یکشنبه ۱۹ تیر ۱۳۹۰ - ۱۲:۱۹
دانش گياهان بومي و دارويي ايران در مسير فراموشي

نويسنده كتاب «نگرشي تازه به گياهان دارويي»، دانش گياهان بومي ايران را بسيار كهن و داراي پيشينه چندين هزار ساله دانست و گفت: متاسفانه دانش گياهان دارويي در مسير فراموشي است و محققان و نويسندگان محدودي در اين حوزه فعاليت مي‌كنند./

دكتر جلال محمودي در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، گفت: ايران با داشتن تنوع اقليمي و رويشگاه‌هاي فراوان براي گياهان دارويي، گونه‌هاي بسياري را پرورش مي‌دهد.  دانشمندان بزرگي چون ابن سينا و رازي با شناسايي خواص گياهان، بسياري از بيماري‌ها را درمان كرده و تجربيات‌شان را در قالب كتاب منتشر كردند، متاسفانه به استثناي برخي از آثار پيشينيان در دوران معاصر كتاب ارزنده در حوزه گياهان دارويي محدود است.

وي در ادامه افزود: كتاب «نگرشي تازه به گياهان دارويي» با توجه به فعاليت در سازمان جنگل‌داري، تحصيل در رشته منابع طبيعي و ضرورت توجه به گياهان دارويي و سنتي در ايران تاليف شد. هميشه در نظر داشتم با استفاده از دانش غني گياهان دارويي و بومي در ايران، نگرشي تازه و علمي نسبت به گياهان دارويي در ميان عموم، محققان و دانشگاهيان ايجاد كنم.

وي در ادامه افزود: متاسفانه با وجود تنوع زياد گياهان و دانش بومي غني مربوط به آنها در ايران، مراكز تحقيقاتي و توليد داروهاي گياهي در ايران مناسب نيست.

محمودي يكي از ويژگي‌هاي اين نوشتار را قابل استفاده بودن براي طيف وسيعي از مخاطبان از عموم مردم تا دانشجويان و محققان گياهان دارويي دانست و گفت: مخاطب اين كتاب علاوه بر دانشجويان رشته‌هاي منابع طبيعي، عموم علاقه‌مندان به استفاده از گياهان دارويي براي حفظ سلامتيشان خواهند بود.

اين عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي در ادامه افزود: بخشي از آثاري كه در حوزه گياهان دارويي تاليف شده، تخصصي و دانشگاهي و بخشي صرفا بازاري و تجاري اند.

وي يكي از ويژگي‌هاي اين كتاب را تلفيق مباحث آكادميك در حوزه طب سنتي و گياهان دارويي با دانش بومي گياه درماني در ايران برشمرد و توضيح داد: مجموعه كنوني با تاكيد بر خواص دارويي «ميوه‌‌ها و سبزيجات» نوشته شده و مجلدهاي ديگر نيز با تاكيد بر ‌ «گياهان دارويي جنگلي»، «گياهان مرتعي» و «گياهان كم‌ياب و نادر جنگلي» منتشر خواهد شد. 

وي در ادامه افزود: متاسفانه عموم مردم از وضعيت مزاجي و طبعي خود مطلع نيستند و همين امر عاملي براي استفاده نامناسب از انواع مواد گياهي است. در اين كتاب نظرات ابن سينا درباره طبيعت و مزاج افراد در گروه‌هاي مختلف طبقه‌بندي و سپس داروهاي گياهي موثر براي آنها تجويز شده است.

محمودي، اولويت انتخاب ميوه‌ها و سبزيجات دارويي را در اين كتاب، نوع استفاده براساس برگ، ساقه و ميوه آن عنوان كرد و گفت: بيش از 140 تا 150 گونه گياهي از خانواده ميوه و سبزيجات در اين كتاب جمع‌آوري شده اند، البته چند نوع از گونه‌هايي كه در كتاب اشاره شده، نظير شيرين‌بيان جزو ميوه و سبزيجات نيستند، اما به دليل دسترسي و استفاده زياد مردم در اين كتاب تشريح شده اند.

وي يكي از خصوصيات اين اثر را تشريح مواد موثر گياهي با ارايه محل رويش‌ آنها دانست و گفت: براي معرفي بخش عمده‌اي از گياهان مطرح شده در كتاب، از منابع مكتوب و پايگاه‌هاي علمي خارجي استفاده شده است.

محمودي در ادامه عنوان كرد: مراحل جمع‌آوري مباحث گياهان دارويي از سال 72 و تدوين كتاب از سال 78 آغاز شد.

وي با تاكيد بر اينكه براي ويرايش‌هاي بعدي تصميم دارد چند گونه گياهي ديگر را به مباحث كتاب بيافزايد، يادآور شد: علم در حال پيشرفت است و مزاج‌ها متغير، برخي از خوراكي‌ها و گياهان اكنون در سبد غذايي خانوار‌ها قرار گرفته كه پيشتر مطرح نبودند، به طور مثال اكنون ميخك جزو مواد مورد استفاده بيشتر خانواده‌هاي شمال ايران شده و نياز است اين گونه گياهان به مباحث كتاب افزوده شوند.

اين عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي درباره ديگر مجلدهاي كتاب توضيح داد: گردآوري مباحث دو جلد «گياهان مرتعي» و «گياهان جنگلي» براساس 300 تا 350 منبع علمي، پايان‌نامه و كتاب داخلي و خارجي به پايان رسيده و 260 گونه گياهي جمع آوري شده اند. برخي از اين گونه‌ها در طبيعت نادر و كميابند و مي‌توانند در قالب اثري مجزا در اين مجموعه قرار بگيرند. 

كتاب «نگرشي تازه بر گياهان دارويي» در 431 صفحه، 1000 نسخه با بهاي 60000 ريال از سوي انتشارات كارپي منتشر شده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها