به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بوشهر، عبدالکریم مشایخی شامگاه دوشنبه در آیین رونمایی از آثار مکتوب و پژوهشی علیرضا رمضانی، نویسنده، موسیقیدان و هنرمند جنوبی شامل تاریخ شبانکارگان ایران، عناصر هنرهای تجسمی در شعر امروز و فیلم مستند گندم‌کوبی گفت: علیرضا رمضانی بیش از اینکه یک نویسنده و پژوهشگر دغدغه‌مند و ژرف‌نگر باشد، یک هنرمند و نوازنده باتجربه و باسابقه است که افتخار حضور در گروه‌های مطرح موسیقی ایرانی و شاگردی و همنشینی اساتید موسیقی ایران را داشته و دارد.
به گفته وی، رمضانی با نوشتن تاریخ شبانکارگان ایران، به‌مانند جمشید صداقت‌کیش با پژوهش‌های میدانی جغرافیای قوم شبانکارگان را در ایران به‌ویژه در منطقه جنوب به‌طور مفصل بازنمایی کرده است. به عقیده صداقت‌کیش، تاریخ شبانکاران یکی از مغشوش‌ترین تاریخ محلی ایران است که پس از براندازی دیلمان تشکیل حکومت داده‌اند. البته طبق برخی از منابع تاریخی، نسب قوم شبانکارگان به ساسانیان و اردشیر بابکان می‌رسد. به قولی، مادر اردشیر از قوم شبانکارگان بوده است.
رئیس بنیاد ایران‌شناسی شعبه بوشهر یادآور شد: علیرضا رمضانی تاریخ شبانکارگان را پیش از این دو جلد به همت حوزه هنری روانه بازار کتاب کرد اما در دومین چاپ، این اثر در یک جلد و با ویراست جدید منتشر شده است. بخش اعظمی از این کتاب دربردانده تاریخ، جغرافیای، اقتصاد، کشاورزی، فرهنگ و آداب و رسوم مربوط به منطقه شبانکاره استان بوشهر است.
علیرضا رمضانی، گمنامی خودخواسته در عرصه هنر استان بوشهر است
رضا معتمد، نویسنده، شاعر و منتقد ادبی در بخش بعدی این مراسم با اشاره به نقش‌آفرینی علیرضا رمضانی در عرصه هنر و پژوهش استان بوشهر گفت: رمضانی با وجود اینکه آثار قابل تامل و نقش موثری در موسیقی و خوشنویسی منطقه جنوب داشته است، در استان بوشهر کمتر معرفی شده و گمنام مانده است. البته به عقیده من، گمنامی او خودخواسته است.
وی سپس به کتاب «عناصر هنرهای تجسمی در شعر امروز» نوشته علیرضا رمضانی اشاره و تصریح کرد: این کتاب که حاصل پژوهش رمضانی در دوره ارشد است، اثری قابل اطمینان است که نشان می‌دهد نگارنده هر دو حوزه هنر و شعر را شناخته و با شاعران حشر و نشر داشته است، به عبارت بهتر، سلوک عملی در این وادی داشته و این سلوک در این اثر بروز یافته است.
معتمد با تاکید بر اینکه رمضانی در این اثر با محدود کردن دامنه موضوعی، برخی از المان‌های هنرهای تجسمی نظیر نقطه و خط را در شعر کهن مورد بررسی قرار داده است، افزود: در ادبیات و هنر ما اصطلاحی به نام «محاکات» داریم که به معنای بازنمایی است و نخستین بار از سوی ارسطو مطرح شد. بی‌شک شعر و هنر، بازنمایی و برداشتی از طبیعت توام با تخیل و حس و دخل و تصرف شاعر و هنرمند است. رمضانی در «عناصر هنرهای تجسمی در شعر امروز» به بازنمایی کاربرد هنرهای تجسمی در شعر روی آورده است.
این پژوهشگر و استاد دانشگاه یادآور شد: در شعر کلاسیک مثل اشعار حافظ، سعدی و… که بر تشبیه تکیه دارد، برداشت تک‌بعدی و تک ساحتی است اما در شعر معاصر که بر پایه استعاره و نماد استوار شده، برداشت چندساحتی است.
وی بیان کرد: رمضانی در این اثر، مثال‌هایی را در شعر حافظ بیان کرده است. البته به عقیده من، او می‌توانست عناصر هنرهای تجسمی را در شعر امروز مورد بررسی قرار بدهد؛ چون در این زمینه از تنوع و تعدد بیشتری برخوردار بود اما به هر روی حافظ یکی از شاعرانی است که در این اثر مورد توجه قرار گرفته است. همان‌طور که می‌دانید حافظ یکی از تصویرگراترین شاعر است که گاه در توصیف به زیباگرایی می‌رسد و گاه شعرش رنگ و بوی فلسفی می‌گیرد.
