به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در چهاردهمین قسمت برنامه «اکنون…»، نهال تجدد، نویسنده و پژوهشگر ایرانی، مهمان ویژه این برنامه شد. «اکنون…» در این قسمت، همچون همیشه، به بررسی تأثیر فرهنگی و انسانی کتاب، نقاشی و فیلم پرداخت، جایی که دیروز، امروز و فردا به هم میآمیزند. این برنامه در هر قسمت، فضایی برای گفتوگو و تبادل نظر فراهم میآورد و به بررسی زوایای پنهان زندگی افراد و آثار مختلف میپردازد.
نهال تجدد، زاده ۶ اسفند ۱۳۳۸ نویسنده و پژوهشگر ایرانی است. او در فرانسه زندگی میکند و همسر ژان کلود کارییر، فیلمنامهنویس مشهور فرانسوی است.
نهال تجدد در ابتدای گفتوگو با سروش صحت در مورد کتاب «ایرانیتر» توضیح داد و گفت: این کتاب در مورد زندگی من و همسرم است. داستان عشق یک زن ایرانی و یک مرد فرانسوی که اتحاد فرهنگ شرق و تمدن غرب است. «ایرانیتر» حاصل ۳۳ سال زندگی مشترک با عشق است و نشان میدهد چگونه نگاه زیبای همسرم به ایران، مرا ایرانیتر کرد. از عشقی که همسرم به ایران داشت، من به جوهر ایران بیشتر پی بردم و ایرانیتر شدم.
این نویسنده در ادامه به ۴۷ سال زندگیاش در فرانسه اشاره میکند و از مادرش مهین تجدد، نمایشنامهنویس و مدرس تئاتر اهل، که دکترای زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران دارد، نام میبرد. مهین تجدد شاگرد فروزانفر، خانلری، پورداوود و جمعی دیگر از بزرگان عرفان و ادب ایرانی بود. نسلی که به نسل طلایی شهرت داشت. وی هم دوره محمدرضا شفیعی کدکنی بوده است.
وی ادامه داد: عرفان و ادبیات فارسی، در منزل ما مثل اکسیژن بود. پدرم رضا تجدد، روزنامهنگار، مترجم و سیاستمدار بود که کتاب «الفهرست» ابن ندیم را از عربی به فارسی برگردانده است. ما خانوادهای با عشق به ایران و ادبیات بودیم. از کودکی به یاد دارم که مادرم تاریخ بیهقی را با صدای بلند میخواند و من از این محیط فرهنگی، صددرصد تاثیر گرفتهام. مادرم در استرآباد جایی بین ساری و دریا به دنیا آمده بود. مازنی حرف میزد و به مازندرانی شعر میگفت و پدرم به عربی کاملاً مسلط بود و فرزند شیخ العراقین مازندرانی بود. پدرم در دوره چهارم مجلس ملی نماینده بود و همین رای فراکسیون تجدد باعث سرنگونی سلسله قاجار شد. مادر بعد از ازدواج با پدر به دانشکده ادبیات رفت البته بعدها شروع به نمایشنامهنویسی کرد. پدر همواره مشوق مادر بود و به چیزهایی که در ذهن و خیال مادر میگذشت، هیچ وقت نه نگفت. مادر با عزت الله انتظامی و علی نصیریان به سوی تئاتر مدرن و کارگاه نمایش پیش رفت. من در ۱۷ سالگی به فرانسه رفتم و زبان چینی آموختم. دوست داشتم کار جالبتری نسبت به مادر انجام دهم. به دنبال فلسفه چینی رفتم و فهمیدم که تائو و عرفان شرقی ما چقدر شباهت دارند. رساله دکترای من درباره مانویت در چین بود.
تجدد، عرفان را اتحاد ضدین دانست و گفت: شروع عرفانآموزی من از زمانی است که مادرم در حالی که مرا باردار بوده است در کلاس فروزانفر شرکت میکرده است. دین زرتشتی، مانوی و اسلام و یهود و بودیسم، همگی از طرف ایرانیان و آسیای مرکزی به چین رسیده است.
