خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، كتاب «تعاريف، مفاهيم، جاذبه‌ها و مسيرهاي گردشگري با علايق ويژه در ايران» اثر محمدشريف ملك‌زاده، دبيركل شوراي عالي امور ايرانيان خارج از كشور با آرمان و خواسته معرفي جاذبه‌هاي گرشگري پديد آمده است. اين كتاب، شامل آگاهي‌هاي مرجعي است كه در آن نمونه‌هاي متعدد گردشگري با علايق ويژه هر كدام از آنها، معرفي شده است.
ملك‌زاده كه پيش از اين معاون گردشگري سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري بوده اين كتاب را بر اساس علم و تجربه سال‌ها فعاليت در اين زمينه به رشته تحرير درآورده و صنعت توريسم و گردشگري با علايق ويژه را بر اساس دسته‌بندي انواع تورها بيان و مناطق و ظرفيت‌هاي گردشگري كشور را معرفي كرده است. چاپ آراسته كتاب و رويه‌آرايي آن نيز بر گيرايي و تازگي كتاب ملك‌زاده افزوده است.
دكتر محمد شريف ملك‌زاده در مقدمه كتاب، از صنعت گردشگري، ارزش تبادلات اقتصادي و آثار فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي آن سخن مي‌گويد و توجه خواننده را به ظرفيت‌ها و قابليت‌هاي منحصر به فرد كشور ايران در توجه گردشگران و به‌دست آوردن سهم واقعي خود در سطح بين‌المللي، جلب مي‌كند و مي‌نويسد بايد همانند كشورهاي موفق در اين صنعت، به‌سوي برنامه‌ريزي براي جذب گردشگر عام حركت كرد.
سپس به تعريف اين گروه از گردشگران مي‌پردازد و تاكيد مي‌كند ضرورت دارد كه صنعت گردشگري به گونه‌اي شناخته شود كه گردشگر آن را نوعي سرمايه‌گذاري شخصي براي رشد و سلامت جسمي و روحي، فراگيري و آموزش، توسعه تجاري و ايجاد روابط، تقويت آرامش دروني و پيشرفت موقعيت اجتماعي بداند.
اقدامات لازم قبل از سفر و اقدامات لازم در طول سفر
فصل نخست كتاب «كليات» عنوان گرفته است. در آغاز توصيه‌هاي براي انجام يك سفر امن، سالم و خاطره‌انگيز، در دو بخش «اقدامات لازم قبل از سفر» و «اقدامات لازم در طول سفر» ارايه شده است. اين توصيه‌ها از چنان اهميتي برخوردار است كه انجام يك سفر آسوده و مطمئن را تضمين مي‌كند.
در بخش مهم ديگري از همين فصل، از نمونه‌هاي گردشگري ياد مي‌شود و درباره هر كدام توضيحاتي ارايه مي‌شود. همانند گردشگري سلامت كه براي درمانگري انجام مي‌شود. نويسنده به دلايل و انگيزه‌هاي انجام چنين سفري اشاره مي‌كند كه خود شامل طبيعت درماني، حمام‌هاي آب گرم و جراحي تخصصي است، طبيعت‌گردي نيز نوع ديگري از گردشگري است كه شناخت جامعي از آن ارايه مي‌شود و از اهميت بازار طبيعت‌گردي و جاذبه‌هاي متعدد طبيعت‌گردي در ايران، نكته‌هاي در خور توجهي برشمرده مي‌شود.
نوع ديگري از گردشگري كه مولف بدان پرداخته، گردشگري ماجراجويانه است. او دلايل اهميت اين گونه از گردشگري را يادآوري مي‌كند و سپس انواع آن را برمي‌شمارد و تاكيد مي‌كند كه آب و هوا و طبيعت ايران مي‌تواند موقعيت منحصر به فردي را براي گردشگري ماجراجويانه در كشور فراهم كند. به همين گونه از گردشگري ورزشي ياد مي‌شود و ضمن به‌دست دادن تعريفي روشن و جمع‌بندي شده از آن، انواع، ضرورت و اهميت گردشگري ورزشي را با خواننده در ميان مي‌گذارد.
در همين بخش، از نوع شناخته شده‌تري از گردشگري، به نام گردشگري تجاري سخن به ميان آمده است و در بخشي كوتاه آگاهي‌هايي درباره اهميت گردشگري تجاري به‌دست داده شده است. گردشگري‌هاي مناسبتي نيز از ديگر موضوعاتي است كه اطلاعات گسترده‌اي از آن در اختيار خواننده قرار مي‌گيرد.
در چند بخش كوتاه فصل اول از مديريت و هماهنگي برنامه‌هاي توسعه گردشگري با علايق ويژه ياد مي‌شود و نيز تجزيه و تحليل نقاط قوت و ضعف ارايه محصولات مختلف گردشگري ايران عرضه و در انتها فرصت‌ها و امكانات ايران در صحنه رقابت به عنوان يك مقصد گردشگري بين‌المللي برشمرده مي‌شود. عوامل عمده تهديد كننده قدرت رقابتي در ايران، آخرين موضوع فصل اول است.
