ارتفاعات میمک در استان ایلام، یکی از کانونهای درگیری ما و دشمن در سالهای جنگ تحمیلی بود. یکی از مهمترین نبردهایی که برای تسلط بر این بلندیها روی داد، نبرد نصر ۶ در دهمین روز مرداد ماه ۱۳۶۶بود.
اما تا جایی که به دنیای کتابها مربوط میشود، در دو کتاب «اطلس نبردهای ماندگار» و «شمشیر پیروزی» توضیحات مختصری درباره این نبرد وجود دارد. کتاب نخست، یعنی «اطلس نبردهای ماندگار» مرور عملیاتهای ارتش جمهوری اسلامی ایران در سالهای جنگ، کاری از مجتبی جعفری و نشر سوره سبز است و در فصل هفتم آن اندک اشارهای هم به عملیات نصر ۶ به چشم میخورد. کتاب دوم، «شمشیر پیروزی» که به قلم سورنا کیانی تألیف شده است، به بررسی درگیریهای ما و بعثیها در جبهه غرب اختصاص دارد و در صفحاتی از آن، نبردهایی که روی ارتفاعات میمک انجام شد – از جمله نبرد نصر ۶ – مورد توجه و بررسی قرار میگیرند. بخشی از این کتاب که در فهرست تولیدات سازمان حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس ارتش جمهوری اسلامی ایران جای میگیرد، بازخوانی صحبتهای اسرای عراقی درباره نقشههای رژیم بعث برای تسلط بر میمک است.
همچنین برای رسیدن به شناختی بهتر و جامعتر از موقعیت استان ایلام در سالهای دفاع مقدس، رجوع به کتاب «اطلس ایلام در جنگ» کاری از امیر رزاقزاده و مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ پیشنهاد مناسبی به نظر میرسد. توجه به ایلام از آن جهت اهمیت دارد که این استان، تقریباً در کل جنگ یکی از چند کانون اصلی درگیریها بود و بعثیها بارها از آسمان و زمین، بر گوشه و کنار آن بمب ریختند و از هدف گرفتن مناطق مسکونی و غیرنظامی نیز ابایی نداشتند. در همین چارچوب، اجرای عملیات نصر ۶ برای عقبراندن قوای دشمن از میمک، ضرورتی اجتنابناپذیر بود، چه آنکه حضور بعثیها در غرب ایلام و تسلط آنان بر بلندیهای آن نواحی، دستشان را برای حملات بعدی و پیشرویهای احتمالی بازتر میکرد و مشکلات و خطرات زیادی برای ما به دنبال داشت.
یک کتاب و یک روایت از ششمین عملیات نصر
در کتاب «اسکورت نفتکشها» که بازخوانی حوادث تابستان ۱۳۶۶ است میخوانیم: شب گذشته عملیات نصر ۶ برای بازپسگیری برخی از ارتفاعات میمک که در چند روز گذشته به دست دشمن افتاده بود، آغاز شد. نیروهای زمینی ارتش جمهوری اسلامی در حمله به ارتفاعات محور شمالی میمک با انهدام باقیمانده نیروهای سپاه دوم عراق، منطقه را از وجود افراد دشمن پاکسازی و ارتفاع ۶۷۰ و تپه شهدا را بهطور کامل تصرف کرد. نیروهای عملکننده که از پشتیبانی موثر نیروهای هوایی برخوردار بودند، با برتری دیدهبانی و اجرای دقیق آتش توپخانه موفق شدند تلفات و خسارتهای سنگینی به ارتش عراق وارد آوردند. در این حمله، بسیاری از نیروهای دشمن کشته یا زخمی شدند. همچنین تاکنون ۱۲۰ تن از نیروهای عراقی اسیر و به پشت جبهه تخلیه شدهاند که در میان آنان یازده تن افسر و سی تن درجهدار هستند.
کتاب «اسکورت نفتکشها»، پنجاهمین جلد از مجموعه کتابهای روزشمار جنگ ایران و عراق (مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس) است. در این کتاب، ضمن بازخوانی روند آغاز عملیات نصر ۶ در دهمین روز مرداد ۱۳۶۶، به یکی از گزارشهای داخلی سپاه از جریان نبرد نیز اشاره میشود و با این جملات ادامه مییابد: در جریان عملیات نصر ۶ در منطقه میمک، نیروهای خودی نیمی از مناطق تصرفشده توسط دشمن را آزاد کردند ولی ارتفاعات غربی میمک همچنان در کنترل دشمن است. فرماندهان نظامی علت پیشروی دشمن در منطقه را استفاده از نیروهای بسیار زیاد و مجهز و نیز پشتیبانی بیوقفه نیروی هوایی و هلیکوپترهای دشمن میدانند.
بعد به آنچه در روز دوم نبرد گذشت میپردازد. میخوانیم: در پی حمله دیروز نیروهای خودی و عقبنشینی دشمن از تپه شهدا و تپه رحمان در محور شمالی میمک، ارتش عراق امروز با تقویت نیروهای خود و پشتیبانی شدید هوایی، برای تصرف این ارتفاعات سه پاتک نسبتاً سنگین در ساعات هشت و هجده و نوزده و سی دقیقه دست زد. این حملات با پایداری نیروهای خودی مواجه شد و هیچ دستاوردی برای متجاوزان نداشت. دشمن همزمان با حملات زمینی و فعالیت هلیکوپترهای خود، بیش از ده بار نیز منطقه عملیاتی میمک و سرنی را بمباران کرد... ارتش عراق پس از عقبنشینی از چند ارتفاع این منطقه – که در روزهای نخست به دست آورده بود – در اطلاعیهای بدون اشاره به ده روز حملات پی در پی، تنها به اعلام تعداد پرواز هلیکوپترها و هواپیماهای خود بسنده کرد و بدین ترتیب ضمن اذعان به شکست، به تلاشهای خود برای تصرف ارتفاعات میمک پایان داد.
نظر شما