خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) ـ به گزارش ستاد خبري سراهاي اهل قلم نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران، نشست نقد و بررسی کتاب "تاج سر کرانه" در غرفه دیدار برگزار شد. 

در این نشست، نویسندگان و منتقدان، احمد شاکری، کامران پارسی‌نژاد و محمد ولی‌زاده حضور داشتند.

در ابتدای نشست نقد و بررسی کتاب "تاج سر کرانه"، احمد شاکری به توضیح درباره قالب این اثر پرداخت و اظهار داشت: از آنجا که کتاب "تاج سر کرانه"به زندگی رییس‌ علی دلواری پرداخته، می‌توان آن را در گروه زندگی‌نامه‌نویسی قرار داد. از سوی دیگر به خاطر پرداخت بخش‌هایی از دوره‌های تاریخی کشور همزمان با زمان زندگی دلواری، این اثر، در قالب روایت تاریخی نیز می‌گنجد.

وی با اشاره به اهمیت توجه به داستان‌هایی که تاریخ و روایت‌های تاریخی را موضوع خود قرار داده‌اند، اضافه کرد: با مرور تاریخچه ادبیات داستانی در سال‌های پس از انقلاب در می‌یابیم که از نظر کمی و کیفی آثار بسیاری به مسایل تاریخی پرداخته‌اند. شاید دلیل این موضوع پیوند بن‌مایه حرکت‌های انقلابی با باورهای دینی ماست.

این منتقد ادبی تصریح کرد: بر همین اساس این قرائت دوباره که ریشه انقلاب اسلامی در باورهای دینی‌ است، به احیای نگرش تاریخی در روایت‌های داستانی کمک می‌کند.

احمد شاکری با تاکید بر پرداختن به تاریخ در آثار داستانی به معنای برجسته کردن بخشی از آن در مقابل بخش‌های دیگر، خاطر نشان کرد: ما در این نشست با کتاب 108 صفحه‌ای "تاج سر کرانه"مواجه‌ایم که موضوع قابل توجه و پیچیده‌ای دارد. تنش‌های دوران حضور انگلیسی‌ها و آلمانی‌ها، بخشی از تاریخ همزمان با دوره دلواری است. 

وی در ادامه، سئوالاتی را مبنی بر مناسب بودن نقطه آغاز قصه رییس‌علی دلواری، مقطع تاریخی انتخاب شده برای اثر، تفاوت روایت‌های تاریخی و داستانی و حجم داستانی انتخاب شده برای کتاب "تاج سر کرانه" را باتوجه به گستردگی مطلب عنوان کرد.

سپس کامران پارسی‌نژاد، دیگر منتقد ادبی نشست نقد و بررسی کتاب "تاج سرکرانه"، با اشاره به بیان گوشه‌ای از تاریخ ایران در قالب داستان، اظهار داشت: تاریخ روایت‌گر مسایل کلی و اساسی است و جزئی‌نگری‌های مورد انتظار مخاطبان را بیان نمی‌کند.

وی ادامه داد: داستان تاریخی که برگرفته از حقیقت و تخیل است، با رسوخ به حوادث تاریخی، وقایع را مانند، بیان فرهنگ منطقه‌ای خاص از کشور، روایت می‌کنند. در واقع در این قالب ادبی، نویسنده حادثه‌ای را به عنوان محور بر می‌گزیند.

این منتقد ادبی با اشاره به وجود تفاوت‌های عمده بین داستان تاریخی و رمان و لزوم اعمال قالب و الگوهای ویژه توسط نویسنده رمان تاریخی، خاطر نشان کرد: "تاج سر کرانه"، در گروه داستان‌های تاریخی قرار می‌گیرد. همچنین می توان آن را زندگی‌نامه تاریخی نیز محسوب کرد.

پارسی‌نژاد در ادامه با تاکید بر سختی کار نگارش داستان تاریخی، اظهارداشت: در زندگی‌نامه‌های داستانی، زندگی یک فرد محور اصلی قرار می‌گیرد و حوادث آن روزگار چندان مطرح نمی‌شوند. در حالی که در نگارش داستان تاریخی باید بخش‌هایی از حقیقت را به گونه‌ای بیان کنیم که شعارزده نشود.

وی با اشاره به انتخاب راوی سوم شخص در داستان تاریخی، گفت: هرگاه تحولات بنیادی مانند، انقلاب درجامعه‌ای رخ می‌دهد، نویسندگان بازنگری دوباره‌ای به زوایای فرهنگی و اجتماعی و تاریخی آن جامعه می‌کنند.

کارمران پارسی‌نژاد با اشاره به اهمیت کار پژوهشی برای نگارش اثر داستانی شخصیت‌محور، اضافه کرد: کتاب "تاج سر کرانه" از مقطع خوبی آغاز شده و نیازی به مرور دوران کودکی رییس‌علی دلواری نیست. زیرا حادثه قابل ملاحظه‌ای را در برنمی‌گیرد. با این وجود در این اثر با کمبود اطلاعات مواجه‌ایم و مسایل بسیاری مطرح نشده‌اند.

محمد ولی‌زاده نویسنده کتاب "تاج سر کرانه" نیز علاوه بر بیان نکاتی درباره نگارش این اثر به سئوال‌های منتقدان پاسخ داد. 

این اثر نخستین روايت داستانی از زندگی و مبارزات رييس علي دلواري است که در 2 بخش به بررسي زندگي اين دلاورجنوبي مي‌پردازد و مبارزات وي عليه استعمار انگلستان را با زباني ساده و روان نقل مي‌كند.

کتاب "تاج سرانه" نوشته محمد ولی‌زاده توسط انتشارات آیینه جنوب به چاپ رسیده و در نخستین جشنواره ملی خلیج فارس در گروه داستان بلند و در حوزه اقتباس ادبی برگزیده شده است.