سرویس مدیریت کتاب خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، علیرضا شعبانی، بنیانگذار و مدیر انتشارات شنوبوک: همه ما از لحظه تولد و حتی زمانی که در رحم مادرمان بودیم با زبان مادری‌مان آشنا شدیم و اولین کلماتی که در زندگی‌مان شنیدیم به زبان مادری بوده است و در واقع دلیل نامگذاری (زبان مادری) همین است و به‌صورت ناخودآگاه به آن علاقه‌مندیم و به زبان مادری‌مان عِرق داریم. اهمیت و ضرورت یادگیری و آموزش به زبان مادری تا آنجاست که سازمان یونسکو طی تحقیقات گسترده با مشارکت دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی بزرگ در سراسر دنیا به نتایج شگفت‌انگیزی درباره تاثیر زبان مادری در یادگیری و آموزش کودکان و بزرگسالان رسیده است و ۲۱ فوریه (۲ اسفند) هر سال را به نام روز جهانی زبان‌های مادری نامگذاری کرده است.

طبق آمار، سرانه مطالعه کشور ۱۶ دقیقه اعلام شده است؛ (به فرضِ درست بودن این آمار) هنوز با کشورهای دیگر مثل هند (۱ ساعت و ۵۲ دقیقه) خیلی فاصله داریم. آمار پایین مطالعه در کشور ما این را نشان می‌دهد که کمتر از ۱۰ درصد مردم اهل مطالعه مستمر هستند و این موضوع بیانگر این است که فقط به قشر خاصی در حوزه کتاب و کتابخوانی توجه شده نه همه جامعه.

۴۹ درصد از جمعیت کشور را اقوام بزرگ ترک و کرد و لر و لک و ترکمن و بلوچ و سیستانی و عرب و … تشکیل می‌دهند که بیشتر مردم در این اقوام از لحظه‌ای که از خواب بیدار می‌شوند تا لحظه‌ای که می‌خوابند با اکثر هم‌زبانان خودشان، به زبان مادری ارتباط و مکالمه دارند و حتی به زبان مادری خواب می‌بینند و به زبان مادری با خود فکر و برنامه‌ریزی روزانه دارند، حال چرا کتاب‌ها را به زبان مادری خودشان نداشته باشند؟

جدا از علاقه و عشقی که مردم به زبان مادری خودشان دارند، از نظر علمی این موضوع تحقیق و بررسی شده که وقتی افراد به زبان مادری صحبت می‌کنند، انرژی کمتری صرف می‌کنند؛ چراکه مغز نیاز به ترجمه همزمان کلمات زبان دیگر را به زبان مادری ندارد و در واقع، هم درک و فهم مطالب وقتی به زبان مادری بیان می‌شود برای افراد راحت‌تر و عمیق‌تر است و هم انرژی کمتری را برای بیان مطالب و درک آن‌ها مصرف می‌کنند.

شنوبوک با کشف همین نیاز پنهان جامعه، به ترجمه و تولید کتاب‌ها به زبان مادری اقوام بزرگ ایرانی اقدام کرده است و طی تحقیقات میدانی و نظرسنجی از مردم در اقوام مختلف، مشاهده شد که تولید کتاب‌های صوتی به زبان مادری می‌تواند تاثیر زیادی در افزایش اشتیاق مردم به مطالعه در اقوام مختلف داشته باشد، این استارتاپ با ایده نوآوارانه خود موفق به کسب عنوان «استارتاپ برتر» در کنگره ملی موبایل ایران شد.

جالب است بدانید که در کشور ما ۷۶ زبان و گویش مختلف وجود دارد که از این تعداد، ۳۱ گویش فقط مربوط به زبان فارسی است، این یعنی ما حتی در زبان فارسی هم گویش‌های متنوع زیادی داریم که از جذابیت‌های کشور عزیزمان ایران است.

زبان‌های مادری میراث زنده و ارزنده ماست که تاکنون نسل به نسل به دست ما رسیده و مردم بزرگ ایران در همه اقوام به خوبی از آن‌ها پاسداری و حفاظت کرده‌اند، البته که در برخی مناطق و برخی زبان‌ها و گویش‌ها خطرات نابودی زبان و گویش حس می‌شود که لزوم توجه همه ما به این زنگ خطر را می‌طلبد.

زبان‌های مادری برای انتقال و حفظ فرهنگ و سنت‌های جامعه، اهمیت زیادی دارد و همه ما در قبال پاسداشت و حفظ آن‌ها مسئولیم. در حوزه کتاب، مسئله دیگر این است که کتاب‌ها برای همه مردم در اقشار و اصناف مختلف مناسب‌سازی نشده است و فقط ویژه افراد با تحصیلات عالیه و شغل‌های خاص طراحی و تولید شده است، به‌طور مثال ما کتاب‌هایی که مناسب عوام جامعه ازجمله مکانیک، آرایشگر، خیاط، راننده تاکسی و خانم خانه‌دار باشد را خیلی کم داریم.

در واقع حجم زیاد کتاب‌ها، وجود کلمات سخت ادبی و قیمت بالای کتاب‌های چاپی و عدم دسترسی کتاب‌ها در همه جا از سری مسائلی است که موجب شده اقشار مختلف جامعه، از نعمت کتاب و کتابخوانی، کمتر بهره‌مند بشوند. با توجه به تغییر سبک زندگی مردم، کتاب‌ها هم باید مناسب‌سازی شود، به همین دلیل در شنوبوک کتاب‌ها را خلاصه‌نویسی کردیم و هر کتاب را به روشی کاملاً روان و محاوره‌ای برای مخاطبان در اقوام مختلف‌، روایت می‌کنیم؛ البته پیشنهاد می‌کنیم که بعد از شنیدن خلاصه کتاب‌ها، در صورت تمایل، کل کتاب نیز تهیه و مطالعه شود.

همچنین با توجه به قیمت بالای کاغذ و هزینه‌های چاپ، توانستیم با تولید کتاب‌های صوتی هزینه‌های تولید را کاهش دهیم و مخاطبان می‌توانند با تهیه اشتراک ارزان قیمت، به صورت نامحدود از همه کتاب‌ها در هرجایی به راحتی از طریق گوشی تلفن همراه خود استفاده کنند، در واقع تلفن همراه هر فرد، کتاب خانه صوتی همراه اوست و با ۱۵ دقیقه در روز می‌توانند به رشد و توسعه خود و خانواده‌شان کمک کنند.

هدف این است که شنیدن و روایت کردن را دوباره به خانواده‌ها برگردانیم، همان‌طور که می‌دانید ما ایرانیان از قدیم‌الایام، شنونده‌های خوبی بودیم، آن زمانی که پدران و بزرگان ما داستان و شعر و حکایت‌های آموزنده را روایت می‌کردند و همه می‌آموختند و لذت می‌بردند و بعد خودشان برای بقیه آن‌ها را روایت می‌کردند، ما باید این شنیدن و روایت کردن را در خانواده هایمان دوباره اجرا کنیم.

امیدوارم با ایده‌های نوآورانه و کاربردی و با کمک همه مردم فهیم ایران از اقوام بزرگ ایرانی، با ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی، فردایی بهتر برای خود و فرزندانمان بسازیم.