دسته‌بندي تورها بر اساس نام گروه و جاذبه‌ها
فصل دوم درباره «دسته‌بندي تورها بر اساس نام گروه و جاذبه‌ها» است. اين دسته‌بندي‌ها عبارتند از گردشگري ورزشي و ماجراجويانه، گردشگري طبيعت‌گردي، گردشگري فرهنگي، گردشگري مذهبي ـ معنوي، گردشگري آييني، گردشگري درماني و سلامت، گردشگري رويدادها، گردشگري دريايي، گردشگري ياد و دريغ (نوستالژيك)، گردشگري علمي، گردشگري معيشتي، گردشگري داوطلبانه، گردشگري آموزشي، گردشگري در مسيرهاي خاص و نيز ساير تورها.
در اين دسته‌بندي‌ها و جدول‌ها، هر كدام از انواع گردشگري‌ها گروه‌بندي شده‌اند و سپس در مقابل هر گروه نام جاذبه‌ها و زير مجموعه‌هاي گروه‌ها مشخص شده است. براي مثال در گردشگري ورزشي و ماجراجويانه، گروه كوهنوردي شامل اين مناطق است، قلل دماوند، تفتان، علم كوه، شير كوه، سبلان و اشتران كوه. براي هر كدام ديگر از گردشگري‌ها و گروه‌هاي آن چنين بخش‌بندي و فهرستي آمده است و بدين گونه اطلاعاتي جامع، دسته‌بندي شده و كارآمد در اختيار انواع گردشگران گذاشته شده است.
ضمن آن كه فهرستي راهنما از گونه‌هاي مختلف و متنوع گردشگري را در اين جدول‌ها مي‌توان يافت. براي نمونه گردشگري آئيني، شامل تور كليساها، تور آتشكده‌ها و تور علوم روحي مي‌شود يا گردشگري علمي، خود به گروه‌هاي مطالعات زبان‌شناسي، باستان‌شناسي فلات ايران، تورهاي گياه‌شناسي، جانورشناسي، زمين‌شناسي، دريا شناسي و... تقسيم مي‌شود.
دسته‌بندي تورها بر اساس نام جاذبه‌ها و مسيرها
فصل سوم «دسته‌بندي تورها بر اساس نام جاذبه‌ها و مسيرها» است. در اين فصل هر كدام از انواع گردشگري، دسته‌بندي شده‌اند و با مشخص شدن زير گروه‌هاي آن، نوع علايق ويژه، زير گروه، نام جاذبه و مقصد و نيز مسير سفر به‌دقت ارايه شده است. در اين بخش، گردشگري ورزشي و ماجراجويانه شامل 61 زير گروه، گردشگري طبيعت گردي شامل 18 گروه، گردشگري فرهنگي 15 گروه است. انواع ديگر گردشگري‌ها نيز هر كدام داراي گروه‌هاي متعددي‌اند.
«دسته‌بندي تورها بر اساس نام گروه، مبداء، مقصد و...» عنواني براي فصل چهارم است. در اين فصل هر كدام از انواع گردشگري‌ها گروه‌بندي شده‌اند و درباره مبداء، مقصد، مسافت، مدت سفر، فصل سفر، امكانات گردشگري، مسير دقيق جاذبه‌ها و ملاحظاتي پيرامون آنها، آگاهي‌هاي ثمربخشي آمده است. براي مثال در نوع گردشگري ماجراجويانه و ورزشي، اطلاعات ريزبينانه‌اي درباره قله‌هاي دماوند، تفتان، علم كوه، شير كوه و بسياري جاهاي ديگر ديده مي‌شود. به همين گونه درباره طبيعت‌گردي، گردشگري فرهنگي، آئيني، علمي و... اطلاعات با ارزشي فراهم آمده است.
بخش ديگر كتاب شامل تصاوير رنگي از نقاط ديدني ايران است. سپس در بخش «ضمائم»، جدول‌هايي درباره آبشارهاي استان‌هاي ايران، شامل نام آبشار، مبداء حركت و موقعيت مكاني و مسير دسترسي آمده است. تصاوير بعدي شامل آبشارهاي ايران است. بخش ديگر پيوست‌ها، شامل روستاهاي ايران و هدف گردشگري آنهاست.
نام روستا، مسير و فاصله روستا از شهر و جاذبه‌هاي گردشگري روستا، اطلاعاتي است كه در جدول‌هاي اين قسمت از كتاب گردآوري شده است. در انتها نيز تصاويري از برخي از روستاهاي ايران ديده مي‌شود. جدول «روز شمار گردشگري استان‌ها و مناطق آزاد كشور» و «فهرست اماكن جغرافيايي، نام جاذبه‌ها و مقاصد گردشگري» پايان‌بخش مطالب و اطلاعات جامع كتاب است.
چاپ نخست كتاب «تعاريف، مفاهيم، جاذبه‌ها و مسيرهاي گردشگري با علايق ويژه در ايران» تدوين و تاليف دكتر محمدشريف ملك‌زاده را نشر ايرانيكا با شمارگان 2 هزار نسخه و با بهاي 95 هزار ريال چاپ و پخش كرده است.
یکشنبه ۱۴ فروردین ۱۳۹۰ - ۱۰:۲۱
نظر شما