وحشت به فیلمسازهای جوان تازه‌کار، به همراه ۱۵ طرح پیشنهادی است. موضوع دیگر روانشناسی وحشت است، درواقع یک نگاه ۳۶۰ درجه به معقوله وحشت، از نگاه افرادی چون فروید، یونگ و کانت می‌اندازد.

وی افزود: این کتاب گفتمانی را شکل می‌دهد که همزمان با مباحث نظری باید کاربردی هم باشد، مباحث این کتاب در سطح متوسطی قرار دارد و مخاطب آن جوان انجمن سینمای جوانان است. کتاب «سفر به وادی هول» پله‌پله از سوال اول که چرا ما نیازمند این ژانر هستیم تا نقطه آخر یعنی بومی‌سازی، مخاطب را همراهی می‌کند. در فصل آخر کتاب، ۴۰ مرحله پرداختن به یک فیلمنامه با ژانر وحشت ۳۰ دقیقه‌ای، برای فیلم کوتاه در اختیار مخاطبان قرار گرفته است. در نهایت هم ۱۵ طرح پیشنهادی ارائه شده است.

کیانیان گفت: در دوره آذرپندار بنا به آسیب‌شناسی که صورت گرفته بود ۲ مقوله را در اولویت قرار دادند، اول اقتباس و دیگری تنوع ژانر. طبق آسیب‌شناسی، مشخص شده بود که عموم هنرجویان، فیلم‌کوتاه را نقطه عزیمتی برای فیلم بلند می‌بینند. با نگاهی به جشنواره فیلم فجر متوجه شدیم درصد قابل توجهی فیلم اولی بودند، یعنی کسانی که تجربه فیلم کوتاه داشتند و یک گرایشی هم به ملودرام و دارم ایجاد شده بود. به همین علت تصمیم بر این شد که روی تنوع ژانر و اقتباس کار کنیم. موضوع همایش اول مسئله ژانر در فیلم کوتاه بود، همایش دوم بومی‌سازی ژانر و همایش سوم در رابطه با ژانرهای آمیخته بود. من در دوره اول جایزه برگزیده همایش را گرفتم، آنجا ۱۰۰ فیلم کوتاه برگزیده جشنواره‌های سطح الف را بررسی کردیم و متوجه شدیم برخلاف تصور عام، در ایران چقدر تنوع ژانر وجود دارد. بعد فیلم‌های انجمن را مورد بررسی قرار دادیم و دیدیم که بخش قابل‌توجهی ملودرام و درام هستند. اینجا نقطه عزیمتی شد که در کنار برنامه‌های انجمن، ببینیم چه کارهایی می‌توان انجام داد. در جلسه‌ای ایده ژانر وحشت که اقبال زیادی پیدا کرده بود، طرح مسئله‌ای شد که چرا الگوهای قبلی اینجا پاسخگو نیست. پژوهشی روی این کار انجام گرفت که کار ترجمه نباشد، چون ترجمه الگوی قبلی‌ها می‌شود. در نهایت یک کتاب تالیفی ارائه شد که راهنمایی برای هنرجوهای فیلم کوتاه باشد.

چرا الگوی ژانر وحشت دیگر کشورها با فرهنگ ما سازگاری ندارد؟

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

تازه‌ها

پربازدیدترین