به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ آیین اختتامیه بخش «کتاب و سینما» ی چهل‌ویکمین جشنواره فیلم کوتاه تهران دوشنبه ۲۷ مهر ماه با حضور جمعی از سینماگران و مدیران سینمایی در سالن شماره ۱۲ پردیس سینمایی گالری ملت برگزار شد.

در ابتدای برنامه، سید جواد میرهاشمی مدیر انتشارات انجمن سینمای جوان ایران گفت: به اختتامیه بخش «کتاب و سینما» خوش آمدید. از اهالی قلم و هنرمندانی که چراغ این محفل را روشن نگه داشته‌اند، سپاسگزارم. قدردان همه دوستان خانه کتاب ادبیات ایران و انجمن سینمایی جوانان و همچنین انتشاراتی که همیشه همراه ما بوده‌اند، هستیم.

وی افزود: در عالم سینما، ما «فیلم‌باز» داریم و در عالم کتاب هم می‌توان از «خوره کتاب» یا «کرم کتاب» یاد کرد. این شب صمیمی را به شما تبریک می‌گویم. جا دارد یادی کنم از آقای جلیسه و آقای حسین‌پور که در خدمتشان هستیم و آقای موسوی که تا الان چراغ کتاب و سینما را روشن نگه داشته‌اند.

میرهاشمی گفت: اکنون این وظیفه در دستان علی رمضانی و مهدی آذرپندار است و امیدواریم بتوانیم چشم‌اندازی بلند مدت داشته باشیم. شاید در روز اولی که حدود ۱۰ سال پیش این برنامه برگزار شد، ما ۴ یا ۵ فیلم بیشتر نداشتیم و این تعداد در سه سال پیش، ۱۲ فیلم، سال گذشته ۱۶ فیلم و امسال به همت دوستان فیلم‌ساز، این تعداد به ۲۷ فیلم افزایش یافت. امیدوارم که روزی برسد که چهلمین شب کتاب و سینما را در هفتادمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران برگزار کنیم.

پس از آن از علی رمضانی مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران گفت: خوشحالم که برای سومین مرتبه در جشنواره فیلم کوتاه تهران، در اختتامیه بخش «کتاب و سینما» حضور دارم. خدا قوت می‌گویم به همه فیلم‌سازان عزیز، کارگردانان و تمامی دست‌اندرکاران و عوامل برگزاری این جشن سینمایی که هر سال باشکوه‌تر برگزار می‌شود.

وی افزود: امروز؛ اقتباس در سینمای جهان سهم قابل‌توجهی از آثار را به خود اختصاص می‌دهد اما در کشور ما همچنان سهم اقتباس از آثار سینمایی اندک است که این امر باید تسهیل شود. همانطور که در این ۳ سال، سید جواد میرهاشمی اشاره کرد، از ۱۲ فیلم به ۲۷ فیلم رسیدیم که این ۲۷ فیلم نیز با سخت‌گیری دوستان، اجازه ورود به این بخش را پیدا کردند.

رمضانی مطرح کرد: یکی از مسائل مهم، پیوسته نبودن نویسندگان با سینماگران و نبود تصویری مشخص از اثرگذاری اقتباس ادبی بر ساخت و بازآفرینی آثار جدید سینمایی است. از این به بعد، لازم است انجمن سینمایی جوان ایران و خانه کتاب و ادبیات ایران به این موضوع جدی‌تر بپردازد. ما تجربه‌ای در نمایشگاه کتاب تهران داشتیم که در بخش «سینما و کتاب»، سانسی ویژه برای اهل قلم و نویسندگانی که آثارشان قابلیت اقتباس داشت؛ برگزار شد. از این تجربیات می‌توان استفاده کرد تا پیوند ادبیات و سینما و بالعکس بیشتر روشن شود و فیلم‌سازان جوان نیز بیشتر با آثار ایرانی که قابلیت اقتباس دارند، آشنا شوند.

مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران تصریح کرد: اقتباس می‌تواند لایه‌های مختلفی از یک متن را آشکار کند و در عین حال، لایه‌های دیگری را همچنان پنهان نگه دارد. شما مشاهده کرده‌اید که آثار خارجی نیز که از آثار ادبی اقتباس شده‌اند، هر کدام تازگی‌هایی برای مخاطبان سینما و ادبیات به همراه دارند. اقتباس از آثار نویسندگان اروپایی و آمریکایی همواره باعث ایجاد جذابیت و نوآوری در آثار سینمایی شده است. این ساخت یک روایت تازه از دیدگاه نویسنده، جذابیت و اهمیت این پیوند را دوچندان می‌کند.

