به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، ادبیات غیرداستانی (Non-fiction) سهمی اساسی در توسعۀ علم و فرهنگ دارد. نوشته‌هایی که عموم مردم می‌توانند آنها را به‌راحتی بخوانند و بفهمند، برخلاف نوشته‌های تخصصی که مخاطب آنها صرفاً متخصصان هستند و نوشته‌های داستانی که در اغلب آنها مطالب پیچیده در آرایه‌های داستانی و پی‌رنگ‌ها منتقل می‌شود. این سهم مهم و اساسی زمانی محقق می‌شود که نویسندگان بتوانند ادبیاتی غنی و پرورده ایجاد کنند و این نیازمند آموختن شیوه‌های مؤثر برای اندیشیدن و نوشتن است.
ناداستان یا ادبیات غیرداستانی به نوشته‌های واقعیت‌محور گفته می‌شود که عناصر تشکیل‌دهنده آنها وجود دارند. نمونه این عناصر انسان‌ها، اماکن، تاریخ‌ها، آمار، و اطلاعات مستند هستند. این درحالی است که در افسانه یا نوشته غیرواقعیت‌محور، همه یا بخشی از اطلاعات صورت‌بندی واقعی ندارند و زاده‌ی طرح و تخیل نویسنده هستند.
بنابراین می‌توان گفت تمایز عمدۀ نوشته‌های داستانی و غیرداستانی در صحت اطلاعات و انتقال آن است. نوشته واقعیت‌محور، محتوایی است که گاه به شکل روایت و گاهی به شکلی غیرروایی نوشته می‌شود.
در این گونه، نویسنده با نیت خیر، برای توسعه حقیقت، تشریح وقایع، معرفی اشخاص، یا ارائه اطلاعات، مسئولیت می‌پذیرد. در مقابل، در نوشته‌های غیرواقعیت‌محور (داستان)، خالق اثر صریحاً یا تلویحاً از واقعیت سربازمی‌زند و اینگونه به عنوان ادبیات داستانی طبقه‌بندی می‌شود.
هدف ادبیات غیرداستانی تعلیم عامه مردم از طریق تغییر و اصلاح نگرش، رشد افکار، ترغیب، یا بیان تجارب و واقعیات از طریق مکاشفهٔ مبتنی بر واقعیت است. البته به معنی آموزش کلاسیک و کاملاً علمی و تخصصیِ عاری از ملاحظات زیباشناختی نیست.
ژانر ادبیات غیرداستانی به مضمون‌های بی‌شماری می‌پردازد و فرم‌های متنوعی دارد؛ از فرم‌های قدیمی‌تری مثل سفرنامه تا شکل‌های جدیدتری همچون جستار روایی همگی در گونۀ ناداستان می‌گنجند. برخی از انواع ادبی غیر داستانی را می‌توان در بخش نثر تعلیمی که خود زیرمجموعه‌ای از ادبیات تعلیمی است طبقه‌بندی کرد.
آین رند نویسنده‌ای چیره‌دست در ادبیات داستانی و غیر داستانی بود و در عین حال در شمار زنان برجسته‌ای بود که در قرن بیستم توانستند پیوندی ستودنی میان ادبیات و فلسفه ایجاد کنند و صدایی کاملاً متفاوت را در فضای فلسفه و ادبیات به‌گوش برسانند.
قرار داشتن در چنین جایگاهی او را به یکی از بهترین آموزندگان شیوه‌های کاربردی برای نوشتن متون غیر داستانی بدل کرده است. این اثر حاصل درسگفتارهای او برای دانشجویان است، به همین دلیل توأمان از سادگی، جامعیت و صمیمیتی برخوردار است که می‌تواند مخاطب را با خود همراه و او را گام به گام به جایگاه نویسنده‌ای کاربلد، که نوشته‌هایش بتواند جامعه را متأثر سازد، هدایت کند.
کتاب «هنر ادبیات غیر داستانی» به نویسندگی آین رند و ترجمه زهرا داورزنی توسط نشر آن‌سو د ر ۱۰۳ صفحه و به قیمت ۳۳۹ هزار تومان روانه بازار نشر و کتابفروشی‌ها شده است.
نظر شما