خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، درباره آغاز سال نو و مراسم نوروزي و اين جشن كهن كه به باززايي طبيعت وابسته است، از جوانب گوناگون مي‌توان بحث كرد. اين جشن بزرگ به سنتي كهن‌تر از اوستا تعلق دارد، اما نام آن در اوستا نيست. آيين نوروزي گستره‌اي پهناور از فلات ايران و بين‌النهرين را دربرمي‌گيرد. نگارنده در اين كتاب، مراسم و آيين نوروزي را از آغاز پيدايش آن تاكنون به طور مختصر بررسي كرده است. 

وي سرفصل‌هايي درباره جشن نوروز و زمينه‌هاي پيدايش آن و بسياري نكات ديگر را كه با نوروز ارتباط دارند، به‌دست مي‌دهد. از جمله مباحث مطرح‌شده در كتاب عبارت‌اند از پيدايش جشن نوروز، پيوند نوروز با آب، ميرنوروزي، زمان نوروز، نوروز امروز، غذاهاي نوروزي، ديد و بازديد، طبيعت‌گردي، جغرافياي نوروز، پيشينه نوروز در دربار ايران، نوروز در اشعار فارسي و سفره هفت‌سين. 

نوروز با اساطير ايراني پيوندي جدايي‌ناپذير دارد
بحث آغازين كتاب درباره پيدايش نوروز و داستان‌هاي اسطوره‌اي آن است. نوروز با اساطير ايراني پيوندي جدايي‌ناپذير دارد و بسياري از آداب آن برگرفته از يادهاي دور اسطوره‌اي و تاريخي است. ارتباط جمشيد با نوروز و نسبت دادن بنيانگذاري نوروز به او، خود نشانه‌اي از ديرينگي و قدمت اين جشن است. 

نويسنده در ادامه بحث «پيوند نوروز با آب» را پيش مي‌كشد و توجه خواننده را به اهميت آب در فرهنگ ايراني و تاثير آن بر يكي از ديرينه‌ترين جشن‌هاي ايرانيان جلب مي‌كند و سپس از يكي ديگر از آيين‌هاي نوروزي نام مي‌برد. اين آيين كه به «مير نوروزي» شهرت دارد، خود داراي تاريخچه‌اي است. 

خلاصه‌اي از چگونگي برگزاري اين رسم و سبب پيدايش آن، خواننده را با آييني كهن آشنا مي‌كند كه امروزه به سبب دگرگوني‌هاي اجتماعي و شيوه شهرنشيني، تنها نامي از آن به جاي مانده است. 

نوع خوراكي‌ها برخاسته از سنت و باورهاي ايرانيان
احمدي در ادامه نوشتار خود، به سراغ مراسم كنوني نوروز مي‌رود و آدابي را برمي‌شمارد كه اكنون در ميان ايرانيان متداول است. «غذاهاي نوروزي» بخش ديگري از كتاب است كه در آن به انواع غذاها در جشن نوروز مي‌پردازد. پيداست كه نوع خوراكي‌هايي كه در جشن‌ها استفاده مي‌شود، برخاسته از سنت‌ها و باورهايي است و با چگونگي پيدايي آن جشن ارتباط مي‌يابد. 

از سنت‌هاي متداول نوروز، ديد و بازديد است. از همين رو احمدي بخشي از پژوهش خود را به اين سنت پايدار اختصاص داده است و از فلسفه و علت ديدارهاي نوروزي ياد كرده است. به همين گونه او از «طبيعت گردي» سخن به ميان مي‌آورد. 

ارتباط نوروز با جشن پاسداشت طبيعت و نوزايي جهان
ناگفته پيداست نوروز كه جشني در پاسداشت طبيعت است و با نوزايي جهان ارتباط دارد، زماني براي گردشگري در طبيعت هم است. چه بسا از رهگذر شناخت طبيعت است كه آدمي مي‌تواند به نوزايي دروني خود بپردازد و نوروز را سرآغاز تحول و دگرگوني در خود بداند. 

«جغرافياي نوروز» بخش ديگري از كتاب است و به قلمروها و سرزمين‌هايي اشاره شده است كه در محدوده كنوني مرزهاي ايران نيستند، اما آداب و سنت‌هاي آنها برخاسته از فرهنگ ايراني است و در گستره زبان فارسي قرار مي‌گيرند. برپايي نوروز در آن سرزمين‌ها، نه تنها شباهت‌هاي بسياري با نوروز ايراني دارد، بلكه بُن‌مايه و فلسفه آن از ريشه‌اي يگانه برخوردار است. 

پيشينه نوروز در دربار ايران و نوروز در اشعار فارسي
«پيشينه نوروز در دربار ايران» يكي ديگر از جستارهاي كتاب و از بخش‌هاي خواندني تحقيق احمدي است. بيشتر آگاهي‌هاي ما درباره چگونگي برگزاري جشن نوروز در دربارهاي پادشاهان گذشته ايران، از رهگذر سفرنامه‌هايي به‌دست مي‌آيد كه سياحان و ماموران اروپايي درباره ايران و فرهنگ آن نوشته‌اند. 

اين دست از نوشته‌ها، منابعي كارآمد براي بازشناخت آداب و رسوم پيشينيان است. نويسنده نيز آگاهي‌هاي مختصر خود را از ميان اين منابع فراهم كرده است. 

«نوروز در اشعار فارسي» نيز اشاره به شعرهايي دارد كه سخنوران ايران درباره نوروز سروده‌اند و خواندن آنها نه تنها خواننده را با وسعت تخيل و الهام‌گيري آنها از جشن نوروز آشنا مي‌كند، بلكه پايداري و تاثيرگذاري اين جشن را در گذر تاريخي مردم ايران نشان مي‌دهد. 

سرانجام پايان‌بخش مباحث مختصر كتاب، بخش «سفره هفت سين» است. در اين بخش از خوراكي‌هايي كه بر سفره گذاشته مي‌شود و نمادها و نشانه‌هاي آن، سخن گفته شده است. 

رمز و رازهاي سفره هفت سين نوروزي
«سنجد»، گام نخست سفره هفت سين به نشانه ورود به سرزمين خرد و نداي خردگرايي و دعوت به عقل است. گام دوم، «سيب»، راهيابي به شهر سلامتي و نماد صحت، سلامت شخص و جامعه است، سومين قدم، «سبزه» رسيدن به ساحل ايثار و مفهوم آن صلاي از خودگذشتگي و ايثار است. پايه چهارم «سمنو»، دست‌يابي به خانه توانايي و نيايش قدرت و مبارزه با ضعف است. 

گام پنجم، «سير»، نماد و نشانه مناعت طبع كه شايسته است انسان همواره با قناعت بر جهان بنگرد. شاخه ششم، «سركه»، نماد پذيرش ناملايمات و پذيرش واقعيت‌هاي حيات است و گام هفتم، «سماق»، نماد و نشانه صبر، بردباري و شرط دست‌يابي به پيروزي و نشستن بر اريكه كاميابي، مبارزه و مقاومت است. 

چاپ نخست كتاب «نگرشي بر آيين و مراسم نوروزي» را محمد احمدي نوشته و انتشارات «رستم و سهراب» آن را با شمارگان هزار نسخه و با بهاي 1500 تومان در اختيار خواستاران فرهنگ و آيين‌هاي ايراني قرار داده است.