خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا) ـ‌ به گزارش ستاد خبري سراهاي اهل قلم نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران، نشست «مديريت دانش: نقش و جايگاه متخصصان اطلاعات» با حضور دكتر محمد حسن‌زاده، استاد دانشگاه تربيت‌معلم، دكتر رفائيل آزاديان، ‌رييس مركز تربيت معلم واحد شمال و دكتر يعقوب نوروزي، ‌استاد دانشگاه آزاد همدان عصر دیروز، 19 ارديبهشت در سالن كارنامه نشر نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران برگزار شد.

دكتر رفائيل آزاديان درباره ويژگي‌ها و توانمندي هاي مديريت دانش گفت: مديريت اجرايي و mba سالهاست كه در كشور مورد توجه قرار گرفته، اما رشته km (مديريت دانش) كمتر به گوش عموم خورده است، اين رشته براي كشورهايي كه براساس اطلاعات، تكنولوژي و فناوري فعاليت مي‌كنند، قابل توجه و استفاده است. براي نمونه امروز، كشورهايي چون ژاپن و آمريكا در فكر فروش محصول خود در بازارهاي خارجي نيستند، بلكه سالهاست در تلاش براي توليد دانش جديدند.

وي با تاكيد بر اينكه در ايران نيز باب مديريت دانش با برپايي همايش‌هاي بين‌المللي و راه‌اندازي رشته مديريت دانش در دانشگاه‌ها باز شده است، اظهار داشت: مديريت دانش نيز داراي دو جنبه تئوريك و عملي است كه در بخش عملي متخصصان بايد بتوانند ساختاري براي مديريت دانش تشكيل دهند.

آزاديان، بحث مديريت دانش را مرتبط با نهادها و سازمان‌هاي مختلف در يك كشور دانست و افزود: مديريت دانش يك مبحث عام است كه بايد در سازمان هاي مرتبط زودتر مورد توجه قرار گيرد، متخصصان اطلاعات در كتابخانه‌ها بايد فعاليت مضاعفي در این حوزه صورت دهند و دانشگاه‌ها،‌ كتابخانه‌ها، مراكز علمي ـ‌ فناوري و پارك هاي علم و فناوري برمبناي ماهيت دانش، دو وظيفه سازماني ـ ساختاري و دانشي را رعايت كنند.

وي با تاكيد بر اينكه جريان اطلاعات و رشد فناوري عاملي براي دور شدن از شيوه سنتي مشتري مداري شده است، افزود: وظيفه كتابداران در اين برهه جستجوي فعال و مقايسه‌اي با ديگر كشورها در حوزه كتابداري،‌ كتابخانه ها و فضاي مطالعه است.

در ادامه، دكتر محمد حسن‌زاده با تاكيد بر اينكه از سال 81 در حوزه مديريت دانش فعاليت كرده است، افزود: هميشه فكر مي‌كردم كه يك تيم موفق مديريت دانش به چه تخصص‌هايي نياز دارد؟ پس از چند سال مطالعه و فعاليت در اين رشته به نتيجه رسيدم ،  افرادي كه با اطلاعات سروكار دارند، مفاهيم مديريت دانش را بيشتر و راحت تر درك مي‌كنند. اكنون مقاله‌اي در فصلنامه كتاب شماره 76 درباره صلاحيت‌ها و نقشه‌هاي رشته‌هاي مختلف مديريت دانش منتشر كردم.

وي،‌ ساده انگاري را يكي از محدوديت‌هاي خودساخته مديريت اطلاعات ميان افراد دانست و افزود: بررسي روابط اعم و اخص،‌ فهرست‌نويسي، كشف محتواي اطلاعات و استخراج آن در قالب نظام‌هاي اطلاعاتي قابل دسترسي از جمله مباحث ساده‌اي اند كه از سوي متخصصان مديريت اطلاعات مورد توجه قرار گرفته و نوعي ساده‌انگاري در فرآيند اين رشته ايجاد كرده اند.

حسن‌زاده با اشاره به دو شكل نهان و عيان دانش اظهار داشت: براي فهم اين دو شكل دانش مي توان به نمايشگاه كتاب تهران اشاره كرد كه داراي كاركردهاي نهان و آشكار است. درصورتي كه دانش نهان برپايي اين نمايشگاه در نظر گرفته شود، هزينه‌ها كاهش يافته و كارايي ارتقا مي يابد. 

وي با تاكيد بر اينكه حوزه هاي مختلفي چون تعليم و تربيت، آموزش عمومي ، رايانه و انواع مهندسي قائل به انتقال دانش رشته مديريت اطلاعات به خود هستند، افزود: يكي از صلاحيت‌هاي رشته مديريت دانش، تحليل محتواست. تحلیل محتوا به معناي محتواشناسي و استخراج است، براي نمونه كتابداران و اطلاع رسانان نخستين افرادي‌اند كه در اين حوزه درس دارند، واحدهاي درسي «سازمان دهي 1، 2،3»، «نمايه سازي» « تحليل محتوا» ‌و ... براي استخراج محتوا از كالبد دانش طراحي شده اند.

حسن‌زاده ديگر صلاحيت و شايستگي رشته مديريت دانش را در حوزه سازماندهي برشمرد و گفت: كمتر رشته‌اي را سراغ دارم كه به دسته‌بندي مقالات و مباحث بپردازد، درصورتي كه يك رشته اين توانمندي‌ها را آموزش دهد، مي تواند ادعاي ايفاي نقش در حوزه مديريت دانش داشته باشد. بحث ديگر در حوزه مديريت دانش، منبع شناسي است، يك دانشجو در حوزه اطلاعات وارد شده و ياد مي‌گيرد كه اطلاعات در چه حوزه‌هايي وجود دارد و منابع زنده و غير زنده چيست. به جرات مي‌توان گفت كه يك كارشناس كتابداري واژه‌نامه‌ها را بهتر از دكتراي ادبيات فارسي مي‌شناسد.

وي با تاكيد بر اينكه از طريق صلاحيت‌ها مخاطب‌شناسي اشاعه پیدا می کند، افزود: افرادي كه داراي اين صلاحيت‌ها و ويژگي‌ها هستند ، توانمندي‌هاي مديريت دانش را كسب كرده‌اند.

سپس دكتر يعقوب نوروزي عنوان كرد: در عين سهل‌الوصول نكردن مباحث مديريت دانش براي متخصصان، نبايد مساله دانش را پيچيده كنيم. مديريت دانش با وجود جايگاه بالا نبايد براي متخصصانش بيگانه باشد. سازمان‌هايي كه ماهيت اطلاعاتي دارند، نيازمند پياده سازي وظايف افراد در قالب مديريت دانش در حوزه‌هاي ساخت، توليد و طرح پژوهشي اند، درصورتي كه ساختار يك سازمان پويا باشد، رفتارهاي افراد به صورت سيستماتيك در آن ثبت و ضبط مي‌شود.

وي با تاكيد بر اينكه مسايل تشويقي متخصصان و توليدات علمي به صورت‌هاي مختلف در طرح‌ها، اسناد و گزارش‌ها بايد منعكس شود، اظهار داشت: اين تشويق عاملي مي شود تا افراد توليدات محتوايي دانشی را ارايه دهند و احساس سوء استفاده و تخليه اطلاعات نداشته باشند. برای نمونه در كشورهايي چون چين، افراد پس از بازنشستگي نیز به عنوان مشاوره سازمان‌ها فعاليت مي‌كنند.

بیست و چهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران تا 24 اردیبهشت ماه دایر است.