وی افزود: روزی مادرم از من خواست تا یک بیوگرافی ساده از مولانا برای عموم خوانندگان فرانسه بنویسم و من برای این کار کتاب «مناقب العارفین» را مطالعه کردم.
سروش صحت، مجری «اکنون…» نیز کتاب «عارف جان سوخته» از نهال تجدد را معرفی کرد و گفت: کتاب «عارف جانسوخته» داستان شورانگیز زندگی مولانا نوشته نهال تجدد و ترجمه مهستی بحرینی است. نهال تجدد نویسنده و مولاناپژوه ایرانی است که در فرانسه زندگی میکند. وی همسر ژان کلود کریر، فیلمنامهنویس مطرح فرانسوی است. این نویسنده در دهه هفتاد برای تحصیل در رشته فرهنگ و ادب چین به کشور فرانسه عزیمت کرد و نزد بزرگانی، چون فرانسوا چنگ، متخصص شعر و خطاطی، فرهنگ و ادبیات چین را آموخت. تجدد بیشتر آثار خود را به زبان فرانسه نوشته؛ ولی با تسلط بر زبان و ادبیات فارسی در نگارش کتابهای خود از منابع و مآخذ گوناگون فارسی بهره گرفته است. از آثار این پژوهشگر ایرانی میتوان به «مَلِک گرسنه»، «در جستجوی مولانا» و «روشنایی خاموششده» اشاره کرد.
«ملک گرسنه» دیگر کتاب نهال تجدد است که صحت به معرفی آن پرداخت و گفت: کتاب «ملک گرسنه» که با نام تقویم شمس تبریزی هم مشهور است، زندگی پررمز و راز و عارفانه شمس تبریزی را از کودکی به تصویر میکشد. نهال تجدد یکی از دلنشینترین و در عین حال معتبرترین آثار را درباره این شخصیت بیهمتای ایرانی نوشته و در آن به ارتباط بحثبرانگیز وی با مولانا، عارف و شاعر بزرگ ایرانی، نیز پرداخته است. گفتنی است این کتاب با تکیه بر مقالات شمس تبریزی به رشته تحریر درآمده است.
دیگر کتابی که در برنامه اکنون، از آن صحبت شد، ترجمه ۱۰۰ غزل از دیوان کبیر مولانا به فرانسه بود که تجدد در این زمینه گفت: با همکاری مادرم مهین تجدد و ژان کلود، ۱۰۰ غزل از دیوان کبیر مولانا را به فرانسه ترجمه کردیم. مادرم شعر را انتخاب میکرد و ژان کلود، شعر را به فرانسه ترجمه میکرد. این ترجمه در واقع ترجمه شعر به شعر بود و هشت هجایی است.
همچنین در این برنامه اشاره شد که آخرین کتاب نهال تجدد به زبان فارسی، کتاب «تو مثل من فردا به دنیا آمدی» عاشقانهای در سه پرده است که دریچهای بهسوی دنیای پرشور و رازآلودِ سه تن از بزرگانِ شعرِ قرن بیستم میگشاید. این کتاب، مجموعهای از نامههای عاشقانه و ژرفاندیشانهای است که، میان سه شاعر رد و بدل شده است. نامههایی که نهتنها حکایتی از عشق، اشتیاق و رنجِ آنها هستند، بلکه بازتابدهنده نابترین جوهره شعر و هنر در یکی از آشوبزدهترین دورههای تاریخ بشر نیز بهشمار میآیند. کتاب تو مثل من فردا به دنیا آمدی توسط نشر چشمه به چاپ رسیده است.
تجدد در این برنامه تاکید کرد: همه قصههای من در ایران میگذرد و در تمام سالهای زندگی مشترک با همسرم، خانه ما پاتوق بود و همه کد در ورودی خانه ما را داشتند. خانه ما مرکز تبادل فرهنگی بود.
نظر شما