ایوب آقاخانی در گفت‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در پاسخ به این سوال که آیا هنر می‌تواند به تقویت فرهنگ کتابخوانی کمک کند و افراد بیشتری را به سمت مطالعه هدایت کند، پاسخ داد: ارتباط بین هنر و کتابخوانی دو سویه است و هر دو می‌توانند به یکدیگر کمک کنند. به عبارت دیگر، هنر و کتابخوانی می‌توانند یکدیگر را تقویت کرده و در نهایت به همدیگر خدمت کنند. اما از دید من، به ویژه در عصر حاضر، رسانه‌ها، سینما، تئاتر و حتی رادیو می‌توانند نقشی به مراتب برجسته‌تر در تقویت فرهنگ کتابخوانی ایفا کنند. تجربه شخصی من در این زمینه، که بیش از ۹ سال است که برنامه‌ای شبانه در رادیو به نام «زورق خیال» دارم، این را به وضوح ثابت کرده است. در این برنامه، هر شب کتاب‌هایی را به شیوه نمایشی می‌خوانم و آن را به مخاطبان ارائه می‌دهم. این نوع خواندن کتاب که به صورت نمایشی اجرا می‌شود، یک رویکرد خاص و جذاب است که موجب می‌شود کتابخوانی نه تنها از جنبه محتوایی بلکه از جنبه احساسی و نمایشی نیز برای مخاطب جالب‌تر و مؤثرتر واقع شود.
وی افزود: در این برنامه من تمامی شخصیت‌های داستان را ایفا می‌کنم و آن‌ها را به گونه‌ای زنده و ملموس برای شنوندگان به نمایش می‌گذارم. این روش سبب می‌شود که مخاطب علاوه بر درک محتوای داستان، احساسات و عواطف شخصیت‌ها را نیز تجربه کند و به نوعی با آن‌ها ارتباط برقرار کند. از آن‌جایی که این برنامه در میان مخاطبان طرفداران زیادی دارد، نشان می‌دهد که استفاده از هنر و رسانه می‌تواند نقش به سزایی در تقویت فرهنگ کتابخوانی داشته باشد. جالب اینجاست که اگر به هر دلیلی یک شب برنامه به دلیل مناسبتی خاص پخش نشود، مخاطبان با تماس‌ها و پیامک‌های متعدد از من می‌پرسند که چرا برنامه پخش نشده است. این بازخوردها، نشان‌دهنده این است که مردم به کتاب و کتابخوانی علاقه‌مند هستند و این علاقه می‌تواند به شکل غیرمستقیم از طریق رسانه‌ها و هنرهای نمایشی تقویت شود.
آقاخانی اشاره کرد: این نوع برنامه‌ها به طور غیرمستقیم باعث می‌شود که کتابخوانی به عادت شبانه برخی افراد تبدیل شود. در واقع من به جای مخاطب کتاب می‌خوانم، اما این کتاب را برای او می‌خوانم و این احساس را ایجاد می‌کنم که او خود این کتاب را می‌خواند. به این ترتیب، هنر در قالب رسانه می‌تواند مخاطبان را به سمت کتاب و مطالعه جذب کند و این نوع ارتباط دوسویه میان هنر و کتابخوانی نشان می‌دهد که رسانه‌ها می‌توانند به عنوان ابزارهای مؤثری برای ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی عمل کنند.
وی در رابطه با برنامه تلویزیونی خود گفت: علاوه بر برنامه رادیویی «زورق خیال»، برنامه دیگری به نام «برگ اول» که در دوران کرونا ساخته شد، نیز با موفقیت زیادی روبه‌رو شد. در این برنامه، هر روز یک نویسنده معرفی می‌شد و بخشی از آثارش به شیوه نمایشی برای مخاطبان پخش می‌شد. این برنامه نه تنها نشان‌دهنده علاقه مردم به کتابخوانی و مطالعه بود، بلکه ثابت کرد که در شرایط سخت نیز می‌توان از طریق رسانه‌ها به ترویج کتابخوانی پرداخت. در این برنامه، سعی کردم تا با معرفی نویسندگان مختلف و خواندن آثار آنان به شیوه‌ای هنری، مردم را با کتاب‌ها و نویسندگان بیشتری آشنا کنم و به این ترتیب به افزایش علاقه به مطالعه کمک کنم.
بازیگر تئاتر و تلویزیون تصریح کرد: با این حال، باید پذیرفت که در برخی مواقع عواملی مانند مشکلات اقتصادی، بی‌اطلاعی از کتاب‌ها یا حتی تنبلی، می‌تواند مانع از کتابخوانی افراد شود. اما با استفاده از رسانه‌ها، هنر و ابزارهای نمایشی، می‌توان این موانع را از بین برد و افراد را به سمت کتاب و مطالعه جذب کرد. نکته مهم این است که سینما، تئاتر و رسانه‌ها می‌توانند با استفاده از جذابیت‌های خود، کتاب‌ها را به شکل‌هایی متفاوت و خلاقانه معرفی کنند. به عبارت دیگر، کتاب‌ها ممکن است در نگاه اول برای بعضی از افراد جذاب نباشند، اما سینما، تئاتر و رسانه می‌توانند آن‌ها را به شیوه‌ای متفاوت به مخاطب عرضه کنند و او را به خواندن آن‌ها ترغیب کنند.
وی در پایان در رابطه با نسبت هنر و کتاب تاکید کرد: آن‌چه که باید مورد توجه قرار گیرد این است که هنر و کتابخوانی نباید از هم جدا باشند. بلکه این دو باید به صورت متقابل یکدیگر را تقویت کنند. با ادامه این تلاش‌ها و استفاده از رسانه‌ها و هنر در ترویج کتابخوانی، امیدوارم که در بلندمدت شاهد افزایش سرانه مطالعه در کشور باشیم و دیگر از ذکر آمار پایین مطالعه شرمنده نباشیم. زیرا اگر بتوانیم با کمک هنر و رسانه‌ها، فرهنگ کتابخوانی را در جامعه نهادینه کنیم، می‌توانیم به آینده‌ای روشن‌تر برای فرهنگ و هنر کشور خود دست پیدا کنیم.
نظر شما