به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ سالی که گذشت، برای جامعه هنری ایران همراه با فقدان چهره‌های برجسته‌ای بود که هرکدام با آثار و حضورشان، نقشی در تاریخ هنر این سرزمین داشتند. از بازیگران سینما و تلویزیون گرفته تا فیلمبرداران، کارگردانان و پیشکسوتان تئاتر، همگی در طول سالیان با آثار خود به خاطرات جمعی مردم پیوند خورده بودند.
بهاری غم‌انگیز؛ از رضا داودنژاد تا زهرا خوشکام
نخستین ماه‌های سال هنوز سپری نشده بود که خبر درگذشت رضا داودنژاد، بازیگر سینما و تلویزیون، جامعه هنری را در شوک فرو برد. او که سال‌ها با مشکلات جسمی دست‌وپنجه نرم می‌کرد، در ۴۳ سالگی درگذشت. نام او با فیلم‌هایی چون مصائب شیرین، بچه‌های بد و هوو در یادها خواهد ماند.
چند هفته بعد، رضا شیخی، فیلمبردار باسابقه سینمای ایران، به علت بیماری از دنیا رفت. او با آثار ماندگاری چون مرهم و کنعان در سینمای ایران حضور داشت.
در اردیبهشت‌ماه، سید علی‌اکبر طوفان‌پناه، بازیگر پیشکسوت، پس از مدتی بیماری و کما، چشم از جهان فرو بست. او که بیشتر فعالیتش به پیش از انقلاب بازمی‌گشت، در سریال‌هایی چون باغ گیلاس و معصوم بازی کرده بود.
زهرا خوشکام، بازیگر قدیمی و همسر زنده‌یاد علی حاتمی، نیز در همین ماه در ۷۷ سالگی درگذشت. او در کنار بازی در فیلم‌های سینمایی، در سریال‌های ماندگاری چون هزار دستان و سلطان صاحبقران نیز نقش‌آفرینی کرده بود.
تابستان داغ؛ درگذشت سعید راد و هنرمندان دیگر
مردادماه با خبر تلخ درگذشت سعید راد همراه شد. بازیگری که از دهه ۵۰ با فیلم‌هایی چون صادق کرده و سفر سنگ درخشید و پس از بازگشت به ایران، با دوئل دوباره بر پرده سینما ظاهر شد.
فتح‌الله طاهری، تعزیه‌خوان و بازیگر پیشکسوت، نیز در همین ماه از دنیا رفت. مردی که هنر آیینی و نمایش ایرانی را در آثارش زنده نگه داشت.
در اواخر مرداد، هوشنگ حریرچیان، بازیگر کهنه‌کار اصفهانی، در ۹۲ سالگی درگذشت. او که دوست داشت ۱۰۰ سال زندگی کند، با آثاری چون یک بوس کوچولو و جعفرخان از فرنگ برگشته به یادها خواهد ماند.
سنت زیبای اهدای کتاب به یاد هنرمندان
در کنار همه این فقدان‌ها، اتفاقی امیدبخش در این سال رخ داد: سنت اهدای کتاب به یاد هنرمندان درگذشته. این اقدام که در میان برخی علاقه‌مندان و نهادهای فرهنگی رواج یافته، نشان‌دهنده تداوم یاد و خاطره هنرمندان در قالب فرهنگ و هنر است. برخی ناشران و خانواده‌های هنرمندان، به مناسبت درگذشت عزیزانشان، کتابخانه‌هایی تأسیس کردند یا مجموعه‌ای از کتاب‌ها را به نام آن‌ها وقف کردند.
از جمله، در یادبود سعید راد، مجموعه‌ای از کتاب‌های سینمایی به یکی از کتابخانه‌های عمومی تهران اهدا شد. همچنین، به یاد صدرالدین حجازی، گروهی از علاقه‌مندان تئاتر، کتاب‌های مربوط به نمایشنامه‌نویسی را در میان دانشجویان تئاتر توزیع کردند.
پایان یک سال و آغاز سالی دیگر، اما یاد و خاطره این هنرمندان برای همیشه در آثارشان زنده خواهد ماند؛ آثاری که نسل‌های بعدی نیز از آن‌ها بهره خواهند برد.
گزارش درگذشتگان هنرمندان ۱۴۰۳
پری صابری، کارگردان با سابقه تئاتر که سال‌ها درگیر بیماری بود، در ۲۰ شهریور ماه درگذشت. صابری از موسسان گروه تئاتر پازارگاد و از پیشگامان تئاتر مولوی بود. وی نمایش‌هایی همچون من به باغ عرفان، بیژن و منیژه، شمس پرنده و یوسف و زلیخا را کارگردانی کرد. همچنین در کنار نمایشنامه‌های ایرانی، آثار خارجی مانند آنتیگونه را نیز روی صحنه برد. این هنرمند در سال‌های گذشته نشان شوالیه فرانسه را دریافت کرده بود.
صدرالدین حجازی، بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون که به علت سرطان و سکته مغزی در شرایط کما بود، در ۲۴ شهریورماه درگذشت. از جمله آثار او می‌توان به فیلم‌های ناخدا خورشید، سنتوری و سریال‌های مختارنامه و کیمیا اشاره کرد.
در تاریخ ۲ آذرماه، اکبر احمدی، بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون بر اثر ایست قلبی درگذشت. او در آثاری چون چشم شیشه‌ای، آخر بازی، عروسک و سریال‌های مختارنامه و سلمان فارسی ایفای نقش کرده بود.
امیرمحمد صادقی، بازیگر جوان تئاتر در ۹ آذرماه بر اثر سقوط از کوه جان خود را از دست داد. او در نمایش‌هایی چون نامه‌هایی بر دوش تندباد و گندم و گرگ ناقلا بازی کرده بود.