او گفت: در همین راستا، مجری اشاره‌ای به تصویری از شهادت یحیی سنوار داشت که هرچند ممکن است در ابتدا ادبیات به نظر نیاید، اما با دقت در آثار او، می‌توان رگه‌هایی از مقاومت و بازآفرینی ادبیات را دید. این تصویر نهایی از او، بی‌شک الهام‌بخش خلق آثار ادبی و سینمایی خواهد بود و پیوندی انکارناپذیر میان ادبیات و سینما برقرار می‌کند.

وی افزود: به همه برگزیدگان، از رتبه سوم و دوم تا فیلمنامه برگزیده و رتبه اول که به‌زودی معرفی می‌شود، تبریک می‌گویم. امیدوارم این راهی که شروع کرده‌اید را ادامه دهید و تعامل بین انجمن سینمایی جوانان ایران و خانه کتاب و ادبیات ایران، شما را به ادامه این مسیر علاقه‌مندتر کند. استقبال و اعتراضات به عدم حضور در این بخش نشان می‌دهد که هر کجا متولیان حوزه‌ای به‌طور جدی آن را دنبال کنند، از طرف فیلم‌سازان جوان و با استعداد نیز جدی گرفته خواهد شد.

علی رمضانی گفت: امیدوارم امسال و سال‌های آینده در بخش‌های دیگر حوزه فیلم و در جشنواره فیلم فجر نیز، شاهد اقتباس‌های بیشتر و جایزه باشیم. برای همه شما فیلم‌سازان فیلم کوتاه آرزوی موفقیت دارم.

در ادامه مراسم، رونمایی از چند کتاب برگزار شد.

رامتین شهبازی سرپرست تألیف کتاب «فیلم جستار» درباره این کتاب گفت: رسم کتاب‌هایی که بر اساس مجموعه مقالات هستند در جهان متداول است اما در ایران به دلیل دشواری سرمایه‌گذاری روی آن‌ها، مراحل تولید کمی سخت است. در دنیا بیشتر دانشگاه‌ها متولی این کتاب‌ها هستند. «فیلم جستار» حتی از سوی بچه‌هایی که سینما نمی‌خوانند هم دنبال می‌شود. منابع مکتوب درباره فیلم جستار در ایران بسیار کم است پس تصمیم گرفتیم این کتاب را به شکل مجموعه مقاله کار کنیم و از دو نسل از پژوهشگران کمک گرفتیم. فکر کردیم این کتاب می‌تواند کامل‌تر شود و گفت‌وگو درباره آن شکل بگیرد پس به یک میزگرد فکر کردیم و این میزگرد هم در کتاب منتشر شد.

وی درباره دیگر کتاب با عنوان «اقتباس در فیلم کوتاه» مطرح کرد: من فیلم‌های اقتباس شده را بررسی کردم و فکر می‌کنم کتاب آموزشی خوبی است و می‌تواند در اختیار علاقه‌مندان قرار بگیرد.

حسن حسینی نیز به عنوان نویسنده کتاب بر روی سن دعوت شد که مطرح کرد: ادبیات عرب در واقع برگرفته از احادیث است و کلام آن بسیار مختصر است و دلالت بر مضمون دارد. حالا با توجه به وقت کم، سعی می‌کنم که در همان محدوده ۱۰ دقیقه‌ای که علما پیشنهاد کرده‌اند؛ صحبت کنم. ابتدا بگویم که بنده یکی از شاگردان اساتید و دوستانی هستم که در خدمتشان هستیم.

وی افزود: این مجموعه، یعنی کتاب و ویدیوی «الفبا» متاسفانه هنوز به دست شما نرسیده است. دلیل این تأخیر، زحمات فراوانی بوده که کمترین آن بر عهده من بوده است. تدوین و آرشیو زمان‌بر بوده و دوستان هنوز مشغول کار هستند. خبر خوش این است که ۷۰ درصد کار انجام شده و امیدوارم به زودی آماده شود.

حسینی با اشاره به حکایت معروف دزدان و سلطان محمود از مولانا گفت: ما همه کردیم کار خویش را، ای بزرگ آخر بجنبان ریش را. امیدوارم که این مجموعه به زودی آماده شود.

وی افزود: در مورد کل مجموعه باید بگویم که بنده خودم فقط یک عضو کوچک از این جمع هستم. این کار نمونه‌ای از یک کار تیمی خوب بوده است. رسم نیست که در این‌گونه مراسم‌ها از مدیران صحبت شود، ولی من برخلاف رسم عرض می‌کنم.

حسینی تصریح کرد: اگر این پروژه به صورت اداری و مدیریتی پیش می‌رفت، اصلاً به مرحله تولید هم نمی‌رسید. سید جواد میرهاشمی، از اول تا آخر در استودیو حاضر بود و با تیم فنی تا آخرین لحظه همکاری کرد. علیرضا بختیان هم تیم فنی را همراهی کرد. سید جواد میرهاشمی اولین مخاطب اپیزودها بود و ما هر اپیزود را که تمام می‌کردیم، او نکات جالبی مطرح می‌کرد.

