به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) اثر حاضر كه برگرفته از جلدهاي سوم تا ششم كتاب «الحياة» محسوب ميشود، شرح و تفسيري بر پاره‌اي از مسائل اقتصادي مطرح شده در آن است.
در طول تاريخ، اين مساله مطرح بوده است كه مسوول فقر تهيدستان و محروميت محرومان كيست و آيا آدميان مسوول چگونگي زندگي همنوعان خويش‌اند يا نه!؟ پاسخ به اين پرسش، برپايه دو طرز تفكر (باور و عقيده) است. نخست اين كه انسان در رفتار خود اراده آزاد و مستقلي ندارد و در كارهايش فاعل حقيقي نيست، بلكه اعمال و رفتارش به اراده غالب و چيره‌اي از ماوراي وجود او انجام مي‌يابند. ديگر اين كه انسان داراي اراده آزاد و اختيار است و در صحنه زندگي فردي و سير جامعه انساني نقش موثري برعهده دارد.
از افتخارات مكتب اهل‌بيت(عليهم‌السلام) و تعاليم رضوي(ع)، نفي جبر و تثبيت اصل اختيار و آزادي اراده انساني است و همين اعتقاد، تكليف و مسووليت را به‌طور مستقيم متوجه انسان مي‌سازد.
حضرت ثامن‌الحجج، علي‌بن موسي‌الرضا(ع) در بيان «حكمت احكام» و از جمله «زكات» مي‌فرمايد:«... لان الله كلف اهل الصحة القيام بشان اهل الزمانة و البلوي؛ ...خداوند توانمندان را مكلف كرده است تا براي امور بيماران زمين‌گير و ديگر مبتلايان قيام كنند...»
در اين سخن، اصل تعهد و مسووليت انسان كه فرع بر اختيار و آزادي است، با تاكيد تثبيت ميشود. همچنين در سراسر تعاليم قرآن كريم و آموزش‌هاي نبوي و علوي و جعفري و رضوي و ... مبنا، اصل و پايه، آزادي اراده انساني و قدرت اختيار و انتخاب او در نظر گرفته ميشود و ملاك صحت تكليف نيز همين است. تعاليم و آموزش‌هاي اسلامي، مباني و اصول خود را بر اين اصل والا و ارزشمند بنا نهاده و اين از افتخارات اين مكتب است.
مطالب اين كتاب به اين نحو سامان يافته‌اند كه نخست در هر بخش، كلام الهي امام رضا(ع) تشريح شده است. پس از آن، ريشه‌ها و خاستگاه اصلي كلام آن امام بزرگ، از قرآن كريم بررسي مي‌شوند، زيرا كه گفتار و كردار پيامبر و امامان(عليهم‌السلام) همگي با الهام از كتاب خداست و اقوال، افعال و احوال آنان بيانگر محتواي واقعي تفكر قرآني و نشانگر حد و مرزهاي دقيق آن است.
در اين اثر براي تبيين نظرگاه‌هاي ويژه حضرت امام رضا(ع) به احاديث پيامبر اكرم(ص) و امامان(عليهم‌السلام) نيز رجوع شده است، زيرا مجموعه سخنان پيامبر و امامان(عليهم‌السلام) فرهنگ واحد و مكتب يگانه‌اي را عرضه مي‌كند كه هر كلام و سخن، اگرچه در فاصله زماني مختلف و شرايط و اوضاع اجتماعي ـ سياسي گوناگون گفته شده باشد، بيانگر يك جريان تعليماتي و پرورشي منسجم و بهم پيوسته‌اي است كه تفكيك بخش‌هاي آن، يادواره‌اي از دوره ديگر، ناممكن مي‌نمايد و اين تفكيك به چارچوب‌ها و خطوط اصلي تفكر اسلام ناب محمدي و تعاليم علوي و رضوي زيان مي‌رساند.
به عقيده نويسنده، «يگانگي در تعاليم نبوي و علوي، و نبوي و رضوي به اين جهت است كه پيامبر اكرم(ص)، از مكتب وحي و قرآن آموخته است، و امام علي(ع) و ديگر امامان(عليهم‌السلام) از مكتب پيامبر(ص). بنابراين همه از پيامبر و قرآن الهام گرفتند، و داناي حقيقي رموز و اسرار احكام و علل احكام قرآن، آنانند. گفتار و آموزش‌هاي آنان همه در يك جهت و يك مسير است و براي تفسير و تبيين اصول و فروع يك مكتب. بنابراين، چنانكه قيد و تخصيص در سخن امامي، مي‌تواند اطلاق و عموم سخن امام ديگر را تقييد كند يا تخصيص دهد، همچنين مي‌تواند كلمات هر يك از امامان، در دوران بيش از 200 سال، شارح و بيانگر حد و مرز و چهارچوب و عمق و كليت كلام امام ديگر باشد. اصل ياد شده در مباني فرهنگ ما ترديدناپذير است.»
در اين كتاب براي تفسير و تحليل كلام امام رضا(ع) از كلمات پيامبر اكرم(ص) كه واسطه وحي و استاد اول اين مكتب است و كلمات امامان معصوم(عليهم‌السلام) بهره گرفته شده است.
مولف اين اثر در مقدمه خود مي‌نويسد: «اين كتاب برگرفته‌اي است از جلدهاي سوم تا ششم كتاب "الحياة"، كه مسائل مالي و سياست اقتصادي اسلام در آن چهار جلد بررسي شده است. پس از گردآوري و تنظيم نهايي مسائل اقتصادي در آن كتاب، بررسي مجموعه گفتار امام رضا(ع) تقريبا به همان شيوه‌ها و معيارها، و تفسير و تبيين‌ها انجام گرفت و به صورت كتاب حاضر عرضه گشت. بنابراين مي‌توان اين كتاب را شرح و تفسيري براي پاره‌اي از مسائل مطرح شده در "الحياة" دانست؛ چنان كه بيانگر سياست اقتصادي و بسياري از مسائل مالي‌اي است كه در تعاليم و احاديث گوناگون امام بزرگ انسان، حضرت امام ابوالحسن علي‌بن موسي‌الرضا(ع) آمده است.»
چاپ سوم كتاب «معيارهاي اقتصادي در تعاليم رضوي(ع)» در شمارگان 1000 نسخه، 452 صفحه و بهاي 88000 ريال راهي بازار نشر شد.
پنجشنبه ۱۳ مرداد ۱۳۹۰ - ۱۰:۱۰
نظر شما