مولف «از جنوب غزل» با ذکر نمونه‌هایی از هنرنمایی حافظ در کاربرد نقطه و خط و رنگ در شعر توضیح داد: حافظ در شعر گاه از نقطه در توصیف جمال یار وام می‌گیرد و گاه در گیر و دار فلسفه و عرفان می‌افتد. رنگ در شعر گذشته دو رویکرد دارد؛ یک رویکرد به معنای مجرد و ذهنی است و رویکرد دیگر به معنای تعلق است که رمضانی مفصل به این مبحث در این کتاب پرداخته است. او در این اثر اشاره کرده که رنگ در شعر گذشته چندان کاربرد نداشته و تنها رنگ‌های سبز، سفید، سیاه، سرخ و کبود در شعر شاعرانی چون حافظ استفاده شده است. نکته جالب این است که در شعر این شاعران اصلاً رنگ آبی استفاده نشده است.
معتمد یادآور شد: این کتاب جای توسعه بیشتری دارد و می‌طلبد دایره هنرهای تجسمی را در شعر به شکل مبسوطتری مورد بررسی قرار داد. با این حال، علیرضا رمضانی، نقش تعیین‌کننده‌ای در خودشناسی و هویت ما دارد. با پژوهش‌های ارزنده خود اطلاعات شگرفی را درباره تاریخ و جغرافیای هنر و ادبیات ما ارائه می‌کند که این نشان می‌دهد او به فهم فرهنگی رسیده است.
از بچگی با همراهی پدرم به ادبیات و تاریخ علاقه‌مند شدیم
علیرضا رمضانی هم در بخش پایانی این برنامه نیز توضیحات مفصلی در باب چگونگی ورودش به عرصه هنر، موسیقی و پژوهش در حوزه تاریخ ارائه و همچنین به نقش پدرش در گرایش به هنر و ادبیات اشاره کرد و در این باره گفت: کودک و دبستانی بودم که پدرم در سفری که به شیراز داشت، مجموعه ۱۴ جلدی تاریخ طبری را خرید و به طور هفتگی و منظم ما را گرد هم جمع می‌کرد و با هم تاریخ طبری را می‌خواندیم. همین باعث شد که از بچگی با تاریخ و ادبیات و هنر مانوس شویم.
وی سپس به آموزش موسیقی در نزد کامکارها و حضور در گروه پرویز مشکاتیان و همنشینی با نویسندگان و شاعران مطرحی چون ابوترای خسروی، هرمز علیپور، منوچهر آتشی، بیژن ترقی و… اشاره کرد و افزود: در آن زمان، در کنار آموزش موسیقی و ساز تخصصی سنتور، به درخواست دوستی به بررسی رنگ در شعر شاعران کهن و معاصر روی آوردم. در ادامه به نوشتن کتاب تاریخ شبانکارگان ایران ترغیب شدم و برای نگارش این اثر به پژوهش‌های میدانی روی آوردم و گاه برای مستند و دقیق شدن تحقیقاتم بیش از دو بار به شهرها و مناطقی که این قوم سکونت داشتند مثل مشهد، داراب، جهرم و… رفتم.
رمضانی تاکید کرد: اثر دیگری که در این آیین امروز از آن رونمایی شد، فیلم مستند گندم‌کوبی است که برای تولید آن وقت بسیاری گذاشتم تا این رسم برای آیندگان ناشناس نماند.
به گزارش ایبنا، در این آیین که به همت بنیاد ایران‌شناسی شعبه بوشهر با همکاری دانشگاه فرهنگیان بوشهر برگزار شد، از دو کتاب «تاریخ شبانکارگان ایران» و «عناصر هنرهای تجسمی در شعر امروز» و همچنین فیلم مستند «گندم‌کوبی» رونمایی شد.
علیرضا رمضانی، نویسنده، پژوهشگر، هنرمند و موسیقیدان جنوبی متولد دوم بهمن ۱۳۵۶ در شهر شبانکاره بوشهر است. وی کارشناس ارشد پژوهش هنر، کارشناس هنرهای تجسمی و کارشناس موسیقی است. رمضانی همچنین در آکادمی موسیقی «ژیوان گاسپاریان» ارمنستان تحصیل کرده است. از فعالیت‌های وی می‌توان به حضور در دورههای آموزشی کنسرواتور پاریس، اجرای کنسرت‌های موسیقی در داخل و خارج از کشور، برگزاری نمایشگاههای آثار تجسمی و خوشنویسی، تدریس موسیقی در آموزشگاههای بوشهر و شیراز، مدرس رسمی هنرهای تجسمی در آموزش و پرورش، چاپ مقالات پژوهشی در نشریات گوناگون درباره موسیقی، ادبیات و هنرهای تجسمی اشاره کرد.
نظر شما