وی افزود: باید بگویم محتوای آموزشی ذاتاً کمی خسته‌کننده است. اگر مجموعه «الفبا» خسته‌کننده نیست، به دلیل تذکرات این بزرگواران بود که ما سعی کردیم لحاظ کنیم.

وی تصریح کرد: این مجموعه سعی داشت که تنوع آرایی داشته باشد و به حقیقت باور دارم که این تنوع در نظرات به خوبی در آن نمایان است.

در ادامه علی روحانی مولف کتاب «ژانرهای ترکیبی» طی سخنانی، عنوان کرد: این کتاب به بررسی ژانرهای ترکیبی می‌پردازد و سه فصل دارد که فیلم‌های خارجی و داخلی را بررسی می‌کند.
روحانی در ادامه با قرائت متنی از یحیی سنوار یاد کرد.

روحانی گفت: در این موقعیت نابه‌هنگام، سوژه شناسنده فاتح، فاصله‌اش را از تصویر از دست داده و به جزئی از تصویر بدل می‌شود؛ به بیان لکانی، لکه به تماشاگرش می‌گوید «تو فکر می‌کنی که از فاصله‌ای امن نگاه می‌کنی، درحالی‌که این من هستم که تو را می‌بینم و حضورت را به‌عنوان تماشاگر به حساب می‌آورم». این غافلگیری، این سقوط سروریِ نگاه، با پرتاب چوب از سوی مردِ مبارز قطعی می‌شود و همه فاصله امن فرو می‌ریزد. از این رو واکنش پهپاد که هراسان می‌چرخد، همان اضطراب مخاطبی است که تهدید را با تمام وجود احساس می‌کند. کنش چند لحظه‌ای یحیی سنوار، امنیت و سروریِ شاید ذاتیِ نمای هلی‌شات را با بحران ابدی مواجه می‌کند و به شیوه قفانِگرانه، همه نمونه‌های قبلی را نیز با اضطراب مواجه می‌کند؛ تو گویی همیشه در آن سوی ویرانه‌ها، کسی بوده که به سوژه فاتح می‌نگریسته و این فاصله امن که به مبنای معرفت کاذب شناسنده می‌انجامد، از اساس سرابی بیش نبوده است. بر خلاف درک تصاویر مسلط که مخاطب را با خود درگیر نمی‌کند و نتایج یکسانی به همراه دارد، فهم شکاف و لکه درون تصویری که چنین قرائتی را برمی‌تابد، هیچگاه یکسان نیست و هر مخاطبی از موقعیت خویش به آن خیره می‌شود و معرفت می‌یابد. چنین است که در نگاه خیره یحیی سنوار به تصویرش، چیزی هست که تأثیر آن تا آینده‌ای نامعلوم باقی خواهد ماند.

مجید کیانیان نویسنده کتاب «سفر به وادی هول» هم عنوان کرد: انجمن در چند سال اخیر به موضوع ژانر پرداخته و در این کتاب به این اشاره شده که کشورهای مختلف چگونه به سمت بومی سازی ژانر رفته و اقتباس را در پیش گرفته است. ما یک موقعیتی بینابین ایجاد کنیم یعنی خیلی زیاد به سمت آکادمیک نرود.

در ادامه هادی مقدم دوست درباره «تجربه نگاری فیلم اول» به نویسندگی پیمان شوقی مطرح کرد: این کتاب شامل ۱۴ گفت‌وگو با بچه‌های فیلم کوتاه‌ساز است. این کتاب کتاب چگونه ساختن فیلم اول نیست گرچه از همه ۱۴ نفر پرسیده شده که چگونه فیلم اول را بسازیم‌. روش پیشنهاد نمی‌کند بلکه راه و روش شخصی افراد را بررسی می‌کند. این کتاب الگو ارایه نمی‌دهد ولی کمک می‌کند که چگونه راه خودمان را پیدا کنیم و نگاه شغلی به فیلمسازی ندارد.

در ادامه این مراسم جوایز فیلم سوم و دوم برگزیده و دبپلم‌های افتخار اهدا شد که به شرح زیر است:

لوح تقدیر و دیپلم افتخار به محمدرضا مرادی و روناک جعفری برای فیلم‌های کوتاه «جنگل» و «شاهپر» اهدا شد.

جایزه فیلم دوم این بخش به عمار خطی کارگردان فیلم کوتاه «شازده کوچولو» اهدا شد.

همچنین جایزه فیلم سوم بخش کتاب و سینما نیز به محمدامین خنکال کارگردان فیلم کوتاه «رئیس شمایی» اهدا شد.

همچنین که جایزه نهادهای و کتابخانه‌های کشور به سهیلا پورمحمدی کارگردان فیلم کوتاه «کوتای» اهدا شد.