حسین توشه، بازیگر سینما و تلویزیون نیز در ۱۱ آذر درگذشت. او در آثاری چون دنیای شیرین دریا، پس از باران و محکومین به ایفای نقش پرداخته بود.
نبی‌الله پیرهادی، بازیگر سینما و تلویزیون به دلیل سکته در ۲۵ آذر ماه درگذشت. از جمله آثار برجسته او می‌توان به سریال‌های هشت و نیم دقیقه، شاهگوش و همه‌چیز آنجاست اشاره کرد.
ژاله علو، هنرمند پیشکسوت عرصه رادیو، تلویزیون و تئاتر در ۳ دی ماه در سن ۹۷ سالگی درگذشت. او از اولین سال‌های رادیو ایران فعالیت خود را آغاز کرد و در طول فعالیتش نمایش‌های رادیویی متعددی را تولید کرد.
سیدجلال حسینی، هنرمند پیشکسوت تئاتر و سینما در ۸ دی ماه درگذشت. او در آثاری همچون بشارت منجی و فیلم دختر حضور داشت.
شهرام میراب اقدم، مستندساز و کارگردان در ۳۰ دی ماه به دلیل سکته قلبی درگذشت. او فیلم‌های مستند متعددی همچون گرمابان، روزی روزگاری سینما و وادی خاموشان را کارگردانی کرده بود.
امیرحسین حاجیلو، بازیگر جوان تئاتر در ۲۵ بهمن ماه در سن ۲۳ سالگی درگذشت. او در نمایش پزشک نازنین به کارگردانی اشکان خطیبی بازی کرده بود.
شاپور عظیمی، منتقد سینما و نویسنده در ۲۸ بهمن ماه به دلیل عوارض قلبی درگذشت. وی مترجم و نویسنده کتاب‌های سینمایی بود و مقالات بسیاری در نشریات سینمایی نوشت.
ایرج رضایی، دوبلور باسابقه کشورمان در ۲۹ بهمن ماه در ۸۹ سالگی به علت کهولت سن درگذشت. او از صدای ماندگار دوبله و بازیگران معروفی چون باد اسپنسر و پیتر سلرز بود.
منوچهر والی‌زاده، دوبلور پیشکسوت و بازیگر، در ۱ اسفند ماه در ۸۴ سالگی درگذشت. او در چندین تئاتر و فیلم‌های سینمایی همچون شهرزاد و گنجینه به ایفای نقش پرداخته بود.
معین محمودزاده، بازیگر جوان و رو به رشد، بر اثر ایست قلبی در ۳۸ سالگی درگذشت.
محسن متین، هنرمند پیشکسوت مازندران، حسین دهقانی، هنرمند تئاتر بوشهری، بیژن رسولی، پیشکسوت تئاتر مازندران، علی اصغر قادری‌پناه، کاظم طرفی‌نژاد از پیشکسوتان تئاتر آبادان و استان خوزستان، مرتضی اردستانی، بازیگر و گریمور پیشکسوت تئاتر، افشین رهنمون، هنرمند جوان تئاتر، محسن پورقاسمی، هنرمند تئاتر همدان، علی کوهپایه، هنرمند پیشکسوت تئاتر و نگارگری تبریز، عزت‌الله صمصام هنرمند تئاتر رشت، میلاد افواج، دیگر بازیگر جوان تئاتر، علی رشوند بازیگر و تهیه‌کننده تئاتر، مریم منصوری بازیگر تئاتر ایران در سن ۵۳ سالگی، نصرت‌الله میرزایی از هنرمندان فعال در حوزه نمایش‌های آئینی و از شبیه‌خوانان به نام و شناخته‌شده تعزیه استان مرکزی، حیدر نیک‌آیین، کارگردان، بازیگر و نقاش پیشکسوت استان یزد، بهروز پیروزیان از اعضای انجمن بازیگران و بدلکاران خانه سینما، ایمان پورقلی‌زاده، دستیار کارگردان سینما، جلیل شعبانی، تهیه‌کننده و مجری طرح، محمدرضا بهروز، مدیر تولید، پروز ربیعی مجدآبادی، صداپیشه، آشاک غوکاسیان، صداپیشه، علی اصغر رضایی نیک، صداپیشه، محمد باقر رکیم، مدیر تدارکات، ناصر آبشلی، دستیار فیلمبردار، سوسن موسوی کاشانی، فیلمنامهنویس، محسن همایونی، تصویربردار، جلال‌ادلین قزل ایاق، تهیه‌کننده و بسیاری دیگر از چهره‌های هنری در این سال در آغوش خاک آرام گرفتند.این هنرمندان هرکدام با آثارشان تأثیرات فراوانی در عرصه‌های مختلف هنری از جمله تئاتر، سینما و تلویزیون برجای گذاشتند و یادشان همیشه در خاطرات هنردوستان زنده خواهد ماند. فقدان آن‌ها، به‌ویژه در عرصه‌هایی که به‌طور خاص با فرهنگ و هنر ایران پیوند خورده‌اند، به‌طور قطع خلأیی بزرگ در جامعه هنری به‌وجود خواهد آورد.
یاد و خاطره این هنرمندان عزیز، از طریق آثار برجسته‌شان که همیشه در خاطر مردم باقی خواهد ماند، در تاریخ هنر ایران ماندگار خواهد بود. بی‌گمان، این فقدان‌ها نه‌تنها بر هنرمندان بلکه بر تمامی دوستداران فرهنگ و هنر تأثیر عمیقی خواهد گذاشت.
